Shvetsariya va O’zbekistonda boshlang’ich sinflarda Texnologiya

116 
yosh bolalar uchun tayyorlov 
bo’limlari 
tashkil 
qilingan. 
Hozirgi 
kunda 
Shetsariyada 
maktabgacha ta’lim muassasalari 
birlashtirilib,2 
yillik 
majburiy 
maktabgacha ta’lim joriy etilishi 
jarayoni bormoqda. 
maktabgacha ta’limdan keying 
o’rinda 
turadi. 
Boshlang’ich 
ta’limga 6-7 yoshdan qabul 
qilinadi. 
Maktabgacha 
ta’lim 
muassasalariga 
qatnamagan 
bolalar uchun maktablar qoshida 
tayyorlav o’quv kurslari tashkil 
qilingan.O’zbekistonda 
YUNISEF tashkiloti tomonidan 
2011-yildan 
“BILIMDON” 
dasturi 
asosida 
qisqartirilgan 
guruhlarda bolalarni maktabga 
tayyorlash ishlari olib borildi. 
Bunda bolalarga boshlahg’ich 
mehnat elementlari o’rgatiladi. 
3-slayd. 
Shetsariyada 
boshlang’ich 
ta’lim maktablari majburiy va 
bepul. 
Boshlang’ich 
ta’lim 
jarayoni 6 yilni tashkil etadi. 
Boshlang’ich ta’lim maktablarida 
bolalarni qabul qilishda hech 
qanday 
test 
topshiriqlari 
va 
imtihonlar 
qabul 
qilinmaydi. 
Boshlang’ich maktabda o’quv 
dasturi jami 23-32 soatni tashkil 
etadi. Boshlang’ich maktablarida 
100 
tagacha 
o’quvchi qabul 
qilinadi. Har bir sihfda 10-15 
nafardan o’quchi o’qitiladi. 
4-slayd. 
O’zbekistonda 
6 
yoshli
bolalarni qabul qilishda ulardan 
layoqat 
testlari 
olinadi. 
O’zbekistonda o’rta umum ta’lim 
jumladan boshlang’ich ta’limham 
majburiy va bepul. Ta’lim olish 
davlat tomonidan kafolatlangan. 
Texnologiya 
fani 
1-sinfdan 
boshlab o’qitiladi. 
5-slayd. 
Boshlang’ich ta’limda har bir 
o’quvchiga 
alohida 
e’tibor 
qaratiladi. Boshlang’ich maktabda 
oila 
sharoiti 
va 
muhiti 
yaratilgan.Boshlangich
6-slayd. 
Texnologiya fani bo’yicha 
DTS 
ishlab 
chiqilgan. 
Texnologiya fani fan sifatida 
o’rta umum ta’lim maktabida 
jami 407 soatni tashkil etib 1-4 

117 
maktabida yosh bolalarga mehnat 
topshiriqlari bajarilish jarayonida 
ularni ortiqcha zo’riqishiga yo’l 
qo’yilmaydi. 
Mutaxasislarning 
fikricha agar bolada biror narsaga 
qobiliyat sezilsa u albatta vaqti 
kelib rivojlanadi deb hisoblashadi. 
Rossiya Fediratsiyasi O’zbekiston 
Respublikasi ta’lim tizimidagi 
DTSdagi 
barcha 
fanlar 
o’qitilmasa ham boshlang’ich 
ta’limni tugatadigan o’quvchilar 
2-3 ta chet tillarida gaplasha 
olishadi. 
sinflarda haftasiga 1 soatdan 
yillik 34 soatni; 5-6-7-
sinflarda haftasiga 2 soatdan 
yillik 68 soatni; 8-9-sinflarda 
haftasiga 1 soatdan yillik 34 
soatni 
o’z 
ichiga 
oladi. 
Boshlang’ich sinfdan boshlab 
mehnat elementlari o’rgatiladi, 
mehnatga 
psixologik 
tayyorllanadi, ongli ravishda kasb 
tanlashga o’rgatiladi. Uzluksiz 
ta’limning keyigi bosqichlarida 
mutaxasisliklar 
bo’yicha 
texnologiya fani o’qitiladi. 
Modulli ta'lim tizimi: Modulli texnologiyaga tizimli faoliyat 
yondashuvi eng avvalo, kasb-hunar ta'limida qo'llaniladi. Yorqin 
misoli sifatida Yuneskoning xalqaro mehnat tashkiloti tomonidan 
ishlab chiqilgan “Mehnat ko’nikmalari modullari konsepsiyasi” 
hisoblanadi. Bu konsepsiya yaxlit o’qitishga yo’naltirilganligi bilan 
ajralib turadi. 
Modulli o’qitishda o’quv dasturlarini to’la qisqartirilgan va 
chuqurlashtirilgan tabaqalash orqali o’qitishni tabaqalashtirish 
imkoniyati mavjud bo’ladi, ya’ni o’qitishni individuallashtirish 
mumkin.
O’qitishning modul tizimiga o’tish samaradorligi quyidagi 
omillarga bog’liq bo’ladi: 
-
o’quv muassasasining moddiy-texnikaviy bazasi darjasi; 
-
professor-o’qituvchilar tarkibining malakaviy darajasi; 
-
o’quvchilarning tayyorgarlik darajasi; 
-
ko’zlangan natijalarni baholash; 
-
didaktik materiallarni ishlab chiqarish; 
-
natijalar tahlili va modullarni maqbullashtirish. 
Modulli o’qitish dasturlari o’quvchining individual ehtiyojlariga 
ossonlik bilan moslashadi va erkin vaqt omiliga ega bo’ladi, chunki bu 
yerda individuallashtirilgan o’qitish jarayoni ustunlik qiladi. Tizimli 
faoliyat yondashuvi asosidagi modulli o’qitish texnoligiyasi o’quv 

118 
materialini individual va mustaqil o’zlashtirishga to’la imkoniyat 
yaratilishi tufayli ixtisoslikka samarali o’rgatishni ta’minlaydi. 
Masofali o’qitish: 
Masofadan turib o’quv mashg’ulotlarining barchasi yoki ko’p 
qismi 
telekommunikatsion 
va 
zamonaviy 
axborotlashtirish 
texnologiyalari asosida olib boriladi. 
Masofaviy ta’lim jarayoni imkoniyati cheklangan va chet elda 
o’qishni istovchilar, ikkinchi mutaxassislikni egallovchi shaxslar va 
boshqa shu kabi bir necha imtiyozli jarayonlarni qamrab oladi. 
Masofaviy o’qitish-ilmiy-texnikaviy taraqqiyot davrining mahsulidir 
va ayni vaqtda uning rivojlanish katalizatori hamdir. 
Maqsadi: 
Davlat ta’limi
standartlari asosida shakllantirib, bilim 
ko’nikma va malakalarni hamda shaxsiy fazilatlar tizimini o’z ichiga 
oladi. Bu yaxlitlik tizim bo’lib, o’qitishning maqsadi, o’quv fani 
maqsadi, 
mavzuning 
o’quv 
maqsadi, 
mavzuning 
tayanch 
tushunchalari o’quv maqsadidan shakllanadi. 

Download 7,65 Mb.