|
M. M. Hojimatov- andijon davlat universiteti kimyo kafedrasi dots., PhD
|
| bet | 79/131 | | Sana | 19.01.2024 | | Hajmi | 9,69 Mb. | | #141266 |
Bog'liq Органик кимё мажмуа.docx 2023 y (2)Ishning borish tartibi:
Metan gazini olish va uning xossalarini o`rganish
Quruq probirkaga oldindan tayyorlab qo`yilgan natriy atsetat CH3COONa va natron ohak (NaOH, CaO) aralashmasidan 1-1,5 g solinadi, probirka gaz o`tkazgich nayli trubka bilan tutashtiriladi. Probirkani gorizontal holatda ushlab qizdiring va gaz o`tkazuvchi nayli trubkaning ikkinchi uchini boshqa probirkadagi brom suviga botiring. Reaksiya natijasida ajralib chiqadigan metan bromli suv bilan hech qanday kimyoviy reaksiyaga kirishmayotganligiga ishonch hosil qilganingizdan so`ng birinchi probirkani qizdirishni davom ettirib, nayli trubkani brom suvidan olib, kaliy permanganat eritmasiga tushiring. Metan kaliy permantanat eritmasi bilan ham reaksiyaga kirishmaydi. Shundan so`ng ajralib chiqayotgan metan gazini yoqib ko`rish mumkin. U rangsiz alanga berib yonadi.
Kuzatilgan tajribalar asosida tegishli reaksiya tenglamalarini yozib, bajarilgan ishga xulosa yasang.
Alyuminiy karbid-kimyoviy formulasi Al4C3. Ochiq sariqdan jigarranggacha kristallarga ega. U 1400 ° C gacha barqaror. Metan ishlab chiqarish jarayonida xomashyo hisoblanadi.
Alyuminiy karbid Alning o'zgaruvchan qatlamlaridan iborat g'ayri oddiy kristalli tuzilishga ega 2C va Al2C2. Tetraedral tartib berish uchun har bir alyuminiy atomi 4 ta uglerod atomiga muvofiqlashtiriladi. Uglerod atomlari 2 xil bog'lanish muhitida mavjud; biri 217 masofada joylashgan 6 Al atomining deformatsiyalangan oktaedridir pm. Ikkinchisi 190-194 yillarda 4 Al atomining va 221 da beshinchi Al atomining buzilgan trigonal bipiramidal tuzilishi. Boshqa karbidlar (IUPAC nomenklatura: metidlar ) shuningdek, murakkab tuzilmalarni namoyish etadi.
Alyuminiy karbid gidrolizidan metan gazining olinishi. Reaksiya xona haroratida davom etadi, lekin qizdirish bilan yanada tezlashadi.
Al4C3 + 12 H2O → 4 Al (OH)3 + 3 CH4
Shunga o'xshash reaktsiyalar boshqa protik reaktivlar bilan sodir bo'ladi:
Al4C3 + 12 HCl → 4 AlCl3 + 3 CH4
|
| |
