Kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti




Download 11,41 Mb.
Pdf ko'rish
bet70/209
Sana25.12.2023
Hajmi11,41 Mb.
#128215
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   209
Bog'liq
Internet tarmoqlari va xizmatlari (1)

 
 
13.2. DNS vazifalari 
 
Ko‘rib turganimizdek, identifikatsiya xostlarining asosan ikki turli xillari
mavjud: nomi yordamida va IP-manzillar yordamida. Xost nomi insonlar uchun 
o‘z mnemonik kuchining qulayligida, IP-adres esa mashrutizatorlarga ishlov 
berishda qayd etilgan o‘lcham katta raqam kompaktligining oddiyligidan iborat. 
Bu ikki indifikatorlar o‘rtasida aloqa o‘rnatish uchun, domen nomlari tizimidan 
foydalaniladi (Domain Name System, DNS). DNS bir tarafdan o‘zidan, 
ma’lumotlar bazasi, serverlar nomi iyerarxik tuzilishlari orasida taqsimlanishini va 
boshqa tarafdan, qatlam protokol darajasi, xostlar orasida hamjihatlikni 
tashkillashtirish va serverlar nomi uchun o‘zgartiruvchi jarayonini bajarilishini 
taqdim etadi. DNS protokoliga 53 port raqami belgilangan va u UDP transportli 
darajada DNS yuqori protokolida ishlaydi. 
DNS odatda boshqa darajali qatlam protokolidan foydalanadi. Misol uchun 
quyidagi vaziyatni ko‘ramiz, foydalanuvchi adres brauzeri qatoriga 
www.someschool.edu/index.html
web-sahifasini kiritadi. So‘rovni shakllantirish 
uchun, xost foydalanuvchisi avval resursda bo‘lgan o‘chirilgan xost IP-adresini 
qabul qilib olishi kerak, ya’ni www.someschool.edu.  
DNS 
ishlashida 
xost 
foydalanuvchilari mijoz rolini o‘ynaydi. Brauzer URL-adresidan xost nomini 
ajratadi va uni mijoz tomoni DNS-ilovaga o‘tkazib beradi, ya’ni DNS-serveriga 
so‘rov jo‘natib va uni shakllantiradi. DNS-serveri so‘rovni qayta ishlaydi va IP-ad-
res xostida bo‘lgan mijozga javob jo‘natadi. Brauzer HTTP-serveri bilan TCP-
ulanganidan so‘ng, xostda IP-adres olish jarayoni bajariladi.
 
21
James F. Kurose, Computer Networking ATop-Down Approach 6
th
Edition// 2013 by Pearson Education 


143 

Download 11,41 Mb.
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   209




Download 11,41 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Download 11,41 Mb.
Pdf ko'rish