• Asosiy qism.
  • Iqtisodiyotni raqamlashtirish sharoitida buxgalteriya hisobi, iqtisodiy tahlil va auditni xalqaro standartlar asosida rivojlantirish muammolari va istiqbollari




    Download 8,84 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet261/452
    Sana27.06.2024
    Hajmi8,84 Mb.
    #265988
    1   ...   257   258   259   260   261   262   263   264   ...   452
    Bog'liq
    QarMII konf 26-27 may 2023 (1)

    beshinchidan,
    tijorat banklari xo’jalik yurituvchi subyektlar va jismoniy 
    shaxslarga kreditlar berish orqali iqtisodiyotni rivojlantirishda muhim o’rin tutadi. 
    Biroq, muammoli kreditlar kredit mavjudligiga salbiy ta’sir ko’rsatishi va iqtisodiy 
    o’sishni sekinlashtirishi mumkin. Muammoli kreditlar tahlili banklarga kredit 
    siyosatini takomillashtirish, risklarni kamaytirish va barqaror iqtisodiy rivojlanishga 
    yordam beradi.
    Xususan, “Asakabank” AJ va “Turonbank” ATB hududiy tuzilmalarida ichki 
    nazorat faoliyati samarali yo’lga qo’yilmagan. 
    Bank xizmatlarini ko’rsatish to’liq raqamlashtirilmagan, imtiyozli kredit ajratish 
    tizimi sodda va shaffof emas, inson omili yuqori darajada saqlanib qolmoqda. 
    Banklarda muammoli kreditlar bilan ishlash, xususan potensial muammoli 
    qarzdorlarni oldindan aniqlash mexanizmi joriy etilmagan. 
    Muammoli kreditlar ulushi 2021-yil yakunida 5,2 foizgacha oshgan (2020-yil 
    yakunida 2,1 foiz bo’lgan), 21,4 trln so’mlik (bank tizimi kredit portfelining 15 foizi) 
    potensial muammoli kreditlarni qaytarish muddatlari takroran 3-6 oyga uzaytirilgan. 
    Muammoli kreditlarning 72 foizi (12 trln so’m) tadbirkorlik subyektlari, 28 foizi 
    (5 trln so’m) jismoniy shaxslar hissasiga to’g’ri kelib, tadbirkorlikni rivojlantirish 
    uchun ajratilgan kreditlar hissasi 2020-yilga nisbatan 2021-yilda 27 foizga oshgan 
    (51 foiz)
    63

    Muammoli kreditlarni tahlil qilish va ularni boshqarish tijorat banklari oldidagi 
    muhim vazifalardan biri bo’lib qolmoqda. Banklar doimiy ravishda kredit 
    tavakkalchiliklarini tahlil qilish va boshqarish usullarini takomillashtirishga intilib, 
    ularning faoliyatiga va moliyaviy barqarorlikka salbiy ta’sirini minimallashtirishga 
    harakat qilishi shart. 
    Asosiy qism. 
    Tijorat banklari tomonidan kredit berishni amalga oshirish natijasida muammoli 
    kreditlarning paydo bo’lishi har qanday iqtisodiy sharoitlardan qat’iy nazar sodir 
    bo’ladi. Bank amaliyotining eng muhim jihati muammoli kreditlarni boshqarishdir. 
    63
    O‘zbekiston Respublikasi Oliy majlisi senatining “O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 2021-yildagi 
    faoliyati to‘g‘risidagi hisoboti haqida”gi SQ-530-IV-son Qarori. 2022-yil 29-aprel.


    554 
    Banklarning moliyaviy barqarorligi va obro’si nafaqat nizoli vaziyatni hal qilish, 
    balki bankning muammoli kreditlar bilan ishlash usuliga bog’liq.
    Muammoli kreditlar bilan ishlashga kredit berilgan paytdan boshlab va bank 
    balansidan qarzni to’lash yoki hisobdan chiqarishgacha bo’lgan uzluksiz jarayon 
    sifatida qarash kerak. Muammoli kreditlarni boshqarish samaradorligi har bir 
    muammoli kreditlar faoliyatini tahlil qilish va kreditni qaytarish uchun 
    foydalaniladigan resurslarni minimallashtirishdan iborat. Muammoli kreditlarni 
    boshqaruvining o’zi xarajatlarini kamaytirish va kredit portfeli sifatini yaxshilash 
    usulidir hisoblanadi. 
    Respublikamizda hozirgi kunda 31 ta tijorat banki o’z faoliyatini olib bormoqda 
    va ularning 38,7 foizi davlat ulushi mavjud banklardir, lekin bozor iqtisodiyoti 
    mulkiy plyuralizmga asoslanganligi bois banklarda davlat ulushining yuqori bo’lishi 
    maqbul holat hisoblanmaydi. Biz quyida respublikamiz tijorat banklarida muammoli 
    kreditlar haqidagi ma’lumotlar tahlilini o’tkazdik (1-jadval).

    Download 8,84 Mb.
    1   ...   257   258   259   260   261   262   263   264   ...   452




    Download 8,84 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Iqtisodiyotni raqamlashtirish sharoitida buxgalteriya hisobi, iqtisodiy tahlil va auditni xalqaro standartlar asosida rivojlantirish muammolari va istiqbollari

    Download 8,84 Mb.
    Pdf ko'rish