|
Yangi mavzuni mustahkamlash
|
| bet | 113/132 | | Sana | 15.12.2023 | | Hajmi | 1,25 Mb. | | #119905 |
Bog'liq Konchilik ishi asoslari majmuaYangi mavzuni mustahkamlash.
1. Tog’ jinsi nima va unga ta’rif bering ?
2. Tog’ jinsini qazib yuklash ishlari ta’rif bering ?
3. Kon massasi tashish ishlari ta’rif bering ?
4. Kon massasini tashish nima ?
5. Foydali qazilmalarni boyitish ishlari ta’rif bering ?
Mavzu-14:Tog’ jinslarini qazib olishga tayyorlash usullari.
Reja:
1.Muzlashdan himoya qilish.
2.Muzlagan tog’ jinsini eritish.
3.Gidravlik usul.
Tog‘jinslariniqazibolishgatayyorlashkeyingiishlabchiqarishjarayonlari, ya’nikonmassasiniqazishvayuklash, tashish, ag‘darmahosilqilishvaqaytaishlashjarayonlariuchuntexnikimkoniyatvaqulaysharoityaratibberishmaqsadidaamalgaoshiriladi.
Tog‘jinslariniqazibolishtayyorlashningtexnologikо‘rni (pozitsiyasi) bо‘yichaularniikkiguruhgabо‘lishmumkin:
- mexanikyokigidravlikusulbilanoldindanyumshatmasdanqazibolishgatayyorlashmumkinbо‘lgantog‘jinslari (tuproq, suglinok, yumshoqkо‘mir, shamolta’siridatо‘laparchalanganmetamorfikjinslar, mel, tuproqlirudalar);
- oldindanyumshatilishizarurbо‘lgantog‘jinslari (tuproqlivaqum-tuproqlislanetslar, tuproqlivaohakliqumlar, temirrudalari, argilitlar, alevrolitlar, gips, toshlituz, toshkо‘mirvaqо‘ng‘irkо‘mir, ohaktosh, qum, kvarsitlar, granitlar, bazaltlar, gabbro).
Tog‘jinsiningturivaholatigabog‘liqholdatog‘jinsiniqazibolishgatayyorlashasosanquyidagiusullaryordamidaamalgaoshiriladi:
muzlashdanhimoyaqilish;
muzlagantog‘jinsinieritish;
gidravlikusuldatayyolash;
mexanik yoki portlatish usuli bilan tayyorlash.
Muzlashdan himoya qilish. Muzlashdan himoya qilish harorat 0˚dan past bо‘lganida dastlabki yumshatish amalga oshirilmasdan ham qazib olish imkonini beradi. Muzlashdan himoya qilish uchun yerning yuza qismini xaydash (vspashka), yumshatish, boronalash (molalash) va isitish (teploizolyatsion materiallar yordamida) usullari qо‘llaniladi.
Xaydash, yumshatish va bronalash tog‘ jinsi sirtida hosil qilingan havo bilan tо‘ldirilgan bо‘shliqhisobiga issiqlik о‘tkazuvchanlikni ma’lum darajada pasaytiradi. Xaydashvayumshatishmaxsusplugvayumshatgichyordamidaо‘tiladi. Bundaxaydashchuqurligi 40-50 sm, boronalashchuqurligiesa 20 smnitashkiletadi.
Yersirtinimuzlashdanhimoyaqilishuchunteploizolyatsionmaterialsifatidamox, yog‘ochqirindisi, mineralvatalarqо‘llaniladi.
|
| |
