|
D. X. Suyunov
|
bet | 7/151 | Sana | 21.05.2024 | Hajmi | 2,86 Mb. | | #248346 |
Bog'liq boburCHAPTER 5. MAIN MODELS AND PRINCIPLES OF E-COMMERCE
Basic concepts, organizational aspects, principles of rational organization of business in the Internet environment 93
The main components of e- commerce. 97
Basic models of doing business on the Internet 102
The main problems in the development of e- commerce. 111
Implementation of e-commerce in the B2B sector 120
Types of retail space in sector B2B… 122
Corporate and virtual enterprises on the Internet 128
The activities of Internet incubators and accelerators… 135
E-commerce system in the consumer sector (B2C)… 139
Make payments in online stores 148
Implementation of e-commerce in C2C. 151
Online Auctions 155
Peer-to-Peer system 159
Control questions 163
CHAPTER 6. LEGAL FRAMEWORK FOR E -COMMERCE REGULATION IN UZBEKISTAN
6.1.
6.2.
Regulatory framework for the development of e-commerce in Uzbekistan……………………………………………………... Transition of e-commerce in Uzbekistan to a new stage of development.................................................................................
165
170
State policy in the field of e-commerce. 175
Analysis of the development of e-commerce in Uzbekistan 180
Work done in some countries in the field of e- commerce 185
Control questions 189
CHAPTER 7. CROWDSORING AND CROUDFUNDING PLATFORMS IN E-COMMERCE
E-commerce platforms. 191
Mobile Commerce… 196
Crowdsourcing 198
Principles of crowdsourcing 200
Crowdsourcing development trends 206
Crowdfunding 207
The procedure for implementing crowdfunding 210
Transformation of business models 212
Control questions… 215
CHAPTER 8. TRANSFORMATION OF MARKETING AND E- COMMERCE
The essence and features of Internet marketing 217
Sales Policy in Internet Marketing 220
Evaluation and product policy in Internet marketing… 225
Institutionalization of communication policy in Internet marketing… 230
Control questions 237
CHAPTER 9. ACTIVITIES DROPSHIPPING IN E-COMMERCE
Institutionalization of the dropshipping system 238
Marketing features of dropshipping 244
Dropshipping in the supply chain 253
Control questions 274
And used literature 275
Glossary 282
Test questions on discipline 285
KIRISH
XX-asrning o'rtalaridan boshlab dunyo hamjamiyatida axborot- kommunikatsiya texnologiyalarini uzluksiz rivojlantirib borilishi va Internet tarmog'ini ommalashuvi jarayonlari amalga oshirilgan bo'lsa, XXI-asrning dastlabki yillaridanoq iqtisodiy-ijtimoiy faoliyatda elektron hukumat, elektron davlat, tarmoq iqtisodiyoti, internet-iqtisodiyot va elektron biznes yuritish degan tushunchalar jadal kirib keldi. Natijada, nafaqat iqtisodiyotning tuzilishi, balki, biznes yuritish usullari ham tubdan o'zgardi, biznes yuritish jarayonlarini global tarmoq texnologiyalariga transformatsiya qilinishi elektron tijoratni keng joriy qilinishiga olib keldi va bu sohada butun jahon integratsiyalashuvini mislsiz tezlashtirib, dunyo iqtisodiy manzarasini tubdan o'zgartirib yubordi. Raqamli texnologiyalarga asoslangan tijorat yuritish sharoitida iqtisodiy institut va hulqiy me'yorlar keskin o'zgarib turadi. Hozirgi kunda bu o'zgarishlarning ko'lami va davom etayotgan jarayonlar tezligi iqtisodiyotning an'anaviy tarmoqlarining rivojlanish sur'ati bilan taqqoslab bo'lmas darajaga yetdi.
Butun jahonda axborot texnologiyalari, xususan, elektron tijoratni rivojlantirilishga katta sarmoyalar kiritilmoqda. O'zbekiston axborot texnologiyalarini joriy etishga alohida e'tibor qaratayotgan davlatlardan biri hisoblanadi. O'zbekistonda axborot texnologiyalari sohasining o'sish sur'ati rivojlangan davlatlardan ortda qolsada ahamiyatli ravishda ortib bormoqda 2035yilga kelib YaIMda 30 foizni tashkil etishi uchun hukumat tomonidan chora-tadbirlar ishlab chiqilmoqda.
