-rasm. “Nuqtalar” metodikasi




Download 4,29 Mb.
Pdf ko'rish
bet248/266
Sana23.01.2024
Hajmi4,29 Mb.
#143747
1   ...   244   245   246   247   248   249   250   251   ...   266
Bog'liq
11-son PM Ped Psixolo

 
1-rasm. “Nuqtalar” metodikasi
Bunda o‘quvchilarga o‘qituvchi tomonidan mavzu bo‘yicha avvaldan tayyorlab qo‘yilgan savol 
o‘rtaga tashlanadi. 1-rasmda keltirilgan yoki ixtiyoriy shaklda bosh savol atrofida nuqtalar qo‘yiladi. Har bir 
nuqtada o‘rtaga tashlangan muammoning kelib chiqishiga yoki uning yechimiga ta’sir ko‘rsatgan omillar 
o‘quvchilar ishtirokida belgilanadi. Misol uchun berilgan savolda 2-jahon urushining yakuniga ta’sir qilgan 
voqea-hodisalar sifatida o‘quvchilar tomonidan Germaniyaning 1941-yil 22-iyundagi SSSR ga hujumi, 
1941-yil dekabrda AQSh ning Germaniya va uning ittifoqchilariga urush e’lon qilinishi, 1943-yil fevraldagi 
Germaniyaning 6-armiyasining Stalingraddagi mag‘lubiyati, 1944-yil 6-iyundagi 2-frontning ochilishi, 
1945-yil 6-9-avgustda AQSh tomonidan Yaponiyaning Xirosima va Nagasaki shaharlariga tashlagan atom 
bombalari kabi javoblar berildi. Bu kabi metodlardan foydalanish tarix fanini o‘qitishda o‘quvchilarning 
tahliliy kompetensiyasini shakllantirish orqali o‘quvchilarning mantiqiy va tizimli fikrlashi, maʼlumotlarni 
qayta ishlash hamda tahlil qilish kompetensiyalarini shakllantirishga yo‘naltirilgan bo‘lishi muhim 
hisoblanadi. Umuman olganda, tarix fanidan ta’lim jarayonida o‘quvchilarning tahliliy kompetensiyasini 
shakllantirish metodikasi quyidagi bosqichlarda amalga oshirildi [9]:
1) o‘quvchilarning mantiqiy fikrlashini ko‘p funksiyali topshiriqlar tizimini ishlab chiqish asosida 
takomillashtirish;
2) o‘quvchilarning tizimli fikrlashini Blum taksonomiyasi asosida rivojlantirish;
3) o‘quvchilarning ma’lumotlarni qayta ishlash, tahlil qilish ko‘nikmalarini didaktik birliklarning 
semantik tizimini qurish va pedagogik shart-sharoitlarni ta’minlash asosida takomillashtirish. 
Xulosa. Yuqorida ko‘rsatilgan usullarni qo‘llash umumtaʼlim maktablarida tarix fanini o‘qitishning 
interfaol metodlari va klaster metodidan foydalanish o‘quvchilarning tahliliy kompetensiyasini 
shakllanganlik darajasini oshirishga xizmat qildi. Bundan tashqari umumtaʼlim maktablarida tarix fanini 
o‘qitish asosida o‘quvchilarning tahliliy kompetensiyasini shakllantirish metodikasi tarix fanini o‘qitishda 
ustuvorlik beruvchi innovatsion taʼlim metodlaridan biri sifatida “Nuqtalar” metodi ishlab chiqildi. Bunda 
tarix fanini o‘qitish jarayonida o‘quvchilarning tahliliy kompetensiyasini shakllantirish metodikasi mantiqiy 
va tizimli fikrlash, ma’lumotlarni qayta ishlash, tahlil qilish ko‘nikmalarini vitagen ta’lim integratsiyasini 
ta’minlashning ustuvor yo‘nalishlari vositasida shakllantirish asosida takomillashtirildi.
Tadqiqot natijalari asosida umumtaʼlim maktablari yuqori sinf o‘quvchilarida tahliliy 
kompetensiyalarni shakllantirishda elektron taʼlim vositalaridan foydalanish bo‘yicha metodik qo‘llanmalar 
yaratish, tarix fanini o‘qitishda o‘quvchilarda tahliliy kompetensiyalarni shakllantirish va rivojlantirish, 
mustaqil ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirish bo‘yicha ilmiy-tadqiqotlar olib borish kerakligi bo‘yicha ilmiy-
metodik tavsiyalar ishlab chiqildi. 

Download 4,29 Mb.
1   ...   244   245   246   247   248   249   250   251   ...   266




Download 4,29 Mb.
Pdf ko'rish