161
foydalanish, o‘rgatish, aniqlash, amalga oshirish,
hisob-kitob qilish,
tatbiq qilish, hal etish.
Tahlil
darajasidagi tafakkurda o‘quvchi yaxlitning qismlarini va
ular o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqliklarni ajrata oladi, fikrlash mantiqidagi
xatolarni ko‘radi, faktlar va oqibatlar orasidagi farqlarni ajratadi,
ma’lumotlarning ahamiyatini baholaydi. Bu tafakkur darajasiga
muvofiq
fe’llar
namunalari:
keltirib
chiqarish,
ajratish,
tabaqalashtirish, tasniflash, taxmin qilish, bashorat qilish, yoyish,
taqsimlash, tekshirish, guruhlash.
Umumlashtirish
darajasidagi tafakkurda o‘quvchi
ijodiy ish
bajaradi, biror tajriba o‘tkazish rejasini tuzadi, birnechta sohalardagi
bilimlardan foydalanadi. Ma’lumotni yangilik yaratish uchun ijodiy
qayta ishlaydi. Bu tafakkur darajasiga muvofiq fe’llar namunalari:
yangilik yaratish, umumlashtirish, birlashtirish,
rejalashtirish, ishlab
chiqish, tizimlashtirish, kombinastiyalashtirish, yaratish, tuzish,
loyihalash.
Baholash
darajasidagi tafakkurda o‘quvchi mezonlarni ajrata
oladi, ularga rioya qila oladi, mezonlarning xilma-xilligini ko‘radi,
xulosalarning mavjud ma’lumotlarga
mosligini baholaydi, faktlar va
baholovchi fikrlar orasidagi farqlarni ajratadi. Bu tafakkur darajasiga
muvofiq fe’llar namunalari: tashxislash, isbotlash, o‘lchash, nazorat
qilish, asoslash, ma’qullash,
baholash, tekshirish, solishtirish,
qiyoslash. Interfaol ta`lim o`z xususiyatiga ko`ra didaktik o`yinlar
orqali, evristik (fikrlash, izlash, topish) suhbat-dars jarayonini
loyihalash orqali, muamoli vaziyatni hosil qilish va yechish orqali,
kreativ-ijodkorlik asosida, axborot kommunikatsion texnologiyalar
yordamida amalga oshirish metodlarini o`z ichiga oladi.
Axborot kommunikatsion texnologiyalar asosida ta`lim o`z
navbatida kompyuter dasturlari yordamida o`qitish, masofadan
o`qitish,
internet
tarmoqlari
asosida
o`qitish,
media-ta`lim
metodlaridan iborat.
