47
Agar
(7.23)
tenglamani
R
Н
ga
nisbatan,
)
(
)
(
0
0
t
R
R
t
R
м
м
м
ekanini e„tiborga olib еchsak, quyidagi munosabatni
olamiz:
.
)
,
(
)
(
1
0
0
0
1
1
I
t
t
Е
Е
t
R
I
R
ab
н
м
(7.26)
Ballast rezistor qarshiligi
d
R
ni ulchash nuqtasi ung shoxobchasi muvozanati
shartidan foydalanib topiladi, ya„ni
1
1
2
0
0
)
,
(
I
R
R
I
R
I
t
t
Е
E
П
d
C
ab
н
(7.27)
Ushbu
C
C
E
R
I
2
va
E
I
R
П
1
tengliklardan foydalanib
quyidagi munosabatni
topamiz:
.
)
,
(
1
0
0
I
E
t
t
Е
E
Е
R
ab
H
C
d
(7.28)
Ulchash sxemasi ИПС-148П tipli stabillashgan manba„dan ta„minlanadi.
U
ст
=5В o‟zgarmas tokning kuchi
I=5mA bo‟lganda barqaror kuchlanish bo‟lishini
ta„minlaydi.
Agar termojuft harorat kompensatsiyasini talab etmasa unda 5 Om li
М
R
qarshilik manganindan tayyorlanadi.
Ish tok kuchini cheklash va boshqarish uchun
ballast qarshiliklardan
foydalaniladi:
750
pm
R
Om va
56
pm
R
Om. Sxemaning kirish filtrida
500
ф
R
Om qarshilik va
30
ф
с
mkF li kondensator bo‟ladi.
NAZORAT SAVOLLARI:
1.Termo E.Y.K.ni millivoltmetr yordamida o‟lchash chizmasini chizib,
undagi qarshiliklarni ifodalab bering.
2.Millivoltmetrni ko‟rsatishiga tashqi muhit haroratini o‟zgarishini ta„sirini
kamaytirish usullarini izohlab bering.
3.Termoelektrik termometr bilan millivoltmetr
zanjiriga sovuq kavshar
haroratini o‟zgarish ta„sirini kamaytirish usullarini izohlab bering.
4.Shkalasi harorat birligida darajalangan millivoltmetr qanday termoelektrik
termometr bilan haroratni o‟lchash mumkin?
48
5.Shkalasi millivolt birligida darajalangan millivoltmetrlarda haroratni
o‟lchashi uchun qanday termoelektrik termometrlar ulanishi mumkin?
6.Potensiometrni ishlash uslubini izohlab bering.
7.Soddalashtirilgan ko‟chma potensiometrni to‟zilish
chizmasini izohlab
bering.
8.Soddalashtirilgan
ko‟chma
potensiometrlarda
tekshirish
holatida
bajariladigan ishlarni izohlab bering.
9.Soddalashtirilgan ko‟chma potentsimetrda o‟lchash holatida bajariladigan
ishlarni izohlab bering.
10.Avtomatik elektron potensiometrni struktura chizmasini izohlab bering.
11.Avtomatik elektron potensiometr turlarini, to‟zilishini izohlab bering.
12.Bir nuqtali avtomatik potensiometr o‟lchash sxemasida qarshiliklar
vazifalarini izohlab bering.
13.Avtomatik potensiometrlarda sovuq kavshar harorati o‟zgarishiga
qo‟shimcha kiritilishini izohlab bering.
8-ma„ruza. QARSHILIK TERMOMETRLARI. LOGOMETRLAR
Reja:
8.1.Qarshilik termometrlari haqida umumiy ma„lumotlar.
8.2.Qarshilik termometrlarining to‟zilishi.
8.3.Qarshilik termometrining ulash usullari.
8.4.Logometrlar.
