-MAVZU. KIMYOVIY SHIKASTLANISH O’CHOG’INING (KSHU)




Download 5,44 Mb.
Pdf ko'rish
bet68/147
Sana25.05.2024
Hajmi5,44 Mb.
#253549
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   147
Bog'liq
жумаева

12-MAVZU. KIMYOVIY SHIKASTLANISH O’CHOG’INING (KSHU) 
TIBBIY - TAKTIK TAVSIFI. 
Kimyoviy qurol deganda zaharlovchi modda va uni qo’llash uchun 
qo’llaniladigan vositalar tushuniladi. Zaharlovchi moddalarni mo’ljalga olib borish 
uchun aviatsion bombalar, kichik vazndagi kassetali aviatsion kimyoviy bombalar, 
to’kadigan aviatsion bombalar, raketa vositalari, ko’p stvolli qurilma (reaktiv 
minometlar), artillyer iya kimyoviy snaryadlari va minalari, kimyoviy fugaslar, 
ayer ozolli genyer atorlar, kimyoviy qo’l granatalari va tutunli shashkalar 
qo’llaniladi. 
Zaharlovchi modda tasnifi turli belgilarga qarab o’tkaziladi. 

I
.
Asosiy klinik zararlanish alomatiga qarab (klinik, toksikologik tasnif) 
zaharlovchi moddalar 6 gruhga bo’linadi: 


204 
1. Nyer vlarni (asabni) falajlash ta’siriga ega bo’lgan zaharlovchi moddalar - 
zarin, zoman, V-gazlar. 
2. Tyer ida yara paydo qilish ta’siriga ega bo’lgan zaharlovchi moddalar - iprit, 
lyuizit, azotli iprit.
3. Umumiy zaharlanish ta’siriga ega bo’lgan zaharlovchi moddalar - sinil 
kislota, xlorsian. 
4.
Bo’g’uvchi ta’siriga ega bo’lgan zaharlovchi moddalar - fosgen, difosgen. 
5.
Ta’sirlash xususiyatiga ega bo’lgan zaharlovchi moddalar.
a) 
yuqori 
nafas 
yo’llari 
va 
burun 
shilliq 
pardasiga 
ta’sir etuvchi zaharlovchi moddalar (styer nitlar)-adamsit, difenilsianarsin, 
difenilxlorarsin; 
b) ko’z shilliq pardasiga ta’sir etuvchi zaharlovchi moddalar (lakrimatorlar-ko’zdan 
yosh oqizuvchi) xloratsetofenon, brombenzilsianid, ci-es/ss) va Si-ar(cr). 
6.
Psixokimyoviy ta’sirga ega bo’lgan zaharlovchi moddalar-Bi-Zet (BZ), (DLK). 
 
II. Zararlanishning oxirgi natijasiga qarab: 
- o’ldiruvchi ta’siriga ega (nyer vlarni falaj qiluvchi, tyer ida yara paydo 
qiluvchi, umumiy zaharlovchi va bo’g’uvchi ta’sirga bo’lgan) zaharlovchi 
moddalar; 
- vaqtincha safdan chiqaruvchi zaharlovchi moddalar - ta’sirlash xususiyatiga 
ega bo’lgan va psixokimyoviy zaharlovchi moddalar. 

Download 5,44 Mb.
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   147




Download 5,44 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



-MAVZU. KIMYOVIY SHIKASTLANISH O’CHOG’INING (KSHU)

Download 5,44 Mb.
Pdf ko'rish