|
Dasturlashtirilgan ta`lim
|
| bet | 132/135 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 15,08 Mb. | | #250347 |
Bog'liq Fizik jarayonlarni kompyuterda modellashtirishDasturlashtirilgan ta`lim (DT) – o’quv jarayonini muayyan tartib (dastur) asosida tashkil etish. DT kibernetika, informatika, matematik logika va hisoblash texnikasining samarali tamoyillari va murakkab tizimlaridagi boshqarish vositalarining pedagogikada joriy etilishi natijasi bo’lib, u XX asrning 50-yillarida paydo bo’ldi. DT o’quv materialini kichik-kichik qismlarga bo’lish, uni muayyan tartibda bayon etish, ushbu qismlarning biridan ikkinchisiga o’tish tartibi (qoidalari)ni belgilash, xususan, har bir qismni o’zlashtirish yuzasidan aniq ko’rsatmalar, topshiriqlar berish, o’z-o’zini nazorat qilishni ta`minlash kabi yo’llar bilan amalga oshiriladi.
DT ning dasturi, ya`ni o’rgatuvchi dastur (o’rgatuvchi algoritm) maxsus o’rgatuvchi qurilmalar (mashinali DT) yoki dasturlashtirilgan darsliklarga (elektron darslik, elektron o’quv qo’llanma va h.k.) kiritiladi. Bugungi kunda ba`zi holatlarda DT ni goh o’rgatuvchi va o’rganuvchi mehnatni ilmiy asosda tashkil etish tizimi sifatida qaralsa, gohida an`anaviy ta`limning o’rnini egallaydigan pedagogik tizim, ba`zan qandaydir kibernetik didaktika, ta`limning yangi metodi yoki mustaqil ishlashning alohida turi, deb qaralmoqda. Lekin bundan qat`i nazar, DT ning maqsadi ta`lim oluvchining bilimlarini o’zlashtirish jarayonini boshqarishni optimallashtirishdan iboratdir.
Dasturlash tili kompyuterlaruchun dasturlar(ko’rsatmalar yig’masi) yoziladigan, uni u yoki bu harakatlarni bajarishiga majbur qiladigan rasmiy til. Dasturlash tilida yoziladigan ko’rsatmalar dastlabki kod deb ataladi. Dastlabki kod komp yuterda amalda bajarilishidan avval, uni mashina kodiga bo’laklab talqin qilish yoki batamom talqin qilish zarur. Dasturl6ash tilining ta`rifi quyidagilarni o’z ichiga oladi:
Mumkin bo’lgan belgilar ro’yxatini.
Zaxiralangan so’zlar ro’yxatini.
Sintaksisni (belgilarni va zaxiralangan so’zlarni birikmalash usullarini).
4..Semantikani (dasturlash tilining birikmalar ma`nosi).
Dasturlash tillari quyi pog’ona tillariga (assembler tili va mashina tili) va yuqori pog’onadagi tillariga (BASIC, C, COBOL, FORTRAN, Ada, Pascal va b.) bo’linadi. Yana to’rtinchi avlod tillarini (4GL) ham ajratiladi.
|
| |
