FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI

256 
“Ta’lim muassasalarida boshqaruv va o‘quv sifatini 
 
 takomillashtirish muammolari” – respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi
 
 
 
 
JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI 
06.12.2022 
 
4. 
Raximova D.M. Muammoli-izlanish, og‘zaki, ko‘rgazmali va amaliy metodlarning 
o‘zaro bog‘liqligi. Boshlang‘ich ta’limni modernizatishyalash: muammo va yechimlar Respublika 
ilmiy-amaliy anjuman materiallari, Toshkent, 2011, 26-27 noyabr, 252 bet 
OLIY TA’LIMDA TO‘GARAKLAR FAOLIYATINI TASHKIL QILISH 
Eshonqulova Dilfuza Habibullayevna 
JDPU Ta’lim muassasalarining boshqaruvi yo‘nalishi 
2-bosqich magistranti 
Bizga ma’lumki joriy yilda ta’lim tizimi tubdan isloh qilinib, ertangi kunimizning munosib 
davomchilari bo‘lgan barkamol avlodni voyaga yetkazishga alohida e’tibor qaratilmoqda.
Shu bois biz o‘quvchilarning bilim olishiga bo‘lgan qiziqishlarini oshirish, ularning iqtidor 
va qobilyatini o‘z vaqtida aniqlash, fanlar kesimida to‘garaklar faoliyatini rivojlantirish hamda 
o‘quvchilarda yuzaga kelgan bo‘shliqlarni to‘ldirish, kasb-hunarga yo‘naltirish kabi faoliyatini 
olib bormoqda. Bu ishlarni sifatli amalga oshirish va yoshlarimizni fan to‘garaklariga qiziqtirish 
uchun qiziqarli to‘garaklar tashkil etmog‘imiz zarur deb o‘ylayman. Buning uchun eng avvalo 
quyidan yani maktablardan boshlamog‘imiz kerak. Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida ijodiy 
to‘garaklar faoliyati qanday yo‘ga qo‘yilishi kerak degan savol ko‘pchilik oldida turgan dolzarb 
savollardan biri hisoblanadi. Fan to‘garaklarini to‘g‘ri tashkil qilish va ularga o‘quvchilarni 
ko‘proq jalb qilish uchun yaxshi mutaxasis to‘garakda ish olib borishi kerak. Ma`lumki bu uch 
to‘garak ham o‘quvchilarning bilim doirasini kengaytiradi, adabiyotdan yanada ko‘proq ma`lumot 
olishini, o‘z ustida ishlashni, ijodga ilxomlantirish uchun xizmat qiladi. Shu sababdan mazkur 
to‘garaklarning maqsad va vazifalari nuqtada birlashadi. 
To‘garakda o‘quvchilar o‘zlarini qiziqtirgan yangiliklar bilan tanishadilar. Ularni qiziqarli, 
jonli bo‘lishiga harakat qilish kerak. To‘garak a`zolarining saviya va yoshlarini albatta e`tiborga 
olib reja to‘ziladi va har bir to‘garak rahbari shu to‘garakning xususiyatini aniqlagan holda ish 
yuritadi. 
Buning uchun pedagogika oliygohlarimiz sifatli kadrlarni tayyorlab yetkazib berishi kerak 
va zarurdir. Pedagogika oliygohining oldidagi eng dolzarb vazifa bo‘lajak mutaxassislarni 
umumiy o‘rta ta’limda maktab o‘quvchilarining ijodiy pedagogik faoliyatiga muvafaqiyatli 
rahbarlik qilishga tayyorlash, talabalarga to‘garak ishlarini tashkil etish tartibini, ularni o‘tkazish 
metodlarini, shakllari , to‘garak raxbarining o‘quv yiliga va mashg‘ulotga tayyorgarlik yo‘llarini 
o‘rgatishdan iborat. To‘garak rahbari umumiy o‘rta ta’lim maktabidagi o‘quvchilar qobilyatlarini 
o‘rgangan holda to‘garaklarga jalb etish, to‘garak xonalarini jihozlash, zamonaviy metodlardan 
samarali foydalana olish zarur. Ta’lim jarayonida ta’labaga berilayotgan bilim, ko‘nikma va 
malakalar chuqurroq, puxtaroq o‘zlashtirilishi uchun pedagogika va axborot texnologiyalari 
vositalari: muammoli ma’ruzalar, tarqatma materiallar, slaydlar, multimediya, electron 
darsliklardan foydalanish maqsadga muvofiq. To‘garak rahbari fanni o‘zlashtirish jarayonida 
o‘quvchilar bilan indiudal ishlashi, turli xil kuzatish metodlari o‘rqali ularning qiziqishlarini 
aniqlab olishi zarurdir. O‘quvchilar to‘garakda olgan bilimlarini amalda qo‘llay olishi, 
o‘zlashtirgan nazariy bilimlar asosida malaka hosil qilishi zarurdir. O‘quvchilar to‘garakdagi 
berilayotgan bilimlar chuqur va puxta bo‘lishi uchun to‘garakdagi jarayonlar faqat nazariy 
bo‘lmasdan amalyotga bog‘lansa o‘quvchilarni qiziqtirish oson bo‘ladi va sifat samaradorligi ham 
oshadi. Masalan deylik: Ingliz tili to‘garagi faqat yozib-chizib nazariy bilim bermasdan, Jizzax 
shahridagi mehmonxonalarga borib u yerga kelgan chet ellik mehmonlar bilan muloqot o‘rnatish 
yoki fizika to‘garagida xavfzizlik qoidalariga rioya qilgan holda elektr simlari bilan ishlash. Ularni 
hech bo‘lmaganda kelajakda elektr simlari uzilganda bir-biriga ulashni o‘rganadiku. Tadqiqotlarda 
qatnashgan har qanday o‘quvchining ham qiziqishi ortadi ham shu o‘rgangan bilimi kelajak 
hayotida o‘ziga as qotadi. Asl maqsad nima o‘zi? Kelajagimiz bo‘lgan yoshlarimizni har 

Download 7 Mb.