|
Maktabgacha pedagogika
|
| bet | 2/12 | | Sana | 24.05.2024 | | Hajmi | 54,27 Kb. | | #252544 |
Bog'liq Kurs ishi MADANBEKOVAKurs ishining maqsadi: Maktabgacha ta’lim tizimida bo’lajak tarbiyachilarning kreativ kompetentligini rivojlantirish orqali samarali natijalarga erishish imkoniyatlarini o’rganish.
Kurs ishining vazifasi:
1.O‘rganilayotgan mavzu mazmunini ochib beruvchi adabiyotlarni o‘rganish.
2.Maktabgacha ta’lim tashkilotlarining bo’lajak tarbiyachilarida kreativ qobiliyatlarni shakllantirish.
3.Kreativ kompetensiyalarning ahamiyatini o’rganish.
Kurs ishining obyekti. Maktabgacha ta’lim jarayonida mavjud imkoniyatlardan kelib chiqqan holda tarbiyachilar tomonidan ish samaradorligini oshirish masalalarini tahlil qilish.
Kurs ishining predmeti. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida tarbiyachilarning kreativ qobiliyatlarini joriy qilish masalalari.
Kurs ishining tuzilishi. Kirish, 2 bob, 4 bo’lim, xulosa, glossariy va foydalanilgan adabiyotlardan iborat.
I BOB. BO’LAJAK MAKTABGACHA TA’LIM TARBIYACHILARINING KREATIV QOBILIYATLARINI RIVOJLANTIRISH USULLARI.
1.1. Bo’lajak maktabgacha ta’lim tarbiyachilarining kreativ qobiliyatlarini rivojlantirishning ahamiyati va yo’llari.
Hozirgi kunda milliy maktabgacha ta’lim tizimini rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlari quyidagilardir:
1.maktabgacha ta’lim sohasidagi me’yoriy-huquqiy bazani yanada takomillashtirish;
2.maktabgacha yoshdagi bolalarni intellektual, axloqiy, estetik va jismoniy jihatdan har tomonlama rivojlantirish uchun sharoitlar yaratish;
3.bolalarni sifatli maktabgacha ta’lim bilan qamrab olish ko‘lamini oshirish, undan teng foydalanishi imkoniyatlarini ta’minlash, mazkur sohada davlat-xususiy sherikchilikni rivojlantirish;
4.maktabgacha ta’lim tizimiga innovatsiyalarni, ilg‘or pedagogik va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish;
5.maktabgacha ta’limni boshqarish tizimini takomillashtirish, maktabgacha ta’lim tashkilotlari faoliyatini moliyalashtirishning shaffofligi va samaradorligini ta’minlash;
6.maktabgacha ta’lim tizimiga xodimlarni tayyorlash, qayta tayyorlash, malakasini oshirish, tanlab olish va rivojlantirishga mutlaqo yangi yondashuvlarni joriy etish;
7.maktabgacha ta’lim tashkilotlarida bolalarni sog‘lom va balanslashtirilgan oziq-ovqat, sifatli tibbiy parvarish bilan ta’minlash.
Amalga oshirilayotgan o‘zgarishlarning dinamikligi, iqtisodiyot, siyosat, ijtimoiy-madaniy sohani rivojlantirishdagi yangi strategik yo‘nalishlar kasbiy-pedagogik kadrlarni sifatli tayyorlash muammosini xolisona tarzda ilgari surmoqda. Ta'limning maqsad va vazifalarini yangilash va o'zgartirish, yangi ta'lim tuzilmalarini, ta'limning yangi mazmunini shakllantirish kasbiy faoliyatga tayyorlangan, pedagogik o'zini -o'zi belgilash, o'zini-o'zi tashkil etish va o'zini-o'zi boshqarish qobiliyatiga ega bo'lgan tarbiyachilarni o'qitishning yangi texnologiyalarini talab qiladi. Bu vazifani bajarishda kasbiy-pedagogik taʼlim tizimi muhim oʻrin tutadi, chunki professor-oʻqituvchilar, eng avvalo, kasbiy taʼlim tizimini sifat jihatidan yangi bosqichga oʻtkazish missiyasini amalga oshiradilar. Zamonaviy maktabgacha ta'lim nazariyasi va amaliyotida umuminsoniy qadriyatlarni aks ettirishga qaratilgan yangi mazmunning rivojlanishi munosabati bilan ijtimoiy rivojlanish muammolari alohida ahamiyatga ega. D.I.Feldshteyn maktabgacha yoshdagi bolalarning ijtimoiy rivojlanishi muammosini tahlil qilib, maktabgacha pedagogika va psixologiya sohasidagi mavjud ma'lumotlar o'sish, bolaning ijtimoiy aloqalarini rivojlantirish masalalarini etarli darajada qamrab olmasligini ta'kidlaydi. Maktabgacha ta'lim ijtimoiy mazmunni bosqichma-bosqich to'plashga, ijtimoiy harakat sub'ekti sifatida o'sib borayotgan shaxsni shakllantirishga e'tibor qaratmasdan, faqat ijtimoiy normalarni o'zlashtirish