5.1
—
rasm. Mitoxondriya. (a) Tirik fibroblaslni faskantrast
mikroskopda ко ‘rinishi. (b) mitoxondriyalar uzun va qoronj
7
tanachalar. (c)mitoxondriani ichki membranasini kristallari ко
V
shapalakni spermasi.
Bir hujayralilarda mitoxondriyalar bo‘lishi mumkin. Dukkaksi-
mon organelialarda shu to ‘qimaning oczida
lekin boshqa hujayral-
arida naysimon turdagi mitoxondriyalar boTishi mumkin. Eng qizig‘i
mitoxondriyalar bir biri bilan qo‘shilishi mumkin yoki bir mitoxon
driya ikkiga bo‘linib ketishi mumkin (5.2 (a) -rasm).
Mitoxondriya membranalari.
5.1
(b) rasmda yaxshi ko‘rsatilganki mitoxon
driyalar ikkita membranalardan iborat bular tashqi
va ichki. Tashqi membrana mitoxondriyani toMiq
o ‘rab turadi, ichki membrana esa
ikkita domenlar-
dan iborat ularnin har biri o‘ziga hos oqsillardan
iborat va har xil vazifalami
5.1(c)
-
rasm. M itox
ondriya
bajaradi. Ichki membrana oqsillarga juda
boy va mitoxondrial oqsillarni importiga javobgar.
Ichki membranani
boshqa domeni invaginatsion
qismlarga o ‘xshash tuzilgan bo‘lib KRISTA lar
deb ataladi. Kristalarda aerob nafas olish va ATF
ni hosil boTishi kuzatiladi. Mitoxondriyaning
ichki hajmi MATRIT-
SA deb ataladi. Tashqi va ichki membranasini orasi esa membrana-
198
lar aro bo‘shliq deb ataladi. M atritsa gelsimon holatga ega. Bizga
m a’lumki mitoxondrianing membranalari aro oqsillari hujayrani o ‘z
o'zini o ‘ldirish xususiyati ega. Mitoxondriyani tashqi va ichki mem
branalari har xil xususiyatlarga ega. Tashqi membrana taxmiman 50
% lipidlardan iborat. Icliki membrana taxminan yuzdan ortiq polipep-
tidlardan iborat va oqisil-lipid nisbati taxminan 3:1
nisbatda
5.1(b)
—
rasm. M itoxondriya [1] (page 180-182).