Axborotlarni himoyalashning asosiy vosatalari

Download 4,22 Mb. Pdf ko'rish
bet	41/50
Sana	29.08.2024
Hajmi	4,22 Mb.
	#270046

1 ... 37 38 39 40 41 42 43 44 ... 50

Bog'liq
Axborot xavfsizligi

ALOQA VOSITALARI VA MOBIL ALOQA TEXNOLOGIYALARI Mobil telefon va mobil aloqa muhiti

Axborotlarni himoyalashning asosiy vosatalari
Xaridor, kredit kartasi sohibi, bevosita tarmoq orqali to‘lovlarni bajarish uchun is-
honchli va himoyalangan vositalarga ega bo‘lishi lozim.Xozirgi kunda SSL (Secure Socket
Layer) va SET (Secure Electronic Transactions) protokollari ishlab chiqilgan:
• SSL protokoli ma’lumotlarni kanal darajasida Shifrlashda qo‘llaniladi;
• SET xavfsiz elektron tranzaksiyalari protokoli yaqinda ishlab chiqilgan bo‘lib, faqat-
gina moliyaviy ma’lumotlarni Shifrlashda qo‘llaniladi.
SET protokolining joriy etilishi bevosita Internetda kredit kartalar bilan to‘lovlar sonin-
ing keskin oshishiga olib keladi.
SET protokoli quyidagilarni ta’minlashga kafolat beradi:
• axborotlarning to‘liq maxfiyligi, chunki foydalanuvchi to‘lov ma’lumotlarining hi-
moyalanganligiga to‘liq ishonch xosil qilishi kerak;
• ma’lumotlarning to‘liq saqlanishi, ya’ni ma’lumotlarni uzatish jarayonida buzil-
masligini kafolatlash. Buni bajarish omillaridan biri raqamli imzoni qo‘llashdir;
• kredit karta sohibining xisob raqamini audentifikatsiyalash, ya’ni elektron (rakamli)
imzo va sertifikatlar xisob raqamini audentifikatsiyalash va kredit karta sohibi ushbu xisob
raqamining xaqiqiy egasi ekanligini tasdiqlash;
• tijoratchini o‘z faoliyati bilan Shug‘ullanishini kafolatlash, chunki kredit karta soxibi
tijoratchining xaqiqiyligini, ya’ni moliyaviy operatsiyalar bajarishini bilishi Shart. Bunda
tijoratchining raqamli imzosini va sertifikatini qo‘llash elektron to‘lovlarning amalga oshi-
rilishini kafolatlaydi.

61
ALOQA VOSITALARI VA MOBIL ALOQA TEXNOLOGIYALARI
Mobil telefon va mobil aloqa muhiti
. Mobil telefon – mobil aloqada foydalaniladi-
gan telefon apparati turi. Hozirgi kunda, mobil telefon klaviatura va ekranga ega bo‘lib
asta-sekin kompyuter, faks apparati, telefon apparati, qaydlar kitobchasi vazifalarini ba-
jaruvchi ko‘p maqsadli abonent tizimiga aylanmoqda. Mobil aloqa muhiti – tayanch stan-
siyalar va bir guruh abonentlar tizimidan iborat bo‘lib, abonentlarning bir-birlari bilan
o‘zaro axborot almashinuvini ta’minlovchi texnik vositalar majmuasi. Mobil aloqa tizim-
ida barcha ma’lumotlar mobil telefon orqali elektromagnit to‘lqinlari ko‘rinishida simsiz
havo orqali uzatiladi.

Download 4,22 Mb.

1 ... 37 38 39 40 41 42 43 44 ... 50

Download 4,22 Mb.

Pdf ko'rish