$All –html-hujjatining barcha bo’limlarida qidiruv;  $URL –

326 
23.9-rasm. Rambler tizimini qidiruv natijalari. 
«So’rov so’zini izlash» opsiyasi mantiqiy operatorlar «AND» va «OR» ni 
o’rnida qo’llanuvchi «все» va «хотя бы одно» selektor tugmalariga ega. U yoki 
bu so’zlardan tashkil topgan hujjatlarni rad etish uchun «Исключить документы, 
содержащие хотя бы одно из следующих слов:» maydoni to’ldirilishi kerak. 
Tizim ma’lum vaqt mobaynida yaratilgan hujjatlarni izlashni chegaralashga imkon 
beradi. Quyida saralash parametrlarini aniqlash sohasi va qidiruv natijalarini berish 
joylashtirilgan.
Sukut bo’yicha topilgan hujjatlar relevantlik darajasi bo’yicha saralanadi. 
Har bir sahifada topilgan hujjatlarga 15 tadan 50 tagacha havolalar bo’lishi 
mumkin (23.9-rasm). 
Qidiruv natijalarini berishning to’liq formati quyidagi elementlardan iborat: 
saytning URL-adresi, hujjatning sarlavhasi, kalit so’zlari to’q shrift bilan berilgan 
sahifa matnidan parchalar, hujjatning yaratilish yoki oxirgi yangilanish muddati, 

327 
boshqa qidiruv tizimlariga havolalar (23.10-rasm). Bundan tashqari, ushbu saytda 
qancha topilgan hujjatlar mavjudligi haqidagi ma’lumot ko’rsatiladi. 
23.10-rasm. Rambler tizimini qidiruv natijalarini berish formati. 
 
23.3.4. www.uz – milliy qidiruv tizimi sifatida 
 
WWW.UZ milliy axborot-qidiruv tizimi – bu Internet tarmog’i milliy 
segmentining axborotidan tez foydalana olish mexanizmi. WWW.UZ tizimining 
asosiy xususiyatlari axborotning ko’p tilli (o’zbek, rus) qidiruvi va boshqa milliy 
axborot tizimlari hamda ma’lumotlar bazalari bilan uzviy integratsiyasi 
hisoblanadi. 
WWW.UZ axborot-qidiruv tizimi quyidagilar orqali veb-sayt qidiruvini 
amalga oshiradi: 
• Manzil bo’yicha 
Mazmuni bo’yicha WWW.UZ xizmatlariga quyidagi bo’limlar kiradi: 
• Katalog; 

328 
• Top-reyting; 
• Jamlama statistika; 
• Yangiliklar. 
WWW.UZ ning «Katalog» bo’limi – bu Internet tarmog’ida ochiq 
foydalanish mumkin bo’lgan mavzu kataloglari bo’yicha ro’yxatga olingan va 
tartibga solingan, O’zbekiston Respublikasi saytlarining tavsiflari. 
Katalog qidiruv ruknini taklif qilib, resurs qidiruvini yengillashtiradi (fan, 
madaniyat, sport, jamiyat, biznes, yangiliklar va h.k.). Katalog qidiruv tizimining 
faol foydalanuvchilari va WWW.UZ moderatorlari tufayli har kuni yangi resurslar 
bilan to’ldiriladi. ID.UZ tizimida ro’yxatga olingan har bir foydalanuvchi yangi 
saytning manzilini katalogga qo’shish mumkin.
23.11-rasm. 
www.uz
 milliy qidiruv tizimining bosh sahifasi 
WWW.UZ ni kengaytirish va modernizatsiya qilish bo’yicha ishlarni 
UZINFOCOM Kompyuter va axborot texnologiyalarini rivojlantirish va joriy 
qilish markazi amalga oshiradi. 
Mavzular bo’yicha ruknlarga qo’shimcha ravishda foydalanuvchiga ulardagi 
axborotning tipi bo’yicha saytlarning tasnifi taklif qilinadi (konferensiyalar va 

329 
seminarlar, kutubxona, muzeylar, hodisalar, forumlar va chatlar, tashkilotlar va 
h.k.). 
WWW.UZ bu ko’rib chiqish uchun ochiq va hamma foydalana oladigan top-
reyting va saytlarning jamlama statistikasi hamdir. WWW.UZ tizimi O’zbekiston 
saytlarining ochiq statistikasini yuritadi. Bu bilan resursning ommaviyligi 
belgilanadi va baholanadi. Reytingda ishtirok etuvchi barcha saytlarda WWW.UZ 
tizimining hisoblagichlari o’rnatilgan. 
WWW.UZ dan har bir foydalanuvchi resurslarning reytingi va statistikasi 
bilan tanishishi mumkin. 

Download 11,41 Mb.