|
«Fizika – matematika» fakul’teti «Fizika» kafedrasi
|
| bet | 13/16 | | Sana | 17.01.2024 | | Hajmi | 4,83 Mb. | | #139623 |
Bog'liq «Fizika – matematika» fakul’teti «Fizika» kafedrasi2-mashq.Yorug’likning to’lqin uzunligini aniqlash.
Kollimator va ko’rish trubalarini bir to’g’ri chiziq bo’ylab yo’naltirib, kollimator tirqishining keskin tasviri kuzatiladi. Bu difraksion manzaraning 0-maksimumi hisoblanadi.
Okulyarning fokal tekisligidagi vertikal qora chiziqni tirqish tasvirining o’rtasiga sozlanadi. Nonius yordamida limbning ko’rsatgichi yozib olinadi.
Ko’rish trubasini chapga (yoki o’ngga) burish yo’li bilan vertikal chiziqni to’lqin uzunligi aniqlanishi kerak bo’lgan tanlangan rangdagi birinchi difraksion maksimum tasvirining o’rtasiga to’g’rilash kerak.
Nonius yordamida limbning ko’rsatishi yozib olinadi va difraksiya burchagi topiladi.
Panjaraning kollimator o’qiga perpendikulyarligidan kelib chiquvchi xatolikni bartaraf qilish uchun okulyar chizig’ini chap va o’ng tomondagi maksimumlarga to’g’rilab, vaziyatlar ayirmasining yarmi olinadi:
bu yerda: - chap tomon maksimumining vaziyati, -o’ng tomon maksimumining vaziyati.
O’lchashlar birinchi, ikkinchi va uchinchi tartibdagi spektrning hamma ravshan chiziqlari uchun o’tkaziladi.
(1) formuladan har bir tartib uchun λ hisoblanib, uning o’rtacha qiymati topiladi.
Berilgan qurilmada ishlatiladigan difraksion panjaraning doimiysi uning o’zida yozilgan bo’ladi.’
O’lchangan va aniqlangan kattaliklar quyidagi jadvalga yozilgan bo’ladi[5].
Tajribadan olingan natijalar.
1.
Berilganlar
|
Formula
|
Yechim
|
=167
|
|
=170
=350
|
|
|
| |
