|
I bob. CHIZM ACHILIK FANINING RIVOJLANISH TARIXIBog'liq Chizmachilik 2016-yil 1-amaliy (3), SNFqLaykxDZm5ynDs2BKIwV1unWq8JHDwmpqb1qK, affirmaciya kartinka, slayd qq, Аффирмация, Влияние окружающей среды на развитие ребенка, 2 5188685449824047096, adressant omili, 1767264061, motivatsiya, vazifa 3, 05.03.2023 kuniga test, 1 oktabr ustoz va murabbiylar kuniga bag senariy, Компьютернинг умумий тузилиши ва унинг ишини ташкил илиш(1)I bob. CHIZM ACHILIK FANINING RIVOJLANISH TARIXI
l-§ . Grafika tarixi
Grafika tarixi sinfiy jam iyat tarixi, fan va madaniyat, m e’morchilik
tarixi bilan bog‘liqdir. Shu sabali biz ulam i birgalikda o ‘rganamiz.
Uch o ‘lchamli geometrik jism lam i grafik usulda shartli belgilar yor
damida tekislikda tasvirlash va undan foydalanish g ‘oyalari inson va ja-
miyatning rivojlanishida ko‘p asrlik tarixga ega.
Bizning davrimizgacha yetib kelgan ibtidoiy odamlaming qoyalar,
g ‘or devorlari va boshqa joylarga o ‘yib, chizib ishlagan tasvirlari, arxe
ologik qazilmalar yordamida topilgan mehnat qurollari, uy anjomlari,
qadimgi materiallarga yozilgan qo‘lyozmalar va boshqa m a’lumotlar
grafika tarixining uzoq o ‘tmishini o ‘rganish uchun bebaho manba bo‘lib
hisoblanadi. Bunday tasvirlar Misrda, Yenisey daryosining qirg‘oqlarida,
Qozog‘iston, 0 ‘zbekiston, Oltoy va boshqa joylarda ham topilgan.
Eramizdan oldingi 24-yilga mansub bo ‘lgan M isrdagi Vavilion
haykalini k o ‘z oldimizga keltiramiz. Vavilion tizzasida saroy rejasi va
uning masshtabi tasvirlangan.
Tarixiy yodgorliklar, arxeologik qazilmalar shuni k o ‘rsatadiki, odam-
lar hali yozuv dunyoga kelmagan davrlardayoq atrofidagi turli buyum
lam ing tasvirini chiza boshlaganlar va o ‘zaro muloqotda tasvirlardan
foydalanganlar. Ibtidoiy odamlar yaratgan qoyalardagi tasvirlar hozirgi
to ‘g ‘ri burchakli (ortogonal) tasvirlarga o ‘xshab ketadi. K o‘pincha, ma-
mont, bizon va boshqa hayvonlar yakka-yakka qilib tasvirlangan
(1.1-shakl).
Shu tariqa aw allari oddiyroq, keyinchalik esa undan murakkabroq
bo‘lgan inshoot va buyum laming tasvirlarini chiza boshladilar. Dastav-
val rasm lam ing roli ortib bordi, keyinchalik chizmalaming roli keskin
oshdi. Chunonchi, inson ongi taraqqiy etgan sari fan-madaniyat shaklla-
na bordi. Ishlab chiqarish, m e’morchilik taraqqiy eta boshladi. Bular o ‘z
o ‘m ida grafikaning asosiy turi hisoblangan chizmalaming mohiyatini
orttira boshladi. Uy-joylar, qo‘rg‘onlar va boshqa inshootlami qurish
davrida birinchi chizmalar paydo bo ‘ldi.
|
| |