|
Ekologiya 11. Rom уоrм ато\. Л tos II кenт z 1: L
|
| bet | 108/119 | | Sana | 07.02.2024 | | Hajmi | 0,61 Mb. | | #152531 |
Bog'liq Ekologiya 11. Rom уоrм ато. Л tos II кenт z 1 L-fayllar.org13.11. «Jayron Ekomarkazi»
1977 yil may oyida ushbu markaz tashkil etilgan. Noyob hayvon turlari hamda tablat resurslarini saqlashga yo'naltirilgan Markaz aslida Xalqaro tablat va tablat resurslarini saqlash uyushmasi ekomarkazni tashkil etilishiga sababchi bo'lgan. 60 yillarda ko'pgina davlatlar o'zlarining Davlat Qizil kitoblga ega bo'lgan. 70-yillaming o'rtalarida SSSR xukumati respuЫikalardagi 13 ta Jayronning saqlanadigan joylami tashkil etishga qaror qiladi. Bu kabl jayron saqlanadigan joylar asosan Turkmaniston, Ozarboyjon, Gruziya, Tojikiston va O'zbekiston RespuЫikalarida tashkil etilgan.
Boshida, O'zbekistonda tashkil etilgan bu Markazning nomi
«Buxoro Jayronlarini saqlash» markazi deb atalgan edi. Ushbu markazning vazifasi ushbu noyob hayvon turini ko'paytirish, uning Ьiologiyasi hamda populyatsiya resurslaridan foydalanish, samarali natijalarga ega bo'lish, Jayrondan tashqari boshqa kamyob hayvonlar qulon, sayg'ok, Buxoro kiyigi, Prjevalskiy otlari, gippard kabllarni ham ko'paytirishni ham yo'lga qo'yilgan edi. Hozirgi kunda ham bu ekomarkaz jayron, qulon, Prjevalskiy oti, Buxoro tog' qo'yi kaЬi hayvonlar ham qo'riqxonalarda saqlanadi. Ekomarkaz shtatida jami 33 kishi ishlaydi. Shulardan 12 kishi faoliyat ko'rsatadi. «Jayron» ekomarkazi O'zbekistonning janubl-g'arblning Qizilqum cho'li hamda Buxoro viloyatidan 42 km uzoqlikda joylasl1gan. Hudud ikki qismdan iborat:
Birinchsi qism maydoni 5145 gektar, atrofi 2 metrli sim to'r Ьilan o'ralgan. Hudud aniq chegaralar Ьilan ajratilgan: Sharqiy tomonida trassa qatnovi mavjud. G'arЬiy tomoni temir yo'I Ьilan, Janubly tomoni Amu-Buxoro kanali Ьilan hamda shimoliy tomoni Quyimozor kollektori
Ьilan chegaradosh.
Ikkinchi maydoni 27.050 gektarga teng. Ushbu qismning chegarasi yuqori qismdagidek bo'lib, To'da ko'I Ьilan chegaradosh.
Geografik jihatdan Ekomarkaz Janubly Qizilqum qumlari Ьilan
qoplangan Qamabcho'I massivida joylashgan. Hudud murakkab
237
landshaftga ega bo'lib, relefi Qayqaloch tog'i dengiz sathidan 332 m balandlikni tashkil etadi. Hudud tuprog'i proallyuvial hamda allyuvia\ ir. Bu tuproq turlaridan tashqari taqir tuproq turi ham uchraydi. O'rtacha tepalik joylarida allyuvia\ tuproq turlari sal mayda kesakli, loyli tuproqdan iborat. Tuproqning taqirli qismi odatda sho'rxok bo'ladi. Tuproq strukturasi bo'yicha, hudud kulrangnamo to'q jigarrang cho'llardan iborat, bu kaЬi cho'I ko'rinishi hududda 40 % ni tashkil qilsa, taqir va sho'rxok cho'llar 60 % ni tashki\ qiladi.
O'simliklari cho'lga xos bo'lib, saksovul hamda butasimon o'simliklar o'sadi.
Janubly qismda Ьirinchi hudud ko'l komplekslaridan iborat, ushbu
ko'llar turli xil darajada bo'lgan ko'ldan iborat.Foydalaniladigan suvi asosan Amu-Buxoro kanalidan iborat.
|
| |
