99
taqsimiga
ko'ra
mazkur
vositalar
asosiy omborxonalardan olinadi.
Xaql xo'jaligi insho-otdagi ishchilar va xiz-matchilarni shaxsiy himoya
vositalari bilan ta'minlash uchun uning zahiralari inshootlar hisobidan
yangilari bilan to'ldiriladi. Bolalar havotozalagichlari yig'imi
bolalar
muassasalarida yoki unga yaqin joylarda tashqi l etiladi.
Oddiy himoya vositalari uy, mashg'ulotlar va
fuqarolar muhofazasi mashqlari sharoitida, mustaqil yig'ish usulida
ko'paytiriladi. Atom stansiyalari hududlariga yaqin joylarda yashovchi
hamma aholi uchun yod moddasi zahirasi yaratiladi. Shaxsiy himoya
vositalarini to'g'ri saqlashni tashqi l qilish juda faol va muhim tadbir deb
hisoblanadi. Ularni saqlash joylari ishchilar va xizmatchilarning ish joyiga
hamda aholi turar maskanlariga iloji boricha yaqin bo'Iishi
kerak va zarurat
tug'ilgan paytlarda, ularni tarqatish eng qisqa vaqt ichida amalga oshirilishi
lozim. Har bir ish bo'limida (sex) fuqarolar muhofazasi mol -mulkining
maxsus omborxonalarini yaratish aytarli darajada qulaylik tug'diradi. Garchi,
bunday imqoniyat bo'lmasa, korxona omborxonasida saqlana digan mol-mulk
sexlar (bo'limlar), har bir sexda esa, navbatchi va guruhlar (brigada) bo'ylab
taqsimlanishi zarur. Saqlash sharoitlari, ushbu mollarni
saqlash talablariga
javob ber ishi va uni texnik jihatdan sozlanganligini ta'minlovchi
tasdiqlangan andozaviy (standart) qutilarda, havoni almashtirib turiladigan
quruq xonalarda amalga oshirish tavsiya qilinadi.
Ishlamaydigan aholidagi himoya vositalarini saqlash aholi turar joylarida
hal qilinadi. Saqlashning quyidagi muddatlari belgilangan: Bolalar
havotozalagichlari - 10 yil, shaxsiy havotozalagich (IP-46) va fuqarolar (GP-
100
5) havotozalagichlari uchun - 5 yil, rezinkali matodan tayyorlangan tyer ini
saqlovchi himoya vositalari va respiratorlar uchun - 3 yil, shaxsiy doridonlar
(AI-2) uchun 4
yil kafolat muddati tugagach, byuymlarning yaroqliligi har
yili tahlil yordamida aniqlanadi. Tinchlik davrida havotozalagichlar
qismlarga ajratilgan ko'rinishda saqlanadi. Zich qilib, rezinkali tiqinchoq va
qalpoqcha bilan ber kitilgan so`zg'ich-yutish qutichasi qutining tagiga,
quticha ustiga havotozalagich haltasi, uning ustiga esa rezinkali yo`z
qismi
joylashtiriladi.
Aholini havotozalagichlar bilan ta'minlash quyidagi tartibda olib boriladi:
1 )
barcha katta shahar va alohida turgan inshootlarning voyaga
yetgan kishilari;
2)qolgan shaharlar aholisi;
3)qishloq manzilgohlari aholisi.
Hamma kichik shaharlar, tuzilmalarga kirmagan qishloq aholisi va
tuzilmalarning barcha shaxsiy tarkibi respiratorlar bilan ta'minlanadi.
Bolalar havotozalagichlari bilan birinchi o'rinda, shahar va ishchilar
bolalari, keyin esa, ular atrofida va alohida turadigan muhim inshootlardagi
bolalarga ber iladi.
Aholining
barcha qatlamlariga, dushman tajovo`zi e'lon qilingach, shaxsiy
himoya vositalari ber iladi. Tarqatish muddatlari imqon boricha
qisqartiriladi, xaql xo'jaligi inshootlarida shaxsiy himoya vositalarini
tarqatish sexlarda, bo'limlarda, navbat bo'yicha amalga oshiriladi. Mazkur
davrda shaxsiy himoya vositalari ber ishga doimiy shay holda saqlanadi.
Inshootlarda
nafas
a'zolarini
himoyalovchi
havotozalagichlari
bo'lmaganida, korxonalarda ba'zi bir ishlab chiqarish
jarayonlarida ajralib
chiqadigan
zaharlovchi
gazlardan
himoya
qilishga
mo'ljallangan
havotozalagichlardan hamda changga qarshi matoli niqoblardan (PTM -
1
)
foydalanish mumkin.
101
Qolgan aholiga ish, o'qish, turar joyida tartibli holda havotozalagichlar
(respiratorlar) ber iladi; aholi mustaqil ravishda changa qarshi matoli
niqoblarni (PTM-1), doka-paxtali bog'lovlarni va boshqa oddiy nafas yo'larini
himoyalovchi vositalarni o'zi tikib oladi, tyer i qavatlarini himoyalash uchun
uy kiyimlariga oid turli narsalarni tayyorlab qo'yiladi, yaktak chopon ( plaщi),
yopinchoq (nakidki), rezinkali poyabzal va boshqalar.
Kimyoviy
asab-falaj
xususiyatli
zaharlovchi
moddalar
bilan
zararlanganlikning dastlabki alomatlari namoyon bo'lsa, shaxsiy doridon
(ShD-AI-2) dagi antidotdan - qarshi moddadan,
tarendan foydalanish, tyer
iga va kiyim-kechaklarga tomchi-suyuq zaharlovchi modda tushganda,
ifloslangan joy larga qisman, shaxsiy kimyoga qarshi (IPP-8) suyuqlik
vositasida sovunli suv bilan sanitar ishlovini berish lozim.
Zararlangan o'choqlarda uning qismlaridan (zona) chiqilgach ko'p hollarda
(ba'zan hamma vaqt) atrof-muhit ham zaharlovchi kimyoviy moddalar bug'i
bilan ifloslanganligi bois havotozalagichlarni ruxsatsiz, o'z boshimchalik
bilan yechish mumkin emas.