|
Erkin va ochiq kodli dasturiy ta’minot
|
| bet | 122/150 | | Sana | 07.01.2024 | | Hajmi | 1,42 Mb. | | #131556 |
Bog'liq Информатикадан изохли лугатErkin va ochiq kodli dasturiy ta’minot - Bu dasturiy ta’minotni ishlab chiqarishning shunday usuliki, unda dasturlarning yaratilayotgan dastlabki kodi ochiq, ya’ni barchaning kurib chiqishi va o‘zgartirishlar kiritishi uchun ochiq bo‘ladi. Ochiq dasturlarning dastlabki kodlari yoxud jamoat mulki ko‘rinishida, yoxud “erkin” litsenziya shartlarida - kodga xamisha kirish mumkinligi va u dasturiy ta’minot bilan birga tarkatilishi talab kilinadigan, masalan, GNU – General Public License kabi, ko‘rinishda ishlab chiqariladi. Ochiq dasturiy ta’minot va erkin dasturiy ta’minot goyalarining yakinligi va tushunchalari bir- birini o‘zaro tuldirib turishlarini hisobga olib, ular “erkin va ochiq kodli dasturiy ta’minot” (EOKDT) umumiy tushunchasi ostida kuriladi.
Erkin dasturiy ta’minot fondi - Notijorat tashqilot, 1985 yil oktabr oyida Richard Stollmen tomonidan erkin dasturiy ta’minot g‘oyasini xamda GNU loyixasini qo‘llash uchun tashqil kilingan. Tashqil qilingandan beri to 1990 yillar o‘rtalarigacha jamg‘arma mablaglari birinchi navbatda dasturchilarni yollashga va erkin dasturlarni yozishga ishlatilgan. 1990 yillarning urtalaridan to oxirigacha, erkin dasturining uchun xozirda fond ishchilari va volontyorlari asosan erkin DT sohasidagi yuridik va tashqiliy savollar bilan ishlashadi.
Yuzabiliti - Kompyuter texnikasida foydalanuvchi uchun maksimal psixologik va estetik qulayligiga qaratilgan dasturiy ta’minot va veb-saytlarning foydalanuvchi interfeyslarini ishlab chiqish konsepsiyasi.
Yuzerbar - Veb-forumlar, onlayn anjumanlar va internet- muloqotning boshqa vositalarida imzo sifatida joylashtirish uchun mo‘ljallangan grafik tasvir. Yuzerbar foydalanuvchining
195
ma’lum qiziqishlari va xatto xarakter xislatlarini ifodalashi mumkin.
Yuklovchi virus - Zararlangan diskni kompyuterga yuklashda uning xotirasiga kirishib ketadigan virus. Ayni xolda tizim yuklovchisi yuklanish bajariladigan diskning birinchi sektoridagi axborotni o‘qiydi, o‘qilgan axborotni xotiraga joylab, unga (ya’ni virusga) boshqaruvni uzatadi. Keyinchalik yuklovchi virus o‘zini fayl kabi tutadi, ya’ni, operatsion tizimning disklarga murojaatini tutib olib, ularni zararlantiradi, ayrim sharoitlarga qarab, buzg‘unchilik harakatlarini amalga oshiradi yoki tovush xamda tasvir effektlarini bajaradi.
|
| |
