|
Ugom Chotqol tabliy Milliy davlat bog'i
|
| bet | 101/119 | | Sana | 07.02.2024 | | Hajmi | 0,61 Mb. | | #152531 |
Bog'liq Ekologiya 11. Rom уоrм ато. Л tos II кenт z 1 L-fayllar.org13.4. Ugom Chotqol tabliy Milliy davlat bog'i
1990 yilda O'zbekiston Respuьtikasi fanlar Akademiyasi, Zoolo giya va Botanika instituti Ьilan Ьirgalikda Ugom-Chotqol tabliy milliy davlat bog'i tashkil etildi. Ugom-Chotqol davlat tabliy Milliy bog'i Toshkent viloyatida 574000 gektar maydonni egallaydi. Bog'dan 3 yirik daryo oqib o'tadi ular: G'arЬiy Tyan-Shan-Ko'ksuv, Pskem va Chotqol bo'lib, ulaming suvi Chorvoq suv omboriga quyiladi. Bu yerda harorat
Yozda esa harorat +12+22°S gacha ko'tariladi. Chunki aytish kerakki, Pskem daryosi to'liq O'zbekiston hududidan oqib o'tadi. U 2 ta baland tog' daryolari Oyganing va Maydontol qo'shishidan hosil bo'lib, ulaming manbai qor va muzlar yerishidan hosil Ьo'lgan suvdir. Maydon tol tizmasining yuqorisida G'arbiy Tyan-shanning eng yirik muz liklarining yerishishidan hosil Ьo'lgan suvdir.
Ushbu qo'rsatkichlar havoning past haroratda bo'lishi hamda mintaqada ko'plab yog'ingarchiliklar bo'lishini ta'minlaydi. Yog'ingar chilikning yillik yig'indichi 680-980 mm o'rtacha esa 780 mmni tashkil qiladi. Bog'ning o'simlik dunyosidal000 dan oshiq tur mavjud bo'lib, ulaming orasida faqat shu yerga xos ko'p o'simliklar uchraydi, ular faqat shu Ьоg' hududidagina o'sadi. Ma'lum va mashhur bo'lgan kamyob o'siµ1lik turlaridan lolalarning, piyozlarning, astragal, cho'l piyozguli, sovungul, hamisha ko'karib turuvchi kopman butasi va boshqa\arni aytish mumkin. Bog'da o'sadigan o'simliklaming Ьir qanchasi dorivor hisoЫanadi: na'matak, dala choy, tog' rayxon, oq qaldirmoq, zuЬturm, ilonboshi, bo'znocl1.
Quruqlikda yashovchi umurtqalilarning hayvonat dunyosi 4 ta sinfda mujassam bo'lgan va 275 turini o'z ichiga oladi, shu jumladan suvda va qurqlikda yashovchilar 2 tur, sudralib yuruvchilar 18 tur, qush Iar 207 tur, sutemizuvchilar 48 ta. Hayvonot dunyosining o'ziga hosligini O'zbekistondagi umumiy hayvonot dunyosiga nisbatan baxo langanda quruqlikda yashovchi umirtqalilar 15 % ni, sudralib yuruvchilarl,3%, qushlar, 12,5 %, sutemizuvchilar 2% ni tashkil qiladi. Bog' hududida O'zbekiston Fanlar akademiyasining Botanika ilmiy ishlab chiqarish markazi va Zoologiya instituti tomonidan doimiy ilmiy tekshirish ishlari olib boriladi, 2000-2006 yillar davomida Jahonbanki, Global ekologiya fondi va TASIS-Xalqaro fondi doirasida: «G'arЬiy Tyan-Shan Ьioxilma-xilligining saqlashning chegaralararo loyil1asi
ishlar olib borildi.
|
| |
