Dolzarblik
Axborot ishlatilish maqsadiga mos boʻlishi kerak. Axborot
tarkibida keraksiz qoʻshimcha ma’lumotlarning bo‘lishi
foydalanuvchi ular ichidan haqiqatda dolzarb maʼlumotni
izlashi kerakligini bildiradi.
Tafsilotlar darajasi
Axborot sifati yaxshi boʻlishi uchun unda zarur miqdordagi
tafsilotlar boʻlishi kerak. Axborotda
tafsilotlar juda kam
yoki juda koʻp bo‘lishi mumkin. Agar tafsilot juda koʻp
boʻlsa, zaruriy ma’lumotni ajratib olish qiyin boʻladi.
Aksincha, tafsilotlar yetarli darajada emasligi tufayli
axborotdan toʻgʻri foydalanib bo‘lmasligi mumkin.
Toʻliqlik
Axborot sifatli bo‘lishi uchun to‘liq boʻlishi kerak. Zarur boʻlgan
barcha ma’lumotlarni qamrab olmagan axborotdan tegishli
tartibda foydalanib boʻlmaydi.
Eski axborotlarga quyidagilar misol boʻladi:
• o‘shandan beri 500 ta yangi uy qurilgan bo‘lsa-da,
2011-yilgi maʼlumotga asoslangan
shaharcha aholisi
soni;
• o‘yinchi hisobni ochganiga qaramay, 5 daqiqa
davomida yangilanmagan futbol oʻyini natijasi.
MISOL
Bir kishi katta pepperoni pitsasiga buyurtma berdi.
Lekin pitsa qanday o‘ramda bo‘lishi
kerakligi va
yetkazib berish manzilini aytishni unutdi. Bu holda
pitseriyada buyurtmani bajarish uchun yetarli axborot
mavjud boʻlmaydi.
Sayohatchi Bhopal – Kacheguda
poyezdiga chiqishi
kerak. U joʻnab ketish va yetib borish vaqtini bilish
uchun qoʻngʻiroq qiladi. Lekin u Kachegudaga
yetib borish vaqtini bilish uchun shu yo‘nalishdagi
barcha stansiyalarga yetib borish vaqtini eshitishiga toʻgʻri
keladi.
MISOL
Dolzarb boʻlmagan axborotlarga quyidagilar kiradi:
• poyezdga chiqishingiz kerak bo‘lganida
sizga
avtobuslar qatnov jadvali berilishi;
• avtomobil xarid qilishni xohlaganingizda sizga uning
ijara
narxi aytilishi;
• elektr vilkasini yig‘ish yo‘riqnomasini o‘z ichiga olgan
mobil telefon qoʻllanmasi.
MISOL
Bir odam telefon orqali avtomobiliga xizmat koʻrsatishga
buyurtma berdi. Mexanik unga koʻcha nomini aytadi,
lekin
bino raqamini aytmaydi.