21-rasm. Yo'l grafigi.
Umumiy hol uchun aytish mumkinki, tekis harakatda tezlik grafigi tomonlari v va t bo'lgan to'g'ri to'rtburchakdan iborat bo'ladi. Shu to'rtburchakning yuzi son jihatdan jism bosib o'tgan 5 yo'lga tengdir (20-b rasm).
Endi yo'l grafigini ko'raylik. Jism v = 5 m/s tezlik bilan harakatlanayotgan bo'lsin. Yo'l formulasi s= vt dagi t vaqtga son qiymatlarini berib, unga mos kelgan 5 yo'lning tegishli qiymatlarini topamiz va natijalarni jadvalga yozamiz:
/, s
|
5
|
10
|
15
|
20
|
s, m
|
25
|
50
|
75
|
100
|
Jadvaldagi / vaqtning har bir qiymatiga to'g'ri kelgan 5 yo'lning mos qiymatlarini koordinata o'qlaiida aks ettirsak, yo'l grafigini hosil qilamiz (21-a rasm). Yo'l grafigining umumiy holdagi ko'rinishi 21 -b rasmda tasvirlangan.
4.Mustahkamlash.
1.Tezlik formulasi qanday ifodalanadi?
2. Xa'qaro birliklar sistemasida tezlikning asosiy birligi nimadan iborat? Tezlikning boshqa qanday birliklarini bilasiz?
3. Spidometr yordamida avtomobil tezligini o'lchash qanday prinsipga asos- langan?
4. Tekis harakatda bosib o'tilgan yo'lni topish formulasi qanday ifodalanadi?
| 