.
11
2.1-rasm. ENHAT tuzilmalari
Uchinchi tuzilma – barcha 6-10-35 kV kuchlanishli elektr tarmoqlari va elektr
nimstansiyalaridan tashkil topgan ETKdan iborat. ENHAT ETK ga kirish
chegarasidagi birinchi hisoblagich elektr energiyasini qabul qilish uchun,
ikkinchisi - o‘z ehtiyojlari uchun, uchinchi hisoblagich – tuman elektr tarmoqlari
(TET) tuzilmasiga elektr energiyasini uzatish uchun o‘rnatilgan uchta
hisoblagichlarga ega.
To‘rtinchi tuzilma – TET liniyalari va 6-10 kVli TP hamda 0,38 kV li elektr
tarmoqlarini o‘z ichiga oladi. Shu bilan birga bu tuzilma aholi yashash joylari va
maishiy sektor iste’molchilari bilan aloqaga ega. Stendda 3 ta “Energiya-9” turdagi
uch fazali hisoblagichlar va CTK1-10 markadagi 5 ta “Energiya-9” turdagi bir
fazali hisoblagichlar o‘rnatilgan. Ular 1-aniqlik sinfiga ega va quyidagi rejimlarda
ishlaydi: 1. Ko‘p tarifli; 2. Plastik kartadan oldindan to‘lanishli; 3. Ulovchi va
uzuvchi rejimlarda.
Nazorat savollari:
1.
“O‘zbekenergo” DAK ENHAT tarkibi nimalardan iborat?
2.
O‘zbekiston energetika tizimi qanday ENHAT pog‘onalaridan tashkil
topgan?
3.
METning ENHAT tuzilmasini tushuntirib bering.
4.
TETning ENHAT qanday qismlardan tashkil topgan?
5.
ENHAT ni ishlatish uchun qanday texnik vositalardan foydalaniladi?
12
3 - AMALIY MASHG’ULOT.
ELEKTR ENERGIYASI HISOBLAGICHLARINI O‘RGANISH VA
ULARDA ELEKTR ENERGIYASI HISOBI ANIQLIGINI HISOBLASH
.
Ko‘p funksiyali “Energiya 9” turidagi elektr energiyasi hisoblagichi bu
turkumdagi hisobga olish asboblarining yetakchisi hisoblanadi. Bu asboblar ishlab
chiqarish va energiya ta’minoti korxonalarida qo‘llanilishi uchun ularning
spetsifikasi hamda bu sohalarda elektr energiyasini hisoblash talablarini e’tiborga
olib maxsus ishlab chiqilgan. Bu turkumdagi hisoblagichlar 0,2S gacha aniqlik
sinfiga ega. Tok bo‘yicha yoki tok va kuchlanish bo‘yicha to‘g‘ridan-to‘g‘ri va
transformator orqali ulanishi mumkin. O‘zgaruvchan tokdagi uch simli yoki to‘rt
simli tarmoqlarda qo‘llaniladi. Barcha hisoblagichlar infraqizil port va RS485 porti
bilan jihozlangan. Hisoblagich xotirasida aktiv va reaktiv energiya uchun fazalar
bo‘yicha yuklama grafigi saqlanadi, fazalar bo‘yicha tok grafigi olib boriladi.
Grafiklardan har birining saqlanish muddati bir yildan iborat. Hisoblagichlar
kuchlanish, tok, quvvat, cos φ, tarmoq chastotasining joriy qiymatlari
monitoringini olib borishga imkon beradi; energiya grafigini, yarim soat
maksimumlarini saqlaydi. Shu bilan birga tarif zonalarini hisobga olish
dasturlanadi. Yuklama yordamida boshqariladigan modifikatsiya yuklamani
ulash/uzish uchun tashqi kontaktorni boshqarishga va ta’minot kuchlanishi
bo‘lmaganida ko‘rsatkichlarni olishga imkon beradi. Bu hisoblagichlar asosida
ENHATning tijorat va texnik hisoblari to‘g‘risida batafsil va aniq ma’lumot olish
imkonini beradi.
