74
o‘z ta’sirini ko‘rsatgan. Najmiddin Kubroning asarlari
Eron, Kichik Osiyo va Hindistondagi tariqat muhitlariga
kuchli ta’sir qilgan. Kubraviya ta’limoti mo‘g‘ullar isti-
losiga bardosh bergan ta’limotlardan biridir. Bu ta’limot
mo‘g‘ul qabilalari va hukmdorlarining islom dinini qa-
bul qilishida katta ta’sir ko‘rsatgan.
Naqshbandiylik
XIV asrda
Markaziy Osiyoda paydo
bo‘lgan tasavvufiy tariqatdir.
Bahouddin Naqshband (1318–1389) — islom olami-
ning eng mashhur avliyolaridan biri, Buxoro
viloyatida
tug‘ilgan. Bahouddin Naqshbandning asl ismi — Mu-
hammad. Otasining ismi ham Muhammad bo‘lgan.
Yosh ligida otasi bilan birga kimxobga naqsh solish
hunari bilan shug‘ullangani uchun Naqshband laqabi bi-
lan mashhur bo‘lgan. «Bahouddin» so‘zi «dinning nuri»
degan ma’noni anglatadi.
Naqshbandiylik ta’limoti asosida «Qalbing Allohda
bo‘lsin-u, qo‘l ish bilan band bo‘laversin»,
degan shior
yotadi. Bahouddin Naqshband tasavvufdagi ilgarilari
amalda bo‘lgan qattiq talablarni bir
qadar yumshatdi va
kundalik turmushga mosladi.
1221-yilning iyulida Chingizxonning lashkarboshilaridan biri Xu-
laguxonga qarshi 76 yoshli Shayx Najmiddin Kubro xalq orasi-
dan lashkar to‘playdi va Urganch qal’asini «Yo Vatan, yo shrofatli
o‘lim» shiori ostida bir necha kun dushmandan saqlab turadi.
Mazkur jang paytida shayx Najmiddin Kubro mo‘g‘ul
bosqinchilari
tomonidan vahshiyona o‘ldiriladi.
IJODIY FAOLIYAT
Mazkur hikmatni ma’naviy va moddiy hayot uyg‘unligi tushunchasi bilan
bog‘lang:
«Qalbing Allohda bo‘lsinu, qo‘l ish bilan band bo‘laversin».
Shayx Najmiddin
Kubro maqbarasi