F82b9f65-d018-45f6-bb38-4ca54906821e pdf




Download 1,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/96
Sana18.05.2024
Hajmi1,81 Mb.
#242197
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   96
Bog'liq
оила психологияси китоб

Reproduktiv 
funktsiya 

bu oilaning nafaqat avlodlar, vorislarni yaratishga 
aloqador vazifasi, balki, shu orqali ota va ona bo`lishdek baxtga muyassar bo`lish, 
davlatning esa tub aholi sonini muayyan miqdorda ushlab turishiga ham xizmat 
qiladi. Ayniqsa, o`zbeklarda nikohning dastlabki onlaridanoq
, “
uvali-juvali 
bo`linglar, qo`sha qaringlar
” 
deb duo qilinadi va kelinchakning homilador bo`lishi 
intiqlik bilan kutiladi. CHunki aynan shu omil yosh oilaning mustahkamligida 
katta ahamiyatga molik bo`ladi
. “
Farzandli oila
” 
tushunchasi oila psixologiyasida 
ham, oila sotsiologiyasida ham muhim bo`lib, u oilada turmush tarzining deyarli 
barcha jabhalaridagi ko`rsatkichlarning mezonidir. CHunonchi, o`zbeklarda 

Bolali uy 

bozor, bolasiz uy 

mozor
” 
degan naklning 
ma’nosi
ham farzand 
tug’ilgan
uyga farishtalar 
yog’iladi
, yaxshilik va xursandchiliklar, to`ylar uchun 
yo`l ochiladi, demakdir. 
Oila sotsiologiyasi va demografiyasida oiladagi farzandlar soniga ko`ra 
guruhlarga bo`linadi. Masalan, ijtimoiy-psixologik nuqtai nazardan 

kam sonli 
oila
” –
bu 1-2 nafar bola bor oiladir. Bu raqam umuman demografik jihatdan 
baholansa, aholining o`sishi va tabiiy yo`qotishlarning urnini qoplash uchun 


24 
kamdir. Sotsiolog 
A.Antonov
ning fikricha (2005), jamiyatda aholi balansini saqlash 
uchun o`rtacha farzandlar soni 2,5 nafardan kam bo`lmasligi lozim. Yoki jami 
oilalarning to`rtdan biri ikkita, uchdan biri uchta, 14 % 

befarzand yoki 
yolg’iz
, 7 
%i ko`p bolali, 
ya’ni
beshtagacha bolasi bor oilalardan iborat bo`lsa, avlodlar 
vorisligi 
ta’minlanadi
. Lekin Rossiya misolida bu masalaga 
e’tibor
beriladigan 
bo`lsa, aholining reproduktiv o`sishida jiddiy pastlashish kuzatilmoqda. U yerda 
jami oilalar nisbatida kam bolalilar, 
ya’ni
, 1ta yoki 2ta bolaga ega bo`lgan oilalar 
soni keskin oshib, bugun ularning ulushi 95 %ni tashkil etmoqda. Xalqaro 
YuNISEF tashkilotining 2004 yili 
e’lon
qilgan monitoringi natijalariga ko`ra, 
Yevropa mamlakatlarida ham Markaziy Osiyo davlatlarida ham 
tug’ilishning
kamayishi holatlari kuzatilmoqda (1.1-jadval). 


25 
1.1-jadval. 

Download 1,81 Mb.
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   96




Download 1,81 Mb.
Pdf ko'rish