• 10. Klaynfelter sindromiga tashxis q o ‘yish uchun qanday usuldan foydalaniladi
  • “d erm a ” — “teri” , “gliph ”
  • Qon hujayralarini sun’iy o ‘stirilayotganda gipotonik eritma nima




    Download 2,96 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet50/89
    Sana27.11.2023
    Hajmi2,96 Mb.
    #106166
    1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   89
    Bog'liq
    Genetika

    9. Qon hujayralarini sun’iy o ‘stirilayotganda gipotonik eritma nima 
    maqsadda q o ‘shiladi?
    A) Hujayralarni oziqlantirish uchun
    B) Hujayralarni shishirish uchun
    C) Hujayralar bo‘linishini tezlashtirish uchun
    D) Hujayralar bo‘linishini to‘xtatish uchun
    E) Axromatin iplarni parchalash uchun
    10. Klaynfelter sindromiga tashxis q o ‘yish uchun qanday usuldan 
    foydalaniladi?
    A) Immunogenetik B) Sitogenetik
    C) Biokimyoviy D) Genealogik
    E) Yuqoridagi usullarning barchasidan.
    2 2-§. Dermatoglifika, populyatsion statistika
    molekulyar — genetika usullari
    Dermatoglifika termini yunoncha 
    “d erm a ”
    — “teri” , 
    “gliph ”
    — 
    “chizmoq” so‘zlaridan olingan bo‘lib, barmoqlarda, kaftda va 
    tovonlarda teri relyefini o ‘rganishga asoslangandir. Shu joylarda 
    terining tuzilishi o‘zgacharoq bo‘lib, epidermal do‘ngliklar — qir- 
    ralarni hosil qiladi. Qadimdan Xitoyda, Hindistonda, Yaponiyada, 
    huriyada, Markaziy Osiyoda barmoq va kaftdagi teri izlarining 
    individualligini bilishar va undan imzo o ‘rnida foydalanilar edi.
    Dermatoglifika to ‘g‘risida dastlabki ilmiy m a’lumotlar XVII 
    asrda paydo bo‘ldi. Birinchi bo‘lib teri izlarining o ‘ziga xosligi 
    to ‘g‘risidagi m a’lumotlar N. Gryu (1684), M. Malpigi (1686), 
    Y.Purkinye (1823) asarlarida bayon qilindi. Dermatoglifika alohi- 
    da ilmiy yo‘nalish sifatida XIX asr oxiri va XX asr boshlarida 
    shakllandi. F. Galtonning ilmiy ishlari natijasi bayon qilinganidan 
    so‘ng teri chiziqlarini o‘rganish sud tibbiyotida jinoyatchilarni 
    aniqlashda keng qo‘llanila boshlandi. XX asr boshlarida bu usul 
    genetikada, xususan oilalar va egizaklarni o‘rganishda keng 
    qo‘llanila boshlandi. Dermatoglifika terminini fanga birinchi bo‘lib 
    amerikalik olimlar G. Kammins va Ch. Midl kiritishdi. Teri 
    relyefining irsiylanishi, etnik dermatoglifika muammolarini o‘rga-


    103
    nishga 
    rus 
    olimlari 
    M. I. Vilyamovskaya, 
    1.1. Katayeva, 
    T. D. Gladkovalarning qo‘shgan hissalari katta bo ‘ldi.
    Dermatoglifika usuli asosan uch qismga bo ‘linadi:
    1) daktiloskopiya — barmoq chiziqlarini o ‘rganish;
    2) palmoskopiya — qo‘l kafti chiziqlarining o ‘ziga xosligini 
    o ‘rganish;
    3) plantoskopiya — oyoq tovoni chiziqlarining o ‘ziga xosligini 
    o ‘rganish.
    Dermatogliflarni olish uchun oddiy tipografiya bo‘yoqlaridan 
    foydalaniladi. Buning uchun bo‘yoqni vazelin yog‘ida yoki skipi- 
    darda biroz eritilib 15 x 25 sm o ‘lchamli oynaga tomiziladi va 
    fotografiyada ishlatiladigan oddiy rezina rolik bilan bir tekis qilib 
    yoyiladi.
    Tekshirilayotgan shaxsning kafti oynaga bosiladi. Agar bo‘yoq 
    kaftining hamma joyi to ‘liq bo‘yalmasa, rolikni kaft ustida aylan- 
    tirish mumkin. Keyin kaft oddiy qog‘ozga bir tekis bosiladi. 
    Qog‘ozning tagiga yumshoq rezina qo‘yilsa kaftning chuqur joyla- 
    ridagi izlari ham qog‘ozga to ‘liq tushadi. Kaftni qog‘ozga ohista 
    qo‘yib o ‘rtasidan sekin bosiladi. Kaftni qog‘ozdan birdaniga 
    yuqoriga ko‘tarib olish lozim. Barmoq izlari alohida olinadi. 
    Buning uchun har bir barmoqqa bo‘yoq surtilib radial qismdan 
    ulnar qismgacha birin-ketin qog‘ozga bosiladi.
    Daktiloskopiya. Barmoqtarda papillyar chiziqlar joylashishi- 
    ning asosan uch xil varianti uchraydi 

    Download 2,96 Mb.
    1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   89




    Download 2,96 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Qon hujayralarini sun’iy o ‘stirilayotganda gipotonik eritma nima

    Download 2,96 Mb.
    Pdf ko'rish