Hisoblagichlardagi shartli belgilar va ularning nomlanishi:
CTK – “Telekart” markali elektron hisoblagich;
3 – uch fazali;
0,2 – 0,2S; 0,5 – 0,5S; 10 – 1,0 S aniqlik sinfi;
Q2 – ikki yo‘nalishda: aktiv va reaktiv energiyani hisobga olish;
T1 (T2) –tok va kuchlanish bo‘yicha uch (to‘rt) simli transformatorli
ulanish: 100 V, 1 A;
T3 (T4) –tok va kuchlanish bo‘yicha uch (to‘rt) simli transformatorli
ulanish: 100 V, 5 A;
H3 (H4) –tok va kuchlanish bo‘yicha uch (to‘rt) simli to‘g‘ridan-to‘g‘ri
ulanish: 220 V (380 V), 5 A;
H5 (H6) –tok va kuchlanish bo‘yicha to‘rt simli to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish:
380 V, 10 A (40 A), (380 V, 40 A (100 A);
M – ko‘p funksiyali, ko‘p tarifli, fazalar bo‘yicha yuklama va tok
grafiklarini shakllantirish, tarmoq parametrlarini monitoring qilish, maksimumlarni
qayd etish, RS485 interfeys, impulsli chiqish, optoport;
t – - 40 dan +50
0
C gacha ishchi haroratlar oralig‘i.
Qo‘shimcha funksiyalar
«U»– yuklamani boshqarish funksiyasi;
«UVP» –tashqi ta’minot tuguni (TTT).
13
Ko‘p tarifli bir fazali hisoblagichlar
STK1-10.K52I4Zt va STK1-10.K55I4Zt bir fazali hisoblagichlar “Energiya
9” turkumidagi maishiy hisoblagichlarning davomi hisoblanadi. Bu turdagi
hisoblagichlarning boshqa maishiy hisoblagichlardan farqi shundaki, sutka vaqtlari
bo‘yicha differensiallangan (pog‘onalashgan) tariflar asosida hisobga olishni
amalga oshirish imkonini beradi. Bu hisoblagichlar ko‘p tarifli hisoblanadi.
Hisoblagich 12 ta mavsum bo‘yicha elektr energiyasini hisobga olishga
mo‘ljallangan bo‘lib, ularning har biri 8 ta tarif zonalari bo‘yicha dasturlanishi
mumkin. Bundan tashqari, hisoblagich yuklama grafigini va hodisalar jurnalini
shakllantiradi, ikki turdagi interfeys bilan jihozlangan: tokli halqa va optoport.
Ruxsat etilmagan ulanishlardan signalizatsiya va himoyalash ko‘zda tutilgan. Bu
hisoblagichlar asosida EHNAT ni qurish mumkin. Hisoblagich funksional jihatdan
mavjud analoglaridan ustun, narxi ham u qadar yuqori emas.
CTK1-10.VU1(5)t ko‘p tarifli bir fazali hisoblagichlar o‘rnatilgan
kontaktorga ega. Sutkaning vaqtlari bo‘yicha differensiallangan (pog‘onalashgan)
tariflar sharoitida elektr energiya iste’molini hisobga olishni olib borishga imkon
beradi. Bu energiya iste’molini optimallashtirishga va elektr energiyasi
xarajatlarini kamaytirishga sharoit yaratadi. Bundan tashqari, bu hisoblagichlar
elektr energiyasi uchun oldindan to‘lash tizimi “Omega” bilan birgalikda
qo‘llanilishi mumkin.
Hisoblagichlardagi shartli belgilar va ularning nomlanishi:
CTK – “Telekart” markali elektron hisoblagich;
1 –bir fazali;
10 – 1,0S aniqlik sinfi;
K52 (K55) – tok va kuchlanish bo‘yicha to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulangan: 220 V, 5
A (60 A);
Z – ruxsat etilmagan ulanishlardan himoyalash funksiyasi;
B – oldindan to‘lov rejimini tashkil etish imkoniyati;
I4 – ko‘p tarifli hisobga olish, elektron indikator, interfeys, optoport;
t – - 40 dan +50
0
C gacha ishchi haroratlar oralig‘i;
UVN – tashqi kontaktorni boshqarish funksiyasi (CTK1-10.VU10t ko‘p tarifli
bir fazali hisoblagichlar uchun).
