tadqiqotlarining maqsadi va mazmuni, informatika
kiritilishidan avval maktab
tomonidan to’plangan pedagogik tajribalar:
•
O’quvchilarga kibernetika elementlarini o’qitilishi;
•
Algoritmlashtirish va dasturlashtirish;
•
Mantiq elementlari;
•
Hisoblash va diskret matematika elementlarining
informatkaga o’qitishda
muhim umumta’lim yondashuvdagi masalalarini ishlab chiqish qariyib yarim asr
tarixiga ega. Informatika o’qitish uslubiyoti o’zinig rivojlanishida falsafaga,
pedagogikaga,
psixologiyaga,
informatikaga
(shu
jumladan,
maktab
informatikasiga), shuningdek umumta’lim maktabining umumlashgan amaliy
tajribasiga tayanadi.
Informatika uslubiyotini birlashtiruvchi barcha
uslubiy-pedagogik bilimlar
va tajribalar ichidan, davlat ta’lim standartlariga mos holda «Informatika o’qitish
uslubiyoti» mutaxassisligi bo’yicha tayyorlash ta’limiy-kasbiy dasturining
«Informatika o’qitish nazariyasi va uslubiyoti» o’quv predmeti ajralib turadi.
Dastlab, fizika-matematika fakultetlari negizida matematika o’qituvchisi
mutaxasissligiga qo’shimcha sifatida tayyorlashni tashkil etish munosabati bilan
pedagogika oliy ta’lim muassasalarining o’quv rejalariga 1985 yili «Informatika
o’qitish uslubiyoti» o’quv kursi kiritilgan. Tezlikda ushbu kurs bo’yicha birinchi
o’quv qo’llanma paydo bo’ldi
1
. Maktablarda «Informatika
va hisoblash texnikasi
asoslari» predmetini o’qitishga na darslik va na kompyuterlar bo’lgan. Kompyuter
o’rnida mikrokalkulyatorlar, keyinroq «Pravets» kompyuterlaridan foydalanila
boshlangan. Umumiy o’rta ta’lim maktablarida informatika darslarini turli
adabiyotlardan yoki Rossiyada chop etilgan darsliklardan foydalanib tashkil etilar
edi.
Respublikada dastlab foydalanilgan darslik (Ershov A.P., Kushnirenko A.G.
i dr. Osnovi informatiki i vo’chislitelnoy texniki (uchebnoe posobie dlya sred. ucheb.
zaved.), 1989 g. va Kushnirenko A. G. i dr. Osnovi informatiki i VT. Uchebnik dlya
1
Lapchik M.P. Metodika prepodavaniya informatike, 1987 г.
sr. uch. zavedeniy, 1990 g.)lar A.Abduqodirov tomonidan
tarjima etilib respublika
umumta’lim maktablari darslik bilan ta’minlanishiga zamin yaratildi. 1993 yildan
e’tiboran 10-11-sinflarda o’qitilayotgan IHTA predmeti respublikamizda 8-9-
sinfdan o’qitila boshlandi.
1993 yildan e’tiboran Nizomiy nomli pedagogika institutiga matematika va
informatika mutaxassisligi bo’yicha o’qituvchilar tayyorlash uchun dastlabki qabul
amalga oshirildi. 1995 yildan boshlab «Informatika» mutaxassisligi bo’yicha Davlat
ta’lim standartlari joriy etilgan. Respublikada informatika o’qituvchilarini
tayyorlash tobora kengaya bordi. Lekin informatika o’qitish uslubiyoti bo’yicha mos
adabiyotlarni ancha vaqtgacha yo’qligi, oliy ta’lim
muassasalarida tashkil
etilayotgan mashg’ulotlar aksariyat vaqtlarda davriy nashrlarga tayanilgan holda
olib borildi. Bo’lajak o’qituvchilarning uslubiy tayyorgarligi uchun rasmiy mo’ljal
bo’lib, O’zbekiston Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligini namunaviy
o’quv dasturlari xizmat qildi. Ushbu o’quv kursning asosiy mazmunini dasturiy-
texnik vositalari, shuningdek maktab kursining aniq mavzularini tayanch va kasbiy
o’qitish bosqichlarida o’qitish uslublari bilan birgalikdagi informatika o’qitish
uslubiyotining umumiy nazariy asoslari tashkil etadi.
1994 yildan boshlab umumta’lim maktablarining «Informatika
va hisoblash
texnikasi asoslari» predmetini o’qitishga mo’ljallangan A.Abduqodirovning
darsliklari o’zbek tili bilan bir vaqtda qoraqalpoq tilida, 1997 yildan esa tojik,
qozoq, turkman, qirg’iz, rus tillarda ham chop etila boshlandi.
Informatika o’qitish uslubiyotining informatika fani, psixologiya,
pedagogika va boshqalar bilan aloqadorligi
