|
Bulutli hisoblash va virtual biznes
|
bet | 24/151 | Sana | 21.05.2024 | Hajmi | 2,86 Mb. | | #248346 |
Bog'liq bobur Bulutli hisoblash va virtual biznes
Tarmoq iqtisodiyotini texnologik jihatdan yanada rivojlantirish istiqbollari bulutli hisoblash (bulutli hisoblash) va tegishli biznes texnologiyalarini joriy etish bilan bog'liq. Bulutli hisoblash bir qancha vaqt oldin paydo bo'lgan. Virtuallashtirish texnologiyasi IBM korporat- siyasi tomonidan 1960 yillarning o'rtalarida taklif qilingan bo'ladi. Keng polosali Internet tarmog'ining rivojlanishi bilan keng qamrovli qo'llashga imkon yaratdi.
Internetda tashqi provayderlar tomonidan taqdim etiladigan hisoblash resurslari (serverlar, xizmatlar va dasturlar) puliga umumiy foydalanish- dagi tarmoqdan ommaviy foydalanish hisoblanadi. Bulutli hisoblashning institutsional mohiyati xususiy axborot bulutli hisoblashning iqtisodiy mohiyati infratuzilmasini (serverlar, tizim ma'murlari, dasturchilar va boshqalar) saqlash bilan bog'liq bo'lgan xarajatlarni tejashdir.
AQShning standartlar va texnologiyalar milliy instituti bulutli hisoblashning quyidagi xususiyatlarini ajratib ko'rsatadi:
Talab bo'yicha o'z-o'ziga xizmat ko'rsatish - har qanday foydalanuvchi zaruriy xizmatlarni murojat qilgan laxzasida, xizmat ko'rsatuvchi provayder bilan shaxsiy aloqaga chiqmasdan, haftasiga 7 kun, kuniga 24 soat avtomat tarzda oladi.
Keng foydalanish - mijoz ommaviy periferik uskunalardan (noutbuk, mobil telefon, shaxsiy kompyuter va hk) foydalangan holda bulutli hisoblashlardan foydalanish imkoniyatiga ega bo'ladi.
Resurslarni birlashtirish - foydalanuvchini tegishli qurilmanilarni sotib olish, saqlash va yangilash zaruriyatidan xalos qilgan holda bulutli hisoblash bir vaqtning o'zida saqlash, qayta ishlash, xotira va tarmoqning kengligini o'z ichiga oladi.
O'ta elastiklik - bulutli hisoblashdan foydalanuvchi o'zi uchun qulay bo'lgan istalgan miqdorda va istalgan vaqtda har qanday texnologik resurslarga cheklanmagan kirish imkoniyatiga ega bo'ladi.
O'lchangan xizmat - olingan so'rovlarning xususiyatlariga moslashtirgan holda (masalan, saqlash, ishlov berish, o'tkazish qobiliyati, foydalanuvchi hisoblari faol yozishmalari va boshqalar) bulut taqdim etilgan resurslardan foydalanishni avtomat ravishda optimallashtiradi.
Bulutli hisoblashdan foydalanish uchta asosiy xizmat modelini va to'rtta taqsimlash modelini nazarda tutadi.
Xizmat ko'rsatish modellari taqdim etilayotgan xizmatlar mezonlari bo'yicha farq qiladi:
SaaS (Software as a service) - bulutli dasturiy taminotga tarmoqdan kirish imkonini ta'minlaydi. Barcha hisob-kitoblar bulutda amalga oshiriladi, bu foydalanuvchilarning qurilmalariga texnik talablarni kamaytirgan holda apparat resurslarini yuklanishni olib tashlaydi. Bulut turli so'rovlarni uyali teng ravishda telefon va shaxsiy kompyuterdan, veb- brauzer va dastur interfeysi orqali qabul qiladi.
IaaS (Infrastructure as a Service) - bulutli infratuzilmani xizmat sifatida taqdim etish. Bulut foydalanuvchiga o'zboshimchalik bilan dasturiy ta'minotni mustaqil ravishda o'rnatishi va boshqarishi mumkin bo'lgan ma'lumotni qayta ishlash, saqlash va uzatish imkoniyatini beradi.
PaaS (Platform as a Service) - tashqi ilovalar, kutubxonalar va instrumentlarni joylashtirish uchun provayder tomonidan qo'llab- quvvatlanadigan bulutli platformani taqdim etish. Foydalanuvchi nafaqat bulutli infratuzilma konfiguratsiyasini boshqarishi, balki, operatsion tizim, ma'lumotlarni saqlash va joylashtirilgan so'rovlarni mustaqil ravishda boshqarishi mumkin.
Endilikda bozor sub'ektlariga dasturchi va tizim ma'murlarni ushlab turishi ichki korparativi, Extranet-intranet tarmoqlarini yaratishi, qimmat kompyuter uskunalariga bog'liq bo'lishi va shu kabilarga zaruriyat qolmaydi. Bu vazifalarning barchasi minimal foydalanish xarajatlari va internet-provayderlariga murojat qilish bilan masofadan hal qilinishi mumkin.
Holbuki taqsimlash modellari maqsad funktsiyalari, taqdim etilayotgan xizmatlarga to'lovlari va kirish mumkinligi mezonlariga ko'ra farq qiladi:
|
| |