|
Farmatsevtik biotexnologiyaBog'liq biotexFermentlar muhandisligi
–yangi ilmiy – texnik yo`nalish bo`lib, enzimologiya, biokimyo,
kimyoviy texnologiya hamda iqtisodiy – injeneriya fanlari qatoriga kiradi.
Fermentlar muhandisligining asosiy vazifasi
– biologik sistema tarkibidan yoki hujayra
ichidan ajratilgan, sun'iy ravishda o`sish imkoniyatidan mahrum qilingan fermentlarning katalitik
ta'siri va unda qo`llaniladigan biotexnologik jarayonlar yaratishdan iborat.
Fermentlar muhandisligi o`z oldiga:
A) Yangi modda yaratish;
B) Ma'lum bir moddani yaxshiroq sifatli qilib olish;
V) Texnik – iqtisodiy ko`rsatkichlarni ma'lum jarayonlarga nisbatan yaxshilash maqsadlarni
amalga oshirishda ilmiy-tadqiqot ishlarini olib borishni maqsad qilib olgan.
Hozirgi zamon fermenlar muxandisligining asosida ferment yoki ferment sistemalarini
immobilizatsiya qilish ishlari yotadi. Ammo bu masalani hal qilishdan oldin fermentlar tabiati
haqida to`qtalib o`tamiz.
Ferment tarixi
1.
“Ferment” atamasi XVII asrda gollandiyalik kimyogar Gelmont tomonidan ovqat hazm
qilish mexanizmini muhokama qilishda taklif qilgan.
2.
XVIII oxiri — XIX boshlarida oshqozon shirasida ovqat qayta hazm bo’lishi, so’lak
ta’sirida kraxmal shakarga (glyukozaga) aylanishi ma’lum bo’ldi. Faqat qanday qilib amalga
oshishi noma’lum bo’lgan.
3.
XIX asrda Lui Paster achitqi ta’sirida uglevodlarning etil spirtiga aylanishini o’rganib, bu
jarayonni achitqi hujayrasi kataliz qiladi degan xulosaga kelgan.
4.
Bundan 100 yil oldin L. Paster va M. Bertlo, Yu. Libix spirtning bijg’ish jarayonida
“ferment” va “enzim” atamalari har xil ma’noni anglatadi deb o’ylagan.
5.
1876 yili V. Kyune “ferment” (lot.
fermentum
- achitqi) – “tirik ferment”, “enzim”
(grekcha - achitqi) – “jonsiz ferment” deb atashni taklif qilgan.
1.
Poliamid tashuvchilar. .
|
| |
