|
Tog’ jinslarini qazib olishga tayyorlash usullariga ta’rif bering ?
|
bet | 115/132 | Sana | 15.12.2023 | Hajmi | 1,25 Mb. | | #119905 |
Bog'liq Konchilik ishi asoslari majmua1. Tog’ jinslarini qazib olishga tayyorlash usullariga ta’rif bering ?
2. Muzlashdan himoya qilish nima va unga ta’rif bering ?
3. Muzlagan tog’ jinsini eritish ishlari ta’rif bering ?
4. Gidravlik usul nima ta’rif bering ?
Mavzu-15:Konlarni joylashish sharoitlari.
Reja:
1.Qatlamsimon uyumlar
2.Murakkab shaklli uyumlar
3.Tektonik buzilgan qatlamlar tizimi
Turli tabiiy sharoitlarda joylashgan, istalgan shakldagi foydali qazilmalar koni ochiq usulda qazib olinadi. Kon ishlari texnologiyasi va mexanizatsiyasini tanlashga xamda umumiy texnik-iqtisodiy kо‘rsatkichlarga konning joylashish sharoitlari ta’sir kо‘rsatadi.
Bu sharoitlarning turlichaligiga qaramasdan ularning barchasi bir-biridan farqqiluvchi belgilari bо‘yicha quyidagi turlarga bо‘linadi (3.1-chizma):
Konlar shakliga qarab quyidagilarga bо‘linishi mumkin:
a) qalinligi va ustki hamda ostki tekis yuzalari nisbiy saqlangan qatlamsimon uyumlar va qatlamlar ( a,b,v,g,d,ye,j)
b) murakkab shaklli uyumlar;
v) tektonik buzilgan qatlamlar tizimi (z,i,k,l,m).
Uyumlarning yer ustiga nisbatan joylashishiga qarab konlar
quyidagilarga ajratiladi:
a) yer yuzasiga yaqin joylashgan yoki kichik qalinlikdagi nanoslar bilan qoplangan ustki turdagi konlar (a);
b) yer yuzasiga nisbatan pastda joylashgan chuqur turdagi konlar (b,v,g,d,ye,j,z,k,m);
v) yer yuzasiga nisbatan balandda joylashgan ya’ni, tog‘ yonbag‘rida yoki tepalikda joylashgan tog‘li turdagi konlar;
g) qisman tog‘da yoki tog‘ yonbag‘rida va chuqurlikda birga joylashgan baland-chuqur turdagi konlar (i,l).
Gorizontga nisbatan qiyalik burchagi buyicha foydaliqazilmalar
uyumining quyidagi turlari mavjud (3.1-rasm):
a) gorizontal yoki 10-15 gacha qiyalik burchagiga ega bо‘lgan nishab (a,b,v,g,d);
Bunday sharoitlarda ruda tanasining yon tomonidan qazib olish tavsiya
etilmaydi va imkoni boricha qoplovchi jinslarni qazib olingan maydonga joylashtirish kerak.
b) qiyalik burchagi 10-15 dan 25-30 gacha bо‘lgan qiyaliklar (3.1-rasm j);
Bunday sharoitlara qoplama jinslarni qazib olingan maydonga joylashtirishga yul qо‘ymaydi, biroq jinslarni ruda yon tomonidan yetkazib berish talab etilmaydi;
v) qiyalik burchagi 25-30 dan yuqori bо‘lgan tik (ye,z,i,m).
|
| |