«Ta’limni insonparvarlashtirish texnologiyasi» tushun
chasi - ta’limning maqsadiga milliy g‘oya va mafkurani
singdirishga erishish, ta’lim bilan tarbiyani uzviyligini
ta’minlash, ya’ni ilgaridan loyihalashtirilgan ta’lim jarayonini
136
yaxlit tizim asosida bosqichma-bosqich amaliyotga joriy
etishni boshqarishni ifodalaydi.
Pedagogik texnologiyalardan ma’lumki, ta’lim-tarbiya
jarayoni uchta o‘zaro aloqador birlik sifatida ko‘rib chiqiladi.
Bu esa - ta ’lim, tarbiya va rivojlanishdir. Milliy g‘oyani
talaba yoshlarga singdirishda ham mana shu uch birlikni
barobar tatbiq qilish jarayoni modullashgan texnologiyani qo‘llashni osonlashtiradi. Modullashgan texnologiyaning xarakterli qirralaridan biri ta’lim mazmunini tartibga solishdan,
insonparvarlashtirishdan
iborat
bo‘lib,
bunda
barcha
axborotlardan faqatgina shundaylarini qat’iylik va qunt bilan
tanlab olish kerakki, ular davlat ta’lim standarlari doirasida
ta’lim
oluvchilar
faoliyatini
zaruriy
yetarli
darajada
muvaffaqiyatli amalga oshirishni ta’minlashi lozim.
Rivojlantiruvchi
ta ’lim
texnologiyasining yetakchi
prinsiplari
sifatida
quyidagilami
ko‘rsatish
mumkin:
1) tabiiylikni his qila olishlik - shaxsning genetik va ijtimoiy
jihatlariga asoslangan holda o‘quvchilarning o‘ziga xosligini
individual xususiyatlarini hisobga olish. 2) yaratuvchanlik -
turli
o‘quv
muassasalari
pedagoglarining
pedagogik
texnologiyalami yaratish imkoniyatlari; 3) moslasltganlik- turli
ta’lim muassasalarida ta’lim shakli, metodi va usullarining'
qo‘llaniluvchanligi, uyg‘unlilik-muayyan o‘quv predmetiga oid
o‘quv materiali mazmunining shaxsni rivojlantirish shakli,
metodi va usullari bilan uyg‘un tarzda bog‘lanishi;
4) inkorporatsiya - sistemali yondashuv asosida turli fanlarga
oid bilimlami birlashtirish.
Ta’limni insonparvarlashtirish texnologiyasining falsafasi
nimadan iborat: «Texnologiya» yunoncha so‘z bo‘lib, «techne» - «mahorat», «san ’at» va «logos» - «tushuncha», «о‘rganish» demakdir. Texnologiya so‘zi zamirida jarayonlami amalga
oshirish usul va vositalari haqidagi bilimlar yig‘indisi,
137
shuningdek, obyektda sodir bo‘ladigan sifat o‘zgarishlar
tushuniladi. Mana shu texnologik jarayonni tartibga solishda
komil inson qiyofasini nazarda tutish, bir tizimga keltirish,
ketma-ketligini to‘g‘ri belgilab olish ta’limni insonparvar-
lashtirishning mexanizmidir.
