140
. . ulosa
Elektron jadval ishchi varaqlardan tashkil topadi
Har bir ishchi varaq qator va ustundan iborat
Kataklar ustun harfi va qator raqami bilan
belgilanadi Bitta yoki bir nechta nomlangan
kataklar diapazon deb ataladi
Ishchi varaqdagi kataklarni oʻzgarmaydigan qilib
himoyalash, ishchi jadvalning oʻzini esa yashirib qoʻyish
imkoni mavjud Katakdagi ma’lumotlar sifatida sana,
vaqt, son, matn, valyuta, foiz va kasr kabi ma’lumot
turlari ishlatiladi Kataklarga izohlarni qoʻshsa ham
boʻladi Shartli formatlash yordamida kataklar
tarkibidagi maʼlumotlarga koʻra formatlash mumkin
simulyatorlardan foydalansa boʻladi Bu sovituvchi
suyuqlik haroratini moslashtirish, nazorat sterjenlari
ishlatilgan usulni va reaksiya tezligini oʻzgartirish orqali
amalga oshiriladi Bunda Harorat oshirilsa, nima yuz
beradi kabi
hat- f
savollariga javob berilishi
va natijalar tekshirilishi mumkin Simulyatorlarni
tezlashtirish bilan soat, kun yoki hatto yillarni
jadallashtirib, ehtimoliy taʼsirlarni oʻrganish va natijalar
bilan yanada tezroq tanishish imkoniyati bor
adro fi zikasi yadroviy reaksiyalarni modellashtirish
uchun haddan ortiq hisoblash quvvatini talab
qiladi Masalan, reaktorlar har bir mikrosoniya ichida
millionlab toʻqnashuvlarni ichiga oluvchi yadro
bo‘linishi vositasida uran va plutoniy hosil qiladi Hatto
superkompyuterlar yordamida ham yadroshunos
olimlar simulyatorda mazkur toʻqnashuvlarning
barchasini koʻrsatib bera olmaydi
Bularni real hayotda sinab koʻrish katta xavf tugʻdiradi
.76-rasm. Tonkontin aeroporti.
vtomobil bosh arish
Simulyatorlardan avtomobil boshqarishni oʻrganishda
foydalanish mumkin Aksariyat mamlakatlarda yangi
haydovchilar hech qanday avtomobil boshqarish
malakasiga ega boʻlmasdan darrov katta yoʻlga
chiqadi va turli xatarlarga duch keladi
Simulyatorlar yordamida tajribasiz haydovchilar
avtomobilni boshqarish qurilmalari bilan tanishadi va
katta yoʻlga chiqishdan oldin xatarlar bilan ishlashni
oʻrganadi Bu xavfsiz muhitda yuz berib, avtomobil
haydashni oʻrgatadigan instruktorlar uchun sar anadigan
sugʻurta xarajatlarini qisqartirishga yordam beradi
Bundan tashqari, tajribasiz haydovchi birinchi marta
turli manyovrlarni bajarganda simulyatorlardan
foydalanadi Hatto avtomobil boshqarishni oʻrganayotgan
haydovchi imtihondan oʻtgandan keyin ham mashinani
magistrallarda, muzlama yoʻllarda haydash, shuningdek,
nazoratdan chiqib ketgan avtomobilni boshqarishni
simulyator yordamida oʻrgansa boʻladi
Shu bilan bir qatorda, simulyatorlar poygachilar
tomonidan har xil parametrlarga sozlangan
avtomobillarni sinashda ishlatiladi Poygachilar virtual
avariya hech qanday xavf tugʻdirmasligini anglagan
holda, avtomobilni eng maksimal darajada sinashi
mumkin Ammo model qoidalari hech qachon
mukammal boʻlmagani bois simulyator ham hech
qachon real avtomobilday harakat qilmaydi Shuning
uchun haligacha haqiqiy poyga avtomobili bilan tajriba
oʻtkazishga toʻgʻri kelyapti
