|
Investitsiya
|
| bet | 54/147 | | Sana | 12.02.2024 | | Hajmi | 3,07 Mb. | | #155232 |
Bog'liq Кафедраси “Инвестиция ва инновациялар-fayllar.orgPortfel investitsiyalar - bu kapitalni xorijiy korxonalar qimmatli qog‘ozlariga (korxona ustav kapitalining 10 foizdan kam qismini) kiritish shaklida olib chiqib ketish bo‘lib, investorlarga ular faoliyatini bevosita nazorat qilish imkonini bermaydi46. Ushbu turdagi tadbirkorlik kapitalini olib chiqib ketishning o‘ziga xos belgilari 7.1 – jadvalda yaqqol namoyish etilgan.
7.1 - jadval
To‘g‘ridan-to‘g‘ri va portfel investitsiyalar o‘rtasidagi o‘ziga xos farqlar
Belgilar
|
Belgilar to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy
investitsiyalar
|
Portfel investitsiyalar
| |
Olib chiqishning asosiy maqsadi
|
Xorijiy firmani nazorat qilish
|
Yuqori foyda olish
| |
Maqsadga erishish yo‘llari
|
Xorijda ishlab chiqarishni tashkil qilish va yuritish
|
Xorijiy qimmatli qog‘ozlarni sotib olish
| |
Maqsadga erishish usullari
|
a) xorijiy firmaga to‘lliq egalik qilish
|
Xorijiy firma aksiyadorlik kapitalinin kamida 25 foizini sotib olish (AQSH, Yaponiya va Germaniyada -10%)
| |
b) aksiyalar nazorat paketini sotib olish (XVF ustaviga ko‘ra kompaniya aksiyadorlik kapitalinin 25 foizidan kam bo‘lmasligi kerak)
| |
Daromad shakllari
|
Tadbirkorlik foydasi, dividendlar
|
Dividendlar, foizlar
|
Jahon iqtisodiyotining barqaror rivojlanishi jarayonida portfelli nvestitsiyalar ulushining ortishi tabiiy holdir. Bu ikkita holat bilan izohlanadi:
jahonda moliya bozorlarining jadal rivojlanishi;
portfel investitsiyalarning yuqori likvidliligi bilan bog‘liq afzalliklar.
Portfel investitsiyalar ancha yuqori likvidlilikka ega bo‘lib, harakatchan hisoblanadi. Ularni riskli zonadan boylik orttirish yengilroq boygan muhitga ko‘chirish qiyin emas. Portfel investitsiyalar ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yish va professional bilimlarni oshirish uchun katta mehnat talab etmaydi47. Kapitalni olib chiqishning tadbirkorlik shakli ishlab chiqarish jarayonlariga bevosita aloqadorligi tufayli ko‘pincha “ikkinchi iqtisodiyot” deb ataladi. Boshqa shakl ssuda kapitalining harakati milliy ishlab chiqarish jarayonlariga bevosita aloqaga ega bo‘lmasdan qabul qiluvchi mamlakatdagi takror ishlab chiqarish jarayoniga bilvosita tarzda ta’sir qilishi mumkin48. Demak, kapitalning har bir guruhi yana quyi guruhlarga ajralib ketadi va ularni shartli ravishda eksport va import, deb hisoblash mumkin (7.2-jadval).
|
| |
