|
Isi 2019 172 оф "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science" 303 географические наукиBog'liq az-rbaycanin-ki-zaqatala-iqtisadi-co-rafi-rayonunun-land-aftlarinin-ekoco-rafi-x-susiyy-tl-ri2019 - 5.11
2020 - 5.497
ISI 2019 – 0.172
ОФ
“Международный научно-исследовательский центр “Endless Light in Science”
310
ГЕОГРАФИЧЕСКИЕ
НАУКИ
Şəkil
-7.Şəki-Zaqatala
İqtisadi
Coğrafi
Rayonunun landşaft xəritə-sxemi.
1. Yüksək dağlığın ibtidai torpaqlı alp çəmənlikləri landşaft qurşağı (2500-3500 m).
2. Yüksək və orta dağlığın çimli torpaqlı subalp çəmənlikləri landşaft qurşağı (1800-2500 m).
3. Orta dağlığın qonur və açıq qonur torpaqlı dağ-mеşə landşaft qurşağı (1000-1800 m).
4. Alçaq dağlığın qonur və qəhvəyi torpaqlı dağ-mеşə landşaft qurşağı (600-1000 m).
5. Alçaq dağlığın tünd qonur və qəhvəyi torpaqlı mеşə-çöl landşaft qurşağı (500-600 m).
6. Alazan-Həftəran vadisinin qəhvəyi və qara torpaqlı mеşə-çöl landşaft qurşağı (200-500 m).
7. Alazan-Həftəran vadisinin düzənlik və yüksəklik ərazilərinin qəhvəyi və qara torpaqlı
antropogen landşaft qurşağı (200-500 m).
8. Düzənliyin və yaylaların şabalıdı və qonur-boz torpaqlı səhralaşan antropogen quru-çöl
landşaft qurşağı (200-500 m).
9. Acınohur gölü sahili düzənliyin və yaylaların boz torpaqlı səhralaşan yarımsəhra landşaft
qurşağı (200-300 m).
Qeyd etmək lazımdır ki, bu qurşaqların daxilində yerləşən landşaft zonaları konkret olaraq bir
sıra fiziki-coğrafi amilləri də özündə əks etdirir. Məsələn, Orta dağlığın qonur və açıq qonur torpaqlı
dağ-mеşə landşaft qurşağını (1000-1800 m) götürsək, burada onun daxilində aşağıdakı fərqli
zonaların olduğunu da müşahidə edərik: 1.dağ çölləri və yaxud bozqırları, 2.dağ çəmənləri, 3.aşınma
zonaları, 4.komfort zonalar, 5.yüksəkdağlıq zona (2000m-dən artıq olan hündürlüklərdə, 6.meşə-çöl
zonası, 7.izafi rütubətlənən zona, 8.dağ yarımsəhra zonası. Göründüyü kimi, Şəki-Zaqatala
bölgəsinin eyni bir dağ-meşə landşaft qurşağına daxil olan ərazisinin müxtəlif sahələri fauna və flora
növlərinin də yayılmasında və kimyəvi elementlərin biogeokimyəvi miqrasiyasında mühüm rol
oynayacağı şübhə doğurmur.
Şəki-Zaqatala bölgəsi üçün səciyyəvi olan 9 mövcud landşaft qurşaqlarının hər birində ola
biləcək landşaft zonalarının tipləri də bir-birindən fərqlidir. Əgər, orta dağlığın qonur və açıq qonur
torpaqlı dağ-mеşə landşaft qurşağında (1000-1800m), biz səkkiz fərqli landşaft zonası müəyyən
etmişdiksə, Alazan-Həftəran vadisinin qəhvəyi və qara torpaqlı mеşə-çöl landşaft qurşağının (200-
500m) tərkibində: 1. düzənliyin meşə çölləri, 2. yüksəkliyin meşə çölləri, 3. quru çöllər, 4.
yarımsəhralar, 5. izafi rütubətlənmə zonaları (Şəki rayonu Kotan düzü meşə-çöl qurşağının Şorsu
bataqlıqlaşma sahəsi) kimi landşaft qurşaqları vardır.
|
| |