Xususan, O'zbekistonda 2018 yilgacha ma'lumotlarni uzatish xalqaro tarmog'i o'tkazish tezligi har yili ikki martaga o'sib borgan bo'lsa (2015 yilda – 16.07, 2016 yilda – 25.7 va 2017 yilda – 64,2 Gbit/s), 2018 yilga
kelib 10 marta -120 Gbit/sekunddan 1200 Gbit/sekundgacha oshdi.
Aynan shunday ijobiy o'sish dinamikasini boshqa ko'rsatkichlar bo'yicha ham kuzatish mumkin. Optik tolali aloqa tarmog'ining uzunligi 2013 yildagi 12.7 ming kilometrga solishtirganda 2 martaga oshdi va 2018 yilda 24.5 ming kilometrni tashkil etdi.
Mobil aloqa infratuzilishi dinamik raaishda kengayib bormoqda va mobil aloqa bazasi stantsiyalari soni 22178 taga yetdi (2017 yilda ularning soni 18194 ta bo'lgan). Mobil aloqa abonentlarining soni 2018 yilda 22.8 millionni tashkil etdi va 2015 yilga nisbatan 2.7 million donaga ko'paydi, internet-foydalanuvchilar esa 20 milliontaga yetdi, bu ko'rsatkich 2017 yilda
14.7 milliontani tashkil etgan.
Qisqa davrda O'zbekistonda raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish borasida mamlakat Prezidentining o'ndan ortiq qaror va farmonlari qabul qilingan bo'lsa, elektron tijoratni rivojlantirish sohasida 2018 yil 14 mayda “Elektron tijoratni jadal rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi PQ- 3724-son qaroriga asosan O'zbekiston Respublikasining “Elektron tijorat to'risida”gi qonuni yangi tahrirda qabul qilinib, davr talabiga moslashtirildi. 2020 yilning 18 martida O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Tovar xom ashyo birjalari faoliyatiga ilg'or axborot texnologiyalarini keng joriy etish va elektron tijorat faoliyatini izchil rivojlantirish bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar to'g'risida”gi 170-son qarori qabul qilindi.O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 5 oktyabrda qabul qilingan “Raqamli O'zbekiston-2030” strategiyasini tasdiqlash va uni samarali amalga oshirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi PF-6079-son Farmoniga asosan O'zbekistonda elektron tijoratni yanada rivojlantirish borasida chora-tadbirlar ishlab chiqilishi belgilab berildi.
O'zbekistonda elektron tijorat sohasida mutaxassislar tayyorlash sohasiga ham alohida e'tibor qaratilib, shu maqsadlarda oliy ta'lim muassasalarida maxsus “Elektron tijorat” yo'nalishlari kiritildi.
Hozirgi kunga kelib Internet virtual muhitning ajralmas qismi bo'lgan O'zbekiston elektron tijoratida jahon amaliyotida joriy etilgan barcha sektorlar faoliyati yo'lga qo'yildi.
“Elektron tijorat” fanidan tayyorlangan darslikda keltirilgan mavzular iqtisodiy sub'ektlar biznesining elektron tijorat faoliyatiga axborot texnologiyalarini joriy etilishining barcha yo'nalishlarini qamrab oladi: elektron tijoratning asosiy tushuncha tariflari, elektron tijoratni avvalgi, hozirgi va istiqbol rivojlanish bosqichlari, elektron tijoratni instrumentariy va klassifikatsiyasi, elektron tijoratni qurish tamoyillari, elektron tjorat axborot tizimlari, elektron tijorat bozori sektorlari va tashkil etuvchi komponentlari, korxona tijorat Web-saytlarini yaratish asoslari va bu jarayonni avtomatlashtirish mexanizmi hamda vositalari tahlil qilingan, tashkilot Web- saytini baholash mezonlari ko'rib chiqilgan. O'zbekiston Respublikasida bu sohada olib borilayotgan chora-tadbirlar, uning huquqiy asoslari, rivojlantirish yo'nalishlari va siyosati, elektron tijorat sub'ektlari, yuritish tartiblari va qoidalari, elektron tijoratda kraudsorsing va kraudfanding texnologiyalari, elektron tijorat integrallashgan tizimlari va platformalari, Web-sayt hamda elektron tijoratni baholashda nazariy jihatdan yondashuvlar o'z ifodasini topgan.
|
| |