|
“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
Pdf ko'rish
|
| bet | 484/539 | | Sana | 27.06.2024 | | Hajmi | 6,55 Mb. | | #265996 |
Bog'liq Maqola 3 (207-211-bet)“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
523
o‘zlari uchun qulay va tejamli bo‘lgan tuzilmalar, konseptual karta va sxemalar
yaratishga o‘rgatish kerak;
abstrakt fikrlay olish, konkret fikrlashdan chetlashgan holda;
istalgan hodisaning bosh, yetakchi tamoyillarini topish.
Bola intellekti rivojlanishi nazariyasi.
Bu nazariyani shveytsariyalik
psixolog Jan Piaje (1896-1980) ishlab chiqqan. Bu nazariya bolalar intellekti
rivojlanishini tushunish uchun katta ahamiyatga ega bo‘ldi. Unga ko‘ra bolalar
fikrlashining
ko‘p
xususiyatlari
ochib
berildi.
Bular: egotsentrizm — boshqa odamning nuqtai-nazariga o‘ta olmaslik; sinkretizm
— har turli hodisalarni yetarli ichki asos bo‘lmagani holda o‘zaro bog’lashga
moyillik hosil bo‘ladigan tafakkur turi; transduksiyamantiqiy fikrlashning
xususiyati bo‘lib, bunda xususiydan-xususiyga tomon, umumiylikni chetlagan
xolda
o‘tish
amalga
oshiriladi;
artifitsializm-olamni
go‘yo odam qo‘li bilan yaratilgan, sun’iy deb idrok qilish; animizm-olamni
jonli deb hisoblash, ziddiyatlarni sezmaslik. Bola psixikasi rivojlanishining to‘rtta
bosqichli nazariyasini ishlab chiqilgan. Bular quyidagi bosqichlar:
1. Sensomotor bosqich
(tug’ilgandan 2 yoshga to‘lguncha) — jismoniy his
tuyg’ular: teri sezgisi, ochlik, og’riq, shovqin, yorug’lik va boshqalarga munosabat
shakllanadi.
2. Faoliyatgacha bosqich
(2 — 7 yosh) — bola o‘ziga atrofdagilar ko‘zi
bilan qaraydi. Bunda ijobiy muhitning ahamiyati katta. Bola o‘ziga ijobiy baho
berishi yaxshi rivojlanishga, past baho berishi, aksincha natijaga olib keladi.
3. Aniq faoliyat bosqichi
(7 — 11 yosh) — faktlarni qiyoslash, obyektiv
aqliy xulosalar chiqarish, atrofdagilarning tan olishiga erishish va bolalarcha
egotsentrizmdan xalos bo‘lish, mavjud me’yor va qoidalarni o‘zlashtirish bosqichi.
|
| |
