• Suw ishiw ta’rtibi.
  • Dene-tarbiya-5




    Download 1,61 Mb.
    bet78/88
    Sana13.05.2024
    Hajmi1,61 Mb.
    #229494
    1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   88
    Bog'liq
    Dene
    002, “HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI” FANIDAN MUSTAQIL ISH MAVZULARI, 4, 3-mavzu Milliy urf-odat, qadriyat va an’analar – tarbiya asosi -fayllar.org, 1-Mavzu Media savodxonlik va axborot madaniyati evolutliyasi ha, Suv, suvning xossalari, suvning qattiqligi va uni yo`qotish usul, 128-131, Zulfiya Isroilova, Urazbaeva Sevara DTpptx, soda, 1. Polimorfizm tushunchasi. Polimorfizm turlari. Polimorfizmni k
    Awqatlani’w ta’rtibi. Sizin’ jasi’n’i’zda bir ku’nde 4 ma’rte awqatlani’w kerek. Demek, solay yeken, barli’q qollani’latug’i’n awqatlardi’n’ kaloriyasi’ azang’i’ awqatta 20 — 25 % ti, pesinde 40—44% ti, keshki-tu’ski awqatlani’wda 10 — 15 % ti, keshki awqatta 15 — 20% ti qurawi’ kerek. Awqatti’ jaqsi’lap shaynap jew usi’ni’s yetiledi. Awqatlani’w payi’ti’nda, so’ylesiw yamasa basqa isler menen ba’nt boli’w, bir ta’repten, a’depsizlik yesaplansa, basqa ta’repten asqazan shiresi bo’linip shi’g’i’wi’n to’menletip awqatti’n’ sin’iwine keri ta’sir ko’rsetedi. Awqatlani’wdi’ uyqi’dan aldi’n 1,5— 2 saat aldi’n tamamlaw ma’sla’ha’t yetiledi.
    Sonday-aq, sportshi’-woqi’wshi’lar fizikali’q shi’­ni’g’i’wlar menen shug’i’llani’w, startqa shi’g’i’w, jari’s aldi’­nan ko’p awqat jemewi kerek, sebebi bul uluwma jumi’s iskerliginin’ to’menlep ketiwine ali’p keledi. Jari’sqa bir ku’n qalg’anda qurami’nda uglevodi’ ko’p awqatlardi’ jew paydali’ boladi’. Jari’s ku’ni 2—3 saat aldi’n normada jen’il ha’m tez sin’etug’i’n miywe ishimligi yamasa uglevodli’ mineral suwlar ishiwdin’ paydasi’ bar. Uzaqqa saparg’a shi’qqanda organizm quwati’n joytpawi’ ushi’n insan wo’zi menen qara kishmish, keptirilgen nan, mazali’ zatlar, qaq yerik, pechenie ha’m basqalardi’ ali’wi’ wog’ada qolayli’ boladi’.
    Suw ishiw ta’rtibi. Adam organizmi 80% suwdan turi’p, turmi’si’mi’zdi’n’ barli’q procesi wol menen baylani’sli’. Adam bir sutka dawami’nda 2 litr suwdi’ shay, su’t, suyi’q awqat ha’m tu’rli ishimlikler tu’rinde qollanadi’. Adam organizmine qansha ko’p suw kirse, sonsha shi’g’ari’ladi’. Suw biyta’rtip ishiletug’i’n bolsa, wol terlew arqali’ shi’g’ari’lg’anda organizm ushi’n za’ru’rli paydali’ mine- rallar ter menen birge shi’g’i’p ketip, na’tiyjede organizm ha’lsizlenedi, adam wo’zin qolaysi’z seze baslaydi’. I’ssi’ ku’nleri ter arqali’ shi’g’ari’lg’an suw, tezde qayta tikleni- wi za’ru’r. Bunday waqi’tlarda ko’birek shay iship turi’w paydali’, sebebi wol tek sho’ldi qandi’ri’p qoymastan, al nerv ha’m ju’rek qan tami’rlari’ xi’zmetine unamli’ ta’sir ko’rsetedi. Shaydi’ suwi’ti’p az-azdan, asi’qpay, urtlap ishiw kerek. Sho’ldi basatug’i’n ishimlik suwlarg’a kvas, mineral ha’m gazli suwdi’, pomidor ishimligi, jabayi’ qi’zi’l gu’l ish­imligi ha’m miywe wo’nimlerinen islenetug’i’n ishimliklerdi kiritiw mu’mkin. Bulardi’n’ paydasi’ sonda, wolar asqazan- ishek sekreciya bezleri jumi’si’n jaqsi’laydi’ ha’m organizm ag’zalari’ xi’zmetinin’ bir qa’lipte boli’wi’na ja’rdem be­redi. Soni’ ayti’p wo’tiw kerek, shi’ni’g’i’wlar, sayaxatlar, jaz waqi’tlari’ndag’i’ ko’p terlew na’tiyjesinde ha’m sidik arqali’ yen’ za’ru’r mineral zatlar shi’g’i’p ketedi. Wolardi’n’ worni’n tolti’ri’w lazi’m. Buni’n’ ushi’n minerallarg’a bay suyi’qli’qlardi’ bir jola ko’p mug’dardag’i’si’n ishpey, woni’ dem ali’p, yari’m stakannan ha’r 10 minutta ishiwdi usi’ni’s yetedi. Ishimliklerdi ju’da’ suwi’ti’p ishpewi kerek, sebebi dem ali’w jollari’ ayazlawi’ ha’m de tamaq qatti’ awi’ri’p angina boli’wi’na ali’p keliwi mu’mkin.

    Download 1,61 Mb.
    1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   88




    Download 1,61 Mb.