Ko‘p tarifli uch fazali hisoblagichlar
Yangi CTK3-10AN7R.t va CTK3-10AN9R.t turdagi ko‘p tarifli uch fazali
hisoblagichlar sanoat korxonalarida, turar-joy binolarida elektr energiyasi
iste’molini hisobga olish uchun va ko‘chani yoritish korxonalarida elektr
energiyasini hisobga olish uchun qo‘llanilishi mumkin. Hisoblagich 12 ta mavsum
bo‘yicha elektr energiyasini hisobga olishga mo‘ljallangan bo‘lib, ularning har biri
8 ta tarif zonalari bo‘yicha dasturlanishi mumkin. Bundan tashqari, bu
hisoblagichlar yuklama grafigini va hodisalar jurnalini shakllantiradi, ikki turdagi
interfeys turlari bilan jihozlangan: tokli halqa va optoport. Ruxsat etilmagan
ulanishlardan signalizatsiya va himoyalash ko‘zda tutilgan. Bu hisoblagichlar
14
asosida EHNAT
ni qurish mumkin. Hisoblagich funksional jihatdan mavjud
analoglaridan ustun, narxi ham u qadar yuqoiri emas.
CTK3-10A1N5(9)R.Vt ko‘p tarifli hisoblagichlar sutkaning vaqtlari bo‘yicha
differensiallangan (pog‘onalashgan) tariflar sharoitida elektr energiya iste’molini
hisobga olishni olib borishga imkon beradi. Bu energiya iste’molini
optimallashtirishga va elektr energiyasi xarajatlarini kamaytirishga sharoit
yaratadi. Bundan tashqari, bu hisoblagichlar elektr energiyasi uchun oldindan
to‘lash tizimi “Omega” bilan birgalikda qo‘llanilishi mumkin.
Hisoblagichlardagi shartli belgilar va ularning nomlanishi:
CTK – “Telekart” markali elektron hisoblagich;
3 – uch fazali;
10 – 1,0S aniqlik sinfi;
A1 – aktiv energiyani hisobga olish;
H4 – tok va kuchlanish bo‘yicha transformatorli to‘rt simli ulanish: 220 V
(380 V), 5 A;
H5 – tok va kuchlanish bo‘yicha to‘rt simli transformatorli ulanish: 380 V,
10 A (40 A);
H7 (H9) – tok va kuchlanish bo‘yicha to‘rt simli to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish:
380 V, 5 A (60 A), (380 V, 10 A (100 A));
P – ko‘p tarifli, yuklama va tok grafiklarini shakllantirish, “tokli halqa”
interfeysi, impulsli chiqish, optoport, hodisalar jurnali;
B – oldindan to‘lash rejimini tashkil etish imkoniyati;
“U” qo‘shimcha funksiya – yuklamani boshqarish funksiyasi (maishiy va bir
tarifli hisoblagichlardan tashqari);
t – - 40 dan +55
0
C gacha ishchi haroratlar oralig‘i.
Bir tarifli uch fazali hisoblagichlar
Bir tarifli uch fazali elektron hisoblagichlar turkumiga kiruvchi CTK3-
10AN7.K4t va CTK3-10Q2N4.K4t turidagi hisoblagichlar uch fazali tarmoqlarda
elektr energiya iste’molini hisobga olish uchun mo’ljallangan. Ular maishiy va
kichik quvvatli kuch iste’molchilari sektorida ishlatildi. Shunga qaramay, bu
guruhdagi hisoblagichlar tranformatorli ulanishda bo‘lib, ular aktiv va reaktiv
energiyani generatsiyalash va iste’molini hisobga olishni olib borish imkoniyatini
beradi. Ma’lumotlarni masofadan olishni amalga oshirish uchun RS485
interfeysga ega. Shu bilan birga tarmoq hamda yuklamaning joriy kuchlanishi,
toki, cos φ, iste’mol quvvati kabi parametrlarini monitoring qilish imkonini beradi.
