Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti «sanoat iqtisodiyoti va menejmenti: muammo va yechimlar»




Download 9,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet237/447
Sana15.07.2024
Hajmi9,47 Mb.
#267669
1   ...   233   234   235   236   237   238   239   240   ...   447
Bog'liq
Сборник готовый

 
t/p 
Ko‘rsatkichlar 
O‘lchov
bipligi 
2018y. 
2019y. 
2020y. 
2021y. 
2022 y. 
1. 
Paxta kalava ipi 
ming tn. 
149,2 
187,1 
124,7 
135,5 
142,2 
2. 
Bo‘yalgan ip 
ming tn. 
10,0 
23,8 
5,2 
11,1 
12,2 
3. 
Tpikotaj matosi 
ming tn. 
13,9 
18,5 
6,1 
34,3 
40,3 
4. 
Apalash tolali gazlama 
ming m 
29,4 
111,0 
35,0 
85,1 
92,2 
5. 
Tayyop tikuvchilik 
tpikotaj buyumlari 
mln.dona 
28,6 
60,8 
89,2 
176,4 
203,6 
6. 
Paypoq mahsulotlari 
mln.juft 
1,5 
1,9 
6,3 
3,0 
3,01 
7. 
Bo‘yalgan tpikotaj 
matosi 
ming tn. 
25,2 
23,5 
21,1 
32,5 
37,4 
Tahlil natijalari shuni ko‘rsatadiki, so‘nggi yillarda paxtachilik mahsulotlari ishlab 
chiqarishdagi bo‘shliqlar quyidagicha bo‘lgan:
ip gazlama – 255 mln.kv.metr;
ip gazlamani bo‘yash – 231,2 mln.kv.metr;
trikotaj mato – 298,2 ming tonna; 
trikotaj matoni bo‘yash – 118 ming tonna;
paypoq mahsulotlari ishlab chiqarish – 100,9 mln. juft; 
tayyor mahsulot ishlab chiqarish – 85 mln.tonna.
Respublikamizda to‘qimachilik tarmoqini rivojlantirishda boy tajriba to‘plangan. Shunday 
bo‘lsada, tahlil natijalari shuni ko‘rsatadiki, ishlab chiqarish қувватлари республика ҳудудлари 
bo‘yicha bir xil tarzda taqsimlanmagan. Shuning uchun to‘qimachilik sanoatida biznes-jarayonlar 
samaradorligini oshirish maqsadida har birining yer maydoni (80-100 ming ga)ni hisobga olgan holda 
to‘qimachilikka ixtisoslashgan zonalar tashkil etish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bunda hududlar 
quyidagi yo‘nalishlar bo‘yicha ixtisoslashtirilishi lozim: ip-kalavadan to tayyor mahsulotgacha 
bo‘lgan barcha bosqichlar; gazlama mato, bo‘yoqchilik klasterlari, tayyor ustki kiyimlar; tarmoq 
uchun kadrlar tayyorlash; mahalliylashtirish, furnituralar, kimyoviy vositalar; trikotaj mato, 
bo‘yoqchilik va trikotaj mahsulotlar xisoblanadi.
Hozirgi vaqtda asosan resurslarni iste’mol qilishga tayanadigan iqtisodiy rivojlanish ham asta-
sekin kamroq resurslarni iste’mol qiladigan, atrof-muhitni kamroq ifloslantiruvchi, toza va yuqori 
samarali bo‘lgan ilmiy rivojlanish rejimiga o‘tadi. Yuqoridagi tadqiqotlar qayta tiklanadigan energiya 
manbalarini ishlab chiqish va ulardan samarali foydalanish hamda firmalarni texnologiyani yangilash 
va ishlab chiqarish samaradorligini oshirishga undash ahamiyatini ko‘rsatadi. Sanoatning rivojlanishi 
bilan issiqxona gazlari chiqindilari, ayniqsa CO2 ko‘payishda davom etmoqda. Global isish 
dunyoning barcha mamlakatlari uchun dolzarb muammodir. Energiyani tejash va chiqindilarni 
kamaytirish dunyoga global isishni cheklash uchun ham juda muhimdir. 
Iqtisodiy yuksalish, shuningdek, sanoatlashtirishning jadal rivojlanishi natijasida rivojlangan 
mamlakatlarda aholi jon boshiga uglerod chiqindilari har yili ortib bormoqda. Sanoatning rivojlanishi 
atrof-muhitga zarar yetkazmaslik tamoyiliga asoslangan holda yashil iqtisodiy o‘sishni ta’minlashi 
zarur. Jumladan,
iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida, raqamli texnologiyalar orqali barqaror qayta 
tiklanadigan energiya va qayta tiklanadigan yoqilg‘iga asoslangan yechimlarni integratsiyalash; 


359 
iqtisodiy va ekologik jihatlarni to‘liq hisobga olgan holda qayta tiklanadigan energiya va 
qayta tiklanadigan yoqilg‘i qiymat zanjirlarining barqarorligini oshirish; 
barqaror qayta tiklanadigan energiya va yoqilg‘i texnologiyalarini bozorga yanada samarali 
jalb qilish, ularni tijoratlashtirishni qo‘llab quvvatlash siyosatini ishlab chiqishga hissa qo‘shish.
O‘zbekiston sanoati jadal rivojlanishi bilan milliy iqtisodiyotni “yashillashtirish” 
(ekologizatsiya) jarayonini zudlik bilan boshlashi kerak. “Yashil” maqsadlarning ustuvorligi bozor 
iqtisodiyotiga keng ko‘lamli o‘tish bo‘yicha amalga oshirilayotgan davlat siyosati chora-
tadbirlarining ajralmas qismiga aylanishi lozim. Resurslardan foydalanish samaradorligini oshirish, 
bandlikni rag‘batlantirish va iqtisodiyotning “yashil” sektorlarida moliyalashtirish kabi boshqa 
“yashil” choralar ham qisqa muddatli istiqbolda O‘zbekistonga foyda keltiradi. Biroq “yashil” 
iqtisodiyotga o‘tish bo‘yicha turli jarayonlar fuqarolar farovonligiga qanday ta’sir qilishini ham 
hisobga olish kerak. Bunda aholining eng ehtiyojmand qatlamlarini ijtimoiy-iqtisodiy qo‘llab-
quvvatlash nihoyatda muhimdir. Ushbu tamoyillarni yashil iqtisodiyotga adolatli o‘tishni 
ta’minlashda e’tibor markaziga qo‘yish kerak. 

Download 9,47 Mb.
1   ...   233   234   235   236   237   238   239   240   ...   447




Download 9,47 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti «sanoat iqtisodiyoti va menejmenti: muammo va yechimlar»

Download 9,47 Mb.
Pdf ko'rish