Ma’lumotlarning xillari. Buyruqlarning formatlari va xillari

Download 9,61 Mb. Pdf ko'rish
bet	10/66
Sana	24.05.2024
Hajmi	9,61 Mb.
	#252597

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 66

Bog'liq
3.-Z.Z.MiryusupovJ.X.Djumanov.Kompyuterarxitekturasi 2017

1.3. Ma’lumotlarning xillari. Buyruqlarning formatlari va xillari.
Adreslash. Boshqarish oqimi. Uzilishlar.
Kompyuterlarda ifodalanishi mumkin bo‘lgan ma’lumotlarning
xillarini
ikkita turkumga
ajratish mumkin:
1. Raqamli ma’lumotlar, ya’ni sonlar bilan ifodalanuvchi ma’lumotlar.
2. Raqamli bo‘lmagan ma’lumotlar.
Raqamli ma’lumotlar va ularni kompyuterda qanday ifodalanishini
ko‘rib chiqamiz.
Butun sonlar
. Raqamli ma’lumotlarning asosiysi – bu
butun
sonlardir
.
Butun sonlar kompyuterda ikkilik sonlar ko‘rinishida saqlanadi.
Ular odatda 8, 16, 32 va 64 bitli uzunliklardan biriga ega bo‘lishlari
mumkin. Kompyuterda butun sonlar
ishorali
va
ishorasiz
ko‘rinishlarda
ifodalanishi mumkin (1.12-rasm). 32-razryadli
so‘z
(rus tilida – слово)
yordamida 0 dan 2
32
-1 gacha bo‘lgan ishorasiz, hamda -2
31
-1 dan +2
31
-1
gacha bo‘lgan ishorali butun sonlarni ifodalash mumkin.
Butun bo‘lmagan sonlar.
Butun bo‘lmagan sonlarni (3,14; 0,495;
0,0056; …) ifodalash uchun
suriluvchi nuqtali sonlar
ishlatiladi (rus tilida
- числа с плавающей точкой). Ularning uzunliklari 32, 64 yoki 128
bitgacha bo‘lishi mumkin (1.13-rasm).
1.12.-rasm. Butun sonlar.

23
1.13-rasm. Suriluvchi nuqtali sonning IEEE standartidagi formatlari.
Misollar: 3,14 = 0,314 * 10
1
0,495 = 0,495 * 10
0
0,00056 = 0,56 * 10
-3
2014 = 0,2014 * 10
4
314; 495; 56; 2014 - mantissalar.
1; 0; -3; 4 – eksponentalar (darajalar, tartiblar) (1.14-rasm).
1.14-rasm. Suriluvchi nuqtali sonlarga misollar.

24
O‘nlik sonlar
. Bunda o‘nlik sistemasida yozilgan har bir raqam,
ikkilik sistemasidagi
to‘rtta raqam
bilan almashtiriladi. Ikkita o‘nlik
raqam, bitta baytga joylashtiriladi (1.15-rasm). Bu ikkilik-o‘nlik formati
deb ataladi. (rus tilida – двоично-десятичный формат).
Misollar: 25 --- 0010 0101
367 --- 0011 0110 0111
1987 --- 0001 1001 1000 0111
1.15-rasm. O‘nlik sonlarga misollar.
Raqamli bo‘lmagan ma’lumotlar va ularning xillari.

Download 9,61 Mb.

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 66

Download 9,61 Mb.

Pdf ko'rish