Hisoblagichlardagi shartli belgilar va ularning nomlanishi:
CTK
– “Telekart” markali elektron hisoblagich;
1 – bir fazali; 3 – uch fazali;
10 – 1,0S aniqlik sinfi;
A1 – aktiv energiyani hisobga olish; Q2 – ikki yo‘nalishda aktiv va reaktiv
energiyani hisobga olish;
T3– tok va kuchlanish bo‘yicha uch simli transformatorli ulanish: 100 V, 5 A;
15
H4 – tok va kuchlanish bo‘yicha to‘rt simli transformatorli ulanish: 380 V, 5 A;
H7 (H9) – tok va kuchlanish bo‘yicha to‘rt simli to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish: 380
V, 5 A (60 A), (380 V, 10 A (100 A));
I – qo‘shimcha interfeysning mavjudligi.
Bir tarifli bir fazali hisoblagichlar
Bir tarifli bir fazali “Telekart-Asbob” hisoblagichlari maishiy sektorda
qo‘llash uchun mo‘ljallangan. Maksimal tokning yuqori qiymati tufayli ular elektr
energiyasini ko‘p miqdorda iste’mol qiladigan ko‘p sonli elektr asboblar bilan
jihozlangan uylarda va xonadonlarda qo‘llanilishi mumkin.
“Telekart-Asbob” MCHJ ishlab chiqaradigan barcha hisoblagichlar 1,0 dan
past bo‘lmagan aniqlik sinflariga ega va ishchi harorat oralig‘i -40 dan +55
0
C ni
tashkil etadi. Eng oddiy modifikatsiyalar mexanik indikatorga ega, lekin suyuq
kristalli indikator (SKI) o‘rnatilgan, EHAT ga ulanish uchun interfeys chiqishiga,
himoyalash va ruxsat etilmagan ulanishlardan indikatsiya tizimiga ega bo‘lgan
modellari mavjud.
Hisoblagichlardagi shartli belgilar va ularning nomlanishi:
CTK – “Telekart” markali elektron hisoblagich;
1 – bir fazali; 3 – uch fazali;
10 – 1,0S aniqlik sinfi;
K52 (K55) – tok va kuchlanish bo‘yicha to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish: 220 V, 5
A (60 A), (2 0, 10 A (100 A);
I0 – elektron-mexanik indikator;
I2 – elektron indikator va interfeys;
S – o‘lchovchi shunt element;
Z – ruxsat etilmagan ulanishlardan himoyalash funksiyasi;
t – - 40 dan +55
0
C gacha ishchi haroratlar oralig‘i.
Hisoblagichlarning DTi
Hisoblagichlarning DTi quyidagi parametrlardan iborat:
1.
Identifikatsiya prametrlari:
-
hisoblagichni «initsializatsiya» sanasi;
-
hisoblagichning identifikatori.
2.
Hisoblagichning asosiy parametrlari:
-
integratsiyalash davrlari (15, 30, 60 minut);
-
vaqtni korreksiya qilish soniyalar soni (kunda bir marta), ±10 soniya
oraliqlarida;
-
yozgi/qishki vaqtga o‘tish (ha/yo‘q);
-
yozgi/qishki vaqtga o‘tish parametrlari (sana, vaqt);
-
mavsumlar bo‘yicha oylarni bo‘lish (12 tagacha);
-
har bir mavsum uchun 8 tagacha vaqtli tarif zonalarini dasturlash imkoniyati;
-
shanba, yakshanba va bayram kunlarida ularga alohida tariflar berish bilan
vaqt zonalarini dasturlash imkoniyati (modifikatsiyaga bog‘liq ravishda).
16
3. Yig‘iladigan ma’lumotlar va saqlanadigan axborotlar:
-
“Butunlay”, “Bir oyga” formatdagi har bir tarif uchun hisobga olinadigan
energiya miqdori (joriy va oldingi, shuningdek, oxirgi 13 oylik ko‘rsatkichlar);
-
ta’minotning ulanishlari soni (tarmoq kuchlanishlarining yo‘qotilishi);
-
hisoblagichga ruxsat etishlar soni, oxirgi ruxsat etishning sanasi va vaqti;
-
hisoblagich korpusining ochilishlari soni, oxirgisining sanasi va vaqti.
