• Asosiy qonun belgilaydi http://eduportal.uz 156 Majoritar
  • Proporsional
  • O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, 117-modda




    Download 4,45 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet122/152
    Sana22.12.2023
    Hajmi4,45 Mb.
    #126523
    1   ...   118   119   120   121   122   123   124   125   ...   152
    Bog'liq
    konstitutsiyaviy huquq asoslari 9 uzb

    O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, 117-modda.
    «Saylov» atamasi ovoz berish yo‘li bilan saylab qo‘yiladigan hokimiyat 
    organlarini shakllantirishni anglatadi. Shunday ekan, eng munosibini say-
    lash imkoniyati tug‘ilishi uchun bir necha nomzodlar bo‘lishi kerak. Bunday 
    saylov muqobil saylov deb ataladi. Muqobil bo‘lmaganda saylovchilarda 
    taklif etilgan nomzodni saylashni rad etish imkoniyati bo‘lishi lozim.
    2. 
    SAYLOVDA QAYSI MODEL YAXSHIROQ
    ?
    Saylovlar o‘z-o‘zicha demokratiya kafolati bo‘la olmaydi. Buning 
    uchun saylov tizimining ahamiyati muhimdir.
    Saylov tizimi 
    – davlat hokimiyati vakillik organlariga va mamlakat
    Prezidentini saylash tartibidir.
    Xalqaro amaliyotda saylov tizimining turli modellari mavjud, bular: 
    majoritar va proporsional.
    Asosiy qonun belgilaydi
    http://eduportal.uz


    156
    Majoritar tizimda saylovchilarning qonun bilan belgilangan ko‘p-
    chilik ovozini (kamida 51% + 1 ta ovoz) olgan nomzod ayni shu saylov 
    okrugi bo‘yicha saylangan hisoblanadi. 
    Agar nomzod saylovlarda ishtirok etgan saylovchilar ovozining yar-
    midan kamini olsa, eng ko‘p ovozlar miqdorini olgan ikki nomzod qat-
    nashadigan ikkinchi bosqich o‘tkaziladi. Ikkinchi bosqichda eng ko‘p 
    ovozlar sonini olgan nomzod saylangan hisoblanadi.
    Proporsional (mutanosiblik) saylov tizimi asosiga saylovchilar to-
    monidan partiya uchun berilgan ovozlar va partiya tomonidan olingan de-
    putat vakolatlarining qonuniyligini guvohlantiruvchi hujjatlar o‘rtasidagi 
    proporsionallik (mutanosiblik) prinsipi qo‘yilgan.
    Bunday tizimda siyosiy partiyalar tomonidan familiyasiga qarab 
    emas, balki ro‘yxatlar bilan ko‘rsatiladi va saylovchilar umumiyligicha u 
    yoki bu partiyaning ro‘yxatiga ovoz beradilar.
    O‘zbekiston Respublikasining saylov tizimini tanlashda mamlakat-
    da shakllangan an’analar va siyosiy tizim rivoji darajasi inobatga olin-
    gan. Aksariyat huquqshunos olimlar va siyosatshunoslar mamlakatimizda 
    majoritar tizimdan foydalanish ko‘proq maqsadga muvofiqdir, negaki u 
    qo‘llashda ancha oddiy va barqaror siyosiy tartibot sharoitida, ayniqsa, 
    samaralidir, degan xulosaga kelishdi. 

    Download 4,45 Mb.
    1   ...   118   119   120   121   122   123   124   125   ...   152




    Download 4,45 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, 117-modda

    Download 4,45 Mb.
    Pdf ko'rish