|
Dars, uning turlari va tuzilishi
|
| bet | 7/10 | | Sana | 04.12.2023 | | Hajmi | 97,21 Kb. | | #111037 |
Bog'liq dars-uning-turlari-va-tuzilishiSCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 ǀ ISSUE 3 ǀ 2021
ISSN: 2181-1601
Shuningdek,
dars davomida komil inson qilib
o’quvchilarni
vazifalaridan biridir. Yangilanayotgan pedagogik
zamonaviy dars o’quv muassasasining
tarbiyalash tafakkur mulkiy
eng asosiy talablariga mansubligidan
ko’ra
qa’ti
ta’limning tarbiyaviy
maqsadlarga
bo’ysundirilganligi, o’quvchilarni
nazar quyidagi xususiyatlarga ega bo’lishi lozim:
komil
shaxs sifatida
shakllantirishga yo’naltirilganligi, ilmiyligi hamda izchilligi,
tarbiyalanuvchining faolligi va insonparvarlik
ruhida
ekanligi, tizimliligi, bilimlarni ongli
mustaqilligini ta’minlashga qaratilganligi,
ravishda
o’zlashtirishga qaratilganligi, amaliy ahamiyatga ega ekanligi va boshqalarni
mumkun. Zamonaviy ta’lim
misol keltirishimiz albatta belgilangan
tajribasida belgilangan
standart vaqt mavjud. Bu
tabiati, ta’limning bosqichlari va
bir dars uchun vaqt esa, ta’lim o’quvchining
kelib chiqib
45, 40, 35, 30 minutni tashkil etadi. Ta’lim
muassasalarining imkoniyatidan tizimida dars
va uy vazifasi
Zamonaviy ta’lim tizimining turli
munosabatlari bosqichlarida
o’ta muhim o’quvchilarga uy
berilishi yoki
muassasalarining
berilmasligi, nizomlarida
uning miqdori aks ettirilgan8. Uzoq
singari jihatlar vaqt davomida
sanaladi. vazifasi o’quv
har bir
dars yangi mavzuning bayoni, uni o’quvchi
xotirasida
mustahkamlash,
kelingan. O’quv jarayonlarida darsni
tashkil
etishning
amaliyotda qo’llash kabi qismlardan iborat bo’lishi shart deb
oldindan
qo’yilmagan va barcha uchun majburiy
bo’lmagan turli xil
qo’llash maqsadga muvofiq bo’ladi [28]. Dars
davomida olingan
bilimlarni hisoblab belgilab yo’llarini bilimlarni
amaliyotda qo’llash
mustahkamlashning asosi
doim mavzuni yangi
mavzuning bayoniga bag’ishlash,
bo’lib kelgan. Bir necha darsni ayrimlarini esa labaratoriya
topshiriqlarini
mumkin. Eng muhimi, o’tilayotgan
mavzu
bajarishga ajratish ham o’quvchilar
tomonidan ko’nikmalarni
o’zlashtirilib, ularda ko’nikma amaliyotda qo’llab, malakaga
paydo aylantira
bo’lishi olishi
va bu kerak
bo’ladi. Darsning
tarkibi, darsni tasniflash ya’ni tipologiya bilan
bog’liqdir. Pedagogik
mazmunga, didaktik
maqsadga, o’tish
yo’llariga, ta’lim
adabiyotlarda dars jarayonining
xususiyatlari va
uning qismlariga
ko’ra tasnif qilinadi [29].
Dars odatda, kirish,
yangidan - yangi
bilimlarni
mustahkamlash, ko’nikma va
amaliyotda qo’llash, nazorat qilish
malakalarni
va aralash
berish, o’tilgan shakllantirish, kabi turlarga
mavzularni bilimlarni bo’linadi.
Ta’lim tajribasida bir dars jarayonida bir yoki bir umumlashtirilgan holda
necha ish olib boriladigan aralash dars turi
dars turlari ham ko’p
uchraydi [30]. Darslarni turli sinflarda
turli xil mashg’ulotlar, seminar, o’quv
8 Ishmuhamedov R. “Innovatsion texnologiyalar yordamida TDPU - 2003.
www.scientificprogress.uz
ta’lim samaradorligini
oshirish
yo’llari“ T -
|
| |