4.Yuklamani ulash/uzishni boshqarish imkoniyati (modifikatsiyashga bog‘liq
ravishda):
-
1 boshqarish kanallarining soni;
-
tarifikatsion vaqt oralig‘ini ishlashi vaqti bo‘yicha boshqarish imkoniyati;
-
interfeys bo‘yicha hisoblagichga uzatilgan buyruq bo‘yicha boshqarish
imkoniyati;
-
boshqarish kanali kommutatsiyalaydigan tok, 1 A dan ortiq emas.
Hisoblagichni dasturlash.
1.
Hisoblagich parametrlarini quyidagicha dasturlash mumkin:
-
ketma-ket port bo‘yicha kompyuter yurdamida boshqarish;
-
parametrlarni almashtirish qurilmasidan foydalanish – optoport yordamida.
2.
Hisoblagichni dasturlash energiya ta’minoti korxonasi tomonidan
ishlatish joyiga o‘rnatishdan oldin yoki ishlatilishi jarayonida “Energiya”
masofadan boshqarish tizimi vositalari orqali amalga oshiriladi.
3.
Dasturlash «Konsol» dasturi yordamida amalga oshiriladi.
4.
Agar shanba, yakshanba va bayram kunlari alohida tariflar bo‘yicha
tariflashtirish zarurati bo‘lgan hollarda, bu kunlar uchun xam ish kunlariga
o‘xshash tariflarni tayinlash va vaqt zonalarini dasturlash zarur. Bayram kunlarida
ishlatish uchun bayram nishonlanadigan kun sanalarini ko‘rsatish lozim.
5.
Statistik axborotlarni yig‘ish va dasturlashni o‘tkazish «Konsol»
DTining “Dasturlash bo‘yicha ko‘rsatmalar” bo‘limida keltirilgan.
3.1- jadval
Bir va uch fazali hisoblagichlarning texnik xarakteristikalari va ularning
tavsifi jadvali
№
Texnik xarakteristikalar
O‘lch.
bir.
Bir fazali
Uch fazali
1
Aniqlik sinfi
1,0
1,0
2
Nominal kuchlanish qiymati
V
220
3x220
3
Tarmoqning nominal chastotasi
Gs
50
50
4
Hisoblagichlar
ta’minoti
kirish
kuchlanishida amalga oshiriladi
5
Nominal tok
A
5,10,40
5,10
6
Maksimal tok
A
40,60,100
60,100
7
Hisoblagichning sezgirligi
0,0025I
nom
0,0025I
nom
8
Hisoblagich iste’mol quvvati
Vt
2
2
9
Hisoblagichlarning gabarit o‘lchamlari
mm
200x130x80
170x330x92
10
Hisoblagichlarning o‘rnatilgan o‘lchamlari:
vertikal bo‘yicha
mm
(150±2)
(230±2)
gorizontal bo‘yicha
mm
(108±2)
(150±2)
11
Hisoblagichlarnng og‘irligi
kg
2,8
3
17
Bir fazali hisoblagich klaviaturasi bilan ishlash va tugmalarning vazifalari
1.
Bir fazali hisoblagich turli ish rejimlariga qayta ulashga, yakuniy
registrlar qiymatlarini ko‘rishga va foydalanuvchi uchun ruxsat etilgan
parametrlarni tuzatishga imkon beradigan ikki tugma bilan jihozlangan.
2.
“O‘RNATISH” tugmasining bosilishi hisoblagichning “Asosiy ish
rejimi” rejimidan “Servis” rejimiga qayta ulanishiga olib keladi.
“Servis” rejimi – bu tugmaning bosilishi tuzatish amalga oshirilishi kerak
bo‘lgan pozitsiyaning tanlanishiga yoki tuzatilgan qiymatni xotirada saqlanishiga
yoki buyruqning bajarilishiga (masalan, yuklamani uzish zaruratida) olib keladi.
3.
“Servis” rejimida “TANLOV” tugmasining bosilishi menyu bo‘limlari
bo‘yicha siklik surilishga olib keladi.
Qiymatlarni tuzatishda bu tugmaning bosilishi ruxsat etilganlar ro‘yxatidan
tuzatiladigan qiymatni o‘zgartirishga yoki yakuniy registrlarni “varaqlash” ga olib
keladi.
Uch fazali hisoblagich klaviaturasi bilan ishlash va tugmalarning vazifalari
1.
Uch fazali hisoblagich turli ish rejimlariga qayta ulashga, yakuniy
registrlar qiymatlarini ko‘rishga va foydalanuvchi uchun ruxsat etilgan
parametrlarni tuzatishga imkon beradigan o‘n ikkita tugmalar bilan jihozlangan.
2.
Iste’molchiga kuchlanish berilganda hisoblagich avtomatik ravishda
“Asosiy ish rejimi” ga qayta ulanadi.
3.
“JAMI” [1] tugmasining bosilishi, hisoblagich o‘rnatilgan vaqtdan
boshlab barcha tariflar bo‘yicha ayni vaqtga qadar bo‘lgan elektr energiyasi
iste’molining hisobga olingan miqdorini aks ettiradi.
“TARIF BO‘YICHA” [2] tugmasining bosilishi hisoblagich o‘rnatilgan
vaqtdan boshlab bu vaqtdagi amaldagi tarif bo‘yicha elektr energiyasining hisobga
olingan miqdorini aks ettiradi.
“QUVVAT” [3] tugmasining bosilishi yuklama iste’mol qilayotgan
quvvatning joriy qiymatini aks ettiradi.
“TO‘LOV” [4] tugmasi – elektr energiya iste’moli uchun amalga oshirilgan
to‘lov to‘g‘risida ma’lumotni aks ettiradi. Ya’ni, bu tugmaning bosilishi ayni
vaqtga qadar kiritilgan to‘lovni, to‘lov qoldig‘ini yoki qarzdorlikni (agar
chiqariladigan son manfiy bo‘lsa) bilish imkonini beradi. Bu tugma hisoblagich
faqat elektr energiya uchun to‘lov oldindan amalga oshirilgan rejimidagina
ishlaydi.
“VAQT/SANA” [5] tugmasining bosilishi navbat bilan vaqt va sananing joriy
qiymatlarining aks ettirilishiga olib keladi.
“KONTAKTOR” [6] tugmasi bosilganida o‘rnatilgan kontaktor bilan
boshqarish buyrugini (komandasini) aks ettirilishiga olib keladi.
Oldindan to‘lash bilan boshqariladigan quvvatning ortib ketishi bo‘yicha yoki
interfeys kirish orqali buyrug (komanda) bo‘yicha o‘chirilgan kontaktorni yoqish
faqat qo‘l orqali “KONTAKTOR” [6] tugmasini yoki [ ]tugmani bosish orqali
mumkin bo‘ladi.
4. “TANLOV” tugmasining bosilishi hisoblagich o‘rnatilgan vaqtdan boshlab
“ENERGIYA-1” dagi yoki joriy oydagi “ENERGIYA-2” yoki o‘tgan oydagi
“ENERGIYA-3” jami har bir bir tarif bo‘yicha elektr energiyasi iste’molini
18
hisobga olingan qiymatlarini ko‘rib chiqish yoki hisoblagichda dasturlashtirilgan
tariflar qiymatlarini, shuningdek, “VER” DT versiyasining raqamini ko‘rib chiqish
rejimiga o‘tishga olib keladi. Ko‘rib chiqishga zarur ma’lumotlarni tanlash
“Ro‘yxat bo‘yicha YUQORIGA” [8], “Ro‘yxat bo‘yicha PASTGA” [0] va
“O‘RNATISH” [#] tugmalarini bosish orqali amalga oshiriladi.
5. Ko‘rsatilgan qiymatlarni ko‘rib chiqishda “TANLOV” tugmasining
bosilishi ko‘rib chiqilayotgan ro‘yxatdan chiqishga, bu tugmaning takroran
bosilishi esa “Asosiy rejim” ga qaytishga olib keladi.
6. Agar hisoblagich “Servis” rejimiga o‘tkazilgan bo‘lsa, tugma oxirgi
bosilgan vaqttdan 20 sekund o‘tganidan keyin “Asosiy rejim” ga avtomatik o‘tish
amalga oshadi.
