Kommunikasiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

164 
Resolution Protocol – manzillarni hal qiluvchi protokol) bajaradi. Internetga 
ulangan har bir xostda va lokal tarmoqqa ulangan marshrutizatorda ARP-moduli 
(RFC 826) bor. 
 
15.3.1. Deytagrammalarni lokal tarmoqlar doirasidagi tugunga uzatish 
 
ARP protokoli nima uchun kerakligini tushunish uchun 15.3-rasmda 
tasvirlangan tarmoqni ko‘rib chiqamiz. Bu oddiy misolda har bir tugunda IP-
manzil, tugunning har bir adapterida esa LAN-manzil bor. IP-manzillar to‘rtta o‘nli 
son ko‘rinishida taqdim etiladi, LAN-manzillar esa, o‘n oltilik raqamlar 
ko‘rinishida ko‘rsatilgan. Endi faraz qilaylik, 222.222.222.222 IP-manzilli tugun 
IP-deytagrammani 222.222.222.222 tugunga uzatmoqchi. Bu masalani yechish 
uchun, uzatuvchi tugun adapterga nafaqat IP-deytagrammani, shuningdek, 
222.222.222.222 tugunning LAN-manzilini uzatishi kerak. Tugunning IP-
deytagrammasini va LAN-manzilni olib, uzatuvchi tugun adapteri qabul qiluvchi 
tugun LAN-manzilida kanal sathidagi kadrni shakllantiradi va uni lokal tarmoqqa 
uzatadi. Biroq, uzatuvchi tugun qanday qilib, 222.222.222.222 IP-manzilli 
tugunning LAN-manzilini aniqlaydi? U bu ishni ARP moduli yordamida, unga IP-
manzilni uzatgan holda bajaradi. Bunga ARP-modul tugunning tegishli LAN-
manzili, ya’ni 49-BD-D2-C7-56-2A manzil bilan javob beradi. 

165 
15.3-rasm. Lokal tarmoqning har bir tugunida IP-manzil, tugunning har bir 
adapterida LAN-manzillarining mavjud bo’lishi. 
Shunday 
qilib, 
ARP-modul 
IP-manzilni 
uzelning 
LAN-manziliga 
o‘zgartiradi. Bu ko‘p jihatdan xost nomlarini IP-manzillariga o‘zgartirib beruvchi 
DNS tizimiga o‘xshaydi. Biroq, manzillarni o‘zgartiruvchi bu ikkita sxema 
o‘rtasidagi muhim farq shundaki, DNS xostlar nomlarini IP manziliga butun 
Internetda o‘zgartiradi, ARP protokoli esa faqat bitta lokal tarmoq doirasidagi IP-
manzillar bilan shug‘ullanadi. Agar Kaliforniyadagi tugun Missisipidagi tugunning 
IP-manzili uchun LAN-manzilni bilishga urinsa, ARP protokoli bu xatoni qaytarib 
yuborgan bo‘lardi. 
Har bir tugunning ARP-modulida ARP-jadval saqlanadigan operativ xotira 
qurilmasi bor. Bu jadvalda lokal tarmoq xostlarining IP-manzillari va ularga 
tegishli LAN-manzillar yozib qo‘yilgan. Quyida 222.222.222.220 tugun uchun 
ARP-jadvalning namunasi keltirilgan (15.1-jadval). Jadvalda, shuningdek, 
manzillarning har bir jufti uchun yashash vaqti maydoni ham keltirilgan (Time To 
Live, TTL), unda bu yozuv qachon jadvaldan olib tashlanishi ko‘rsatiladi. 
Endi faraz qilaylik, 222.222.222.220 tugun o‘sha lokal tarmoqning boshqa 
tuguniga deytagramma jo‘natmoqchi bo‘lsin. Buning uchun uzatuvchi tugun 

166 
oluvchi tugunning IP-manzili bo‘yicha uning LAN-manzilini bilishi kerak. Agar 
uzatuvchi tugunning ARP-jadvalida oluvchi tuguni uchun yozuv bo‘lsa, bu qiyin 
masala emas. Xo‘sh, ARP-jadvalida bunday yozuv bo‘lmasa nima qilish kerak? 
Masalan, 222.222.222.220 tuguni 222.222.222.222 tuguniga deytagramma 
jo‘natishni hohlasin. Bu holda uzatuvchi tugun ARP protokoli yordamida unga 
kerakli manzilni aniqlaydi. 
Avvaliga uzatuvchi tugun maxsus ARP paketini shakllantiradi. Bu paketda 
bir necha maydon mavjud bo‘lib, ular orasida uzatuvchi va qabul qiluvchi 
tugunlarning IP-manzillari va LAN-manzillari bor. Ikkala ARP-paketlar uchun 
(so‘rov va javoblar uchun) bitta formatdan foydalaniladi. So‘rovli ARP-paketning 
maqsadi lokal tarmoqning barcha boshqa tugunlarini so‘roqlab chiqish va bizni 
qiziqtirayotgan IP-manzilga tegishli LAN-manzilni aniqlashdan iborat. 
5.1- jadval. 222.222.222.220LAN manzilli tugun uchun ARP jadvaliga misol 

Download 11,41 Mb.