144
Ildizli serverlar nomlari (Root DNS servers). Ildizli
server nomlari soni
Internetda 13 ga teng va ulardan ko‘pchiligi Shimoliy Amerikada joylashgan. 13.1-
rasmda 2016-yil oktyabrda dunyo geografik xaritasidagi ildiz
server nomlari
joylashish o‘rni ko‘rsatilgan.
Yuqori darajadagi server domenlari (Top-level domain TLD servers). Bu
serverlar yuqori darajadagi domenlarga javob beradi, bular .com, .org, .net, .edu va
.gov kabi. Shuningdek milliy domenlarga ham: .uz, .uk, .fr, .ca va .jp kabi.
Nufuzli (vakillangan) server nomlari – bu server shu xost ro‘yxatidan
o‘tgan. Odatda xostlar mahalliy server nomlari Internet-provayder ro‘yxatidan
o‘tishadi (Aslida xostlarni ishonchliligini ta’minlash
maqsadida ikkidan kam
bo‘lmagan nufuzli serverlar ro‘yxatidan o‘tishadi). Nufuzli (vakillangan) server
xost nomlari aloqasi va uning IP-adresi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga
oladi.
Lokal server nomlari. Har bir Internet-provayderlari (lokal server nomlari
shuningdek server nomlari bilan nomlanadi) xost foydalanuvchisi DNS-so‘rov
yuborganida bu so‘rov avval lokal server nomiga kelib tushadi. Odatda lokal
server nomlari foydalanuvchi xost kichik masofada joyidan farqi uncha katta
bo‘lmagan joyda joylashgan.
Odatda agar internet-provayder davlat yoki nodavlat hisoblansa server nomi
lokal tarmoq tashkilotiga tegishli bo‘ladi; rezidentlar internet provayderlari uchun
server nomi odatda foydalanuvchidan bir qancha mashrutizatorgacha bo‘lingan.
145
13.2-rasm. 2016-yilning oxirida DNSserver ildizlari (nomi, tashkilot, joylashishi).
Oddiy misolni ko‘rib chiqamiz.
Taxmin qilamiz,
surf.eurecom.fr xosti
gaia.cs.umass.edu. IP-adres so‘rov yaratdi. Aytaylik Eurecom institut lokal serveri
dns.eurecom.fr nomiga ega bo‘lsin, nufuzli server xost nomi esa
gaia.cs.umass.edu
