• Bilib olasiz
  • Информатика




    Download 7,16 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet282/308
    Sana30.05.2024
    Hajmi7,16 Mb.
    #257687
    1   ...   278   279   280   281   282   283   284   285   ...   308
    Bog'liq
    Информатика

    10.2.
     
    Matematik formulalarni yozish 

    Muhim so`zlar:
    matematik formula, ibora, index, daraja, matematik 
    amallar va belgilar, mundarija, vektor, matritsa, raqamlangan formulalar. 

    Bilib olasiz: 
    Matematik formulalarni ibora va alohida qatorda yozish, 
    index va darajalarni yozish, integral, ko`paytmalarni yozish, hujjatga mundarija 
    tayyorlash, vektor va matritsalarni yozish, raqamlangan formulalarni yozish va 
    ulardan foydalanishni.
     
    Latexda matematik formulalarni yozish uchun Winedt dasturida Tex CUI 
    belgilaridan foydalanish mumkin. Bazi hollarda matematik formulalarni buyruqlar 
    yordamida yizishga to`g`ri keladi. 
    Agar matematik formula ibora orasida kelsa 2 ta $ orasida yoziladi, agar 
    formula alohida qatorda kelsa 2 tadan 4 ta $ belgi orasida yoziladi. Masalan, 
    bugun darsda $ax^2+bx+c=0 $ tenglamani yechishni o`rgandik. \\ 
    $$ x^2+y^2=0$$ 


    494 
    Darajani va indexlarni yozish tartibi: 
    x

    → $x^n$, x
    2n 
    → $x^{2n}$, x
    2
    n → 
    $x^2n$, x

    → $x_n$ x
    nm 
    → $x_{nm}$. 
    Matematik formulalarni yozish buyruqlarni:
    ∙ (nuqta)→\dot buyrug`i bilan yoziladi. 

    → $\sum$ buyrug`i bilan yoziladi. 


    n
    k
    1
    → $\sum\limits_{k=1}^n$ buyrug`i bilan yoziladi. 

    →$\prod$ buyrug`i bilan yoziladi. 


    3
    1
    k
    → $\prod\limits_{k=1}^3$ buyrug`i bilan yoziladi.

    → $\coprod$ buyrug`i bilan yoziladi. 

    → $\int$ buyrug`i bilan yoziladi. 

    1
    0
    → $\int\limits_{0}^{1}$ buyrug`i bilan yoziladi. 

    b
    a
    → $\int_a^b$ buyrug`i bilan yoziladi. 

    b
    a
    → $\int\limits_a^b$ buyrug`i bilan yoziladi. 
    Formula orasida bo‘sh joy tashlash uchun [
    \,] → kamroq joy tashlaydi
    [\,\,]→ sal ko‘proq joy tashlaydi, [\quad]→ normal joy tashlaydi, [\qquad]→ 
    normaldan ko‘proq joy tashlaydi. 
    Matnda 2 ta abzats orasida joy tashlash uchun 
    \vspace {2 cm} deb yoziladi. 
    Bunda 1 cm,2 cm,3cm,3.5 cm deb yozish mumkin.
    Matn t
    agiga chizish uchun
    $\underline{IBORA}$, matn us
    tiga chizish
    $\lowerline{IBORA}$ buyruqlarni 
    ishlatiladi. 
    Mundarija yozish qoidasi quyidagicha: 
    1.Kirish \dotfill 3\\ 
    2.Masalaning qo‘yilishi \dotfill 4\\ 
    3.Asosiy natija \dotfill 10\\ 


    495 
    4.Xulosa \dotfill 18\\ 
    5.Adabiyotlar \dotfill 18\\ 
    Bunda [$] belgi ishlatilmaydi, \dotfill buyrug`i yetarlicha nuqtalar qo‘yadi. 
    betlar nomeri o‘ng chetdan avtomatik ravishda qo‘yiladi. 
    Agar mundarija [§] - paragraf belgisi ishlatilsa , \s buyrugi ishlatiladi. 
    Formula balandligi bilan teng belgi qo‘yish amallari: 
    $$ \left(\int\limits_a^b\frac{dx}{x}\right)^2 $$ 
    $$ \left|\int_a^b\frac{dx}{x}\right|^2 $$ 
    Agar qavs yoki modul belgisini normal qo‘ymoqchi bo‘lsak

    \left komanda 
    o‘rniga \bigl, \right komanda o‘rniga \bigr buyruqlaridan foydalanish mumkin. 
    Agar formula ichida so‘z qatnashsa, bu so‘z kursivda chiqmasligi uchun 
    \mbox {so‘z} komandadan foydalaniladi. Masalan, 
    $$ ax=b\quad\mbox {yoki} \quad x=\frac {b}{a} $$ 
    Agar formula ichida 2 va undan ortiq so‘z ishlatilsa probel tashlashda \quad 
    yoki \,\, komandalardan foydalaniladi. 
    Agar formula indeks yoki darajasida so‘z ishlatilsa, kursivda chiqmasligi 
    uchun \rm komandadan foydalaniladi. Masalan, 

    ess
    (H) →$\sigma_{\rm ess} (H) $ 
    Cheksiz amalini yozishda \infty dan foydalanamiz. Masalan,
    {a
    n
    }

    1
    →$\{a_n\}_1^{\infty}$ 
    a

    1
    n
    →$ {a_n}_1^\infty $
    Matritsalarni yozishga misol: 
    $$\left( 
    \begin{array}{ccccc} 
    2 & 4 & 5 \\ 
    1 & 3 & 6 \\ 
    0 & -1 & 4 \\ 
    \end{array} 
    \right)$$ 


    496 
    Agar hujjatdagi barcha formulalar avtomatik tartiblanishi kerak bo`lsa 
    eqnarray dan foydalaniladi. Quyidagicha yoziladi.
    \begin{eqnarray} 
    E = mc^2\\ 
    m = \frac{m_0}{\sqrt{1-\frac{v^2}{c^2}}} 
    \end{eqnarray} 
    

    Download 7,16 Mb.
    1   ...   278   279   280   281   282   283   284   285   ...   308




    Download 7,16 Mb.
    Pdf ko'rish