bilan cheklanadi. Ijtimoiylashtirish bolalarga harakatlarni, baholashni, munosabatlarni erkin tanlash uchun joy berish va xavfsizlik hissini ta'minlashni o'z ichiga oladi, bu asosan u bilan hamkorlik qiladigan kattalarning shaxsiyati bilan belgilanadi. Binobarin, pedagogning ijtimoiy kompetensiyasi pedagogik faoliyatning o`ziga xos xususiyatlaridan biri bo`lib, zamonaviy sharoitda yangicha mazmun kasb etmoqda. Shu bois pedagogning, shu jumladan bo’lajak tarbiyachining kasbiy mahoratini oshirish, milliy qadriyatlarga, milliy-madaniy an’analarga da’vat etish, o‘z-o‘zi va ijtimoiy voqelik bilan mutanosib munosabatlar o‘rnatishga bo‘lgan ehtiyoj ortib bormoqda. Pedagoglarning ijtimoiy-pedagogik kompetentsiya darajasini oshirish, o'z-o'zini rivojlantirish jarayonini faollashtirish va maktabgacha ta'limning yangi sifatiga erishish muammosini hal qilish faqat innovatsion ta'limni amalga oshirishga tizimli yondashish va uni e'tirof etish sharoitida mumkin. Maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyachilarining ijtimoiy-pedagogik kompetensiyasi ijtimoiy va tarbiyaviy innovatsiyalar jarayonida shakllangan ta’lim faoliyatining innovatsion salohiyatiga asoslanadi. Tadqiqotchilar A.V.Lorensov, M.M.Potashnik, A.I.Prigojin, O.G.Xomeriki ta’lim muassasalari faoliyatiga nisbatan “innovatsion faoliyat” tushunchasini ta’lim mazmunini va o‘quv jarayonining tashkiliy-texnologik asoslarini maqsadli o‘zgartirish sifatida qarash mumkin, deb hisoblaydilar, ta’lim xizmatlari sifatini, ta’lim muassasalarining raqobatbardoshligini oshirishga qaratilgan. Maktabgacha ta'lim tashkilotlari tarbiyachilarining ijtimoiy-pedagogik kompetentsiyasini oshirishning eng muhim shartlaridan biri innovatsion faoliyatni tashkil etish bo'lib, bu metodik va texnologik chora-tadbirlar majmuasini yaratmasdan mumkin emas. Shunday qilib, maktabgacha ta'lim tashkilotlarida ta'lim jarayonini tashkil etish va ta'lim sifatini doimiy nazorat qilish ijtimoiy kompetentsiya darajasini oshirishga yordam beradi. Sifat ko'rsatkichi bo'lajak tarbiyachining ijtimoiy kompetentsiyaga ega bo'lgan o'zlashtirish darajasidir. Yuqoridagilarni umumlashtirib, biz talabalarda ijtimoiy kompetentsiyani shakllantirish va rivojlantirish ko‘rsatkichlarining quyidagi guruhlarini ajratib ko‘rsatishimiz mumkin: 1. Ijtimoiy mas’uliyat, hissiy barqarorlik, shaxsiy faollik, adekvat o‘zini-o‘zi hurmat qilish, ixtiyoriy nazorat, o‘ziga ishonch, bag‘rikenglik, muvaffaqiyat motivatsiyasi. 2. Odamlarning o‘zaro munosabatlari holatini tahlil qilish; boshqa odamlar bilan o‘zaro munosabatda og‘zaki va og‘zaki bo‘lmagan ifodani to‘g‘ri baholash; o‘zining va boshqalarning faoliyati va xatti-harakatlarining oqibatlarini oldindan bilish; ijtimoiy o‘zaro ta’sirning mantiqini tushunish; boshqalar bilan konstruktiv o‘zaro munosabat; kommunikativ nazorat; xushmuomalalik; ishlab chiqarish, ijtimoiy yo‘naltirilgan faoliyatni tashkil etish. 3. Ijtimoiy kompetentsiyaning mohiyati, tuzilishi, funktsiyalari, xulq-atvorning og‘ishligi, sog‘lom turmush tarzining mohiyati haqida bilim; jamiyatda muvaffaqiyatli ijtimoiylashishga imkon beruvchi shaxsning fazilatlari to‘g‘risida bilim; 4. Ijtimoiy kompetentsiyaning yuqoridagi belgilarining mavjudligi va rivojlanish darajasi; odamlarning jamiyatda o‘zaro munosabati, hayotiy yo‘nalishlari va maqsadlari mavjudligi haqida bilim; sog‘lom turmush tarzini qabul qilish. Shunday qilib, maktabgacha ta'lim tashkilotlarida ta'lim jarayonini tashkil etish va ta'lim sifatini doimiy nazorat qilish ijtimoiy kompetentsiya darajasini oshirishga yordam beradi. Sifat ko'rsatkichi bo'lajak tarbiyachining ijtimoiy kompetentsiyaga ega bo'lgan o'zlashtirish darajasidir. Xulosa qilib aytganda ijtimoy kompetentlik − olingan bilimlarga asoslangan holda ijtimoiy munosabatlarda to‘g‘ri harakat qila olishlik demakdir. Kompetentlