13
Agar tasvirni qog’ozga chop etish kerak bo’lsa, uning o’lchamini uzunlik
o’lchov birliklarida ifodalash qulay. Chunki bu holda tasvir qog’ozning qanday
qismini egallashini aniqlash oson bo’ladi.
Tasvirning
yana bir xususiyati, unda qo’llanilishi mumkin bo’lgan ranglar
miqdoridir. Ya’ni, har xil tasvirlar turli rang ko’lamiga ega bo’ishi mumkin: oq-
qora shtrixli, nimrang (kulrangning oqdan qoragacha asta o’tib boruvchi tuslari)
indekslangan rangli, to’liq rangli.
Oq-qora shtrixli tasvir. Tasvirning har bir pikseliga bir bit axborot
ajratiladi. Ma’lumki, bir bit yordamida ikki holatni kodlash mumkin:
oq va
qora
rang. Tasvirning bunday turi
Bitmap deb ataladi. Bunday tasvirnng rang ko’lami
bir bit bo’ladi.
Nimrang tasvir. Nimrang (grayscale) tasvir pikseli 8
bit bilan kodlanadi,
ya’ni uning rang ko’lami 8 bit. Tasvirning har bir pikseli 256 xil qiymat qabul
qilishi mumkin. Bu qiymatlar
kulrang shkala deyiladi. Bu shkala kulrangning
256 gradatsiyasiga ega bo’lib, ularning har biri 0 (qora) dan 255 (oq)
gacha
oraliqdagi yorug`lik qiymati bilan ifodalanadi. Bu oq-qora fotosuratni aniq
tasvirlash uchun etarlidir.
Hozirgi kunda tasvirni 16 bitli kodlash imkoniga
ega dasturlar mavjud
bo’lib, ular yordamida kulrangning 256 xil emas, balki 65536
xil tusi ishtirok
etgan tasvirlar hosil qilish mumkin. Ammo bunday tasvirlarni saqlashda fayl
hajmi 8 bitliga nisbatan 2 marta katta bo`ladi.