Hisoblagichni turli ish rejimlariga qayta ulanishi
1. Hisoblagichda uning ish rejimiga bog‘liq ravishda butun alfavitli-raqamli
axborotlar chiqariladigan bir satrli o‘n ikki darajali SKI qo‘llanilgan.
“Asosiy ish rejimi” da SKI da joriy sana va vaqt siklik ma’lumotlar aks
ettiriladi, shuningdek, hisoblagich o‘rnatilgan vaqtdan boshlab hisobga olingan
elektr energiyaning umumiy miqdori doimo aks ettiriladi.
Hisobga olingan elektr energiya haqida axborotlarni aks ettirilishi
dasturlashtirilgan rejimga bog‘liq ravishda 6 formatda va verguldan keyin 1
tagacha (000000,0) yoki 6 va 2 ta belgi (00000,00) bo‘lishi mumkin.
Izoh. To‘lib ketishda (999999,9) hisobga olingan energiyaning keyigi
ko‘rsatilishi noldan (000000,0) boshlanadi, lekin hisoblagich xotirasida nol orqali
o‘tmaydigan yig‘indi qiymat saqlanadi. Bu qiymat interfeys kanallari orqali
hisoblarga so‘rov berilganda o‘qilishi mumkin.
Joriy vaqt aks ettirilishida SKI birinchi darajada yonadigan raqam hafta
kunlarining tartibini bildiradi: 1 – dushanba, 2 – seshanba va h.k..
2. Hisoblagichda “Ish” yorug‘lik diodili indikator mavjud. Bu yorug‘lik
diodining pirpirashi energiya iste’moli haqida signal beradi, bunda pirpirash
chastotasi quvvat ortishi bilan ortadi.
3. Hisoblagichda “Limit” yorug‘lik-diodli indikator mavjud. Bu yorug‘lik
diodining yonmasligi to‘lovni o‘z vaqtida va yetarli darajada amalga
oshirilmaganligi haqida signal beradi. Bu yorug‘lik diodining pirpirashi to‘lov
qoldig‘ining nolga yaqinlashayotganligi haqida xabar beradi va yaqin vaqtda
to‘lovlarni qabul qilish bo‘limlariga borish zarurligini bildiradi. Bu yorug‘lik
diodining tekis yonishi kiritilgan to‘lovni to‘liq ishlatib bo‘linganligini bildiradi,
agar avtomatik o‘chirish rejimi dasturlashtirilgan bo‘lsa hisoblagichdan yuklamani
avtomatik uzilishi mumkinligini bildiradi.
4. Hisoblagichda “Kontaktor” yorug‘lik diodli indikator mavjud. Bu
yorug‘lik diodining yonmasligi oldindan to‘lov bilan boshqariladigan
kontaktorning yoqilgan holati haqida (yuklama elektr tarmoqqa ulangan), yonishi
esa o‘chirilgani haqida (yuklama uzilgan) signal beradi.
5. Optoport orqali hisoblagichni ochish yoki yopishga ruxsat berish
imkoniyati mavjud. Ruxsat berish “Konsol”dasturi buyrug‘i yordamida ochilishi
yoki yopilishi mumkin. Agar ruxsat berish yopiq bo‘lsa, optoport orqali qandaydir
19
axborotni o‘qish yoki yozish mumkin bo‘lmay qoladi (xususan, parametrlarni
almashtirish qurilmasi yordamida).
6. Optoport orqali ruxsat berish hisoblagich SKI ida “SERVIS” rejimi
menyusi bo‘limida quyidagi yozuvlar orqali ko‘rsatiladi:
Opto yes ruxsat berish ochiq.
Opto no ruxsat berish yopiq.
6.
Elektr energiyasini hisobga olish ko‘rsatkichlari to‘g‘ridanto‘g‘ri
kilovattsoatlarda, ko‘rsatkichning darajalari soni quyidagi formatda:
1)
00000,00 vergulgacha oltita belgi, keyin ikkita belgi;
2)
000000,0 vergulgacha etita belgi, keyin bitta belgi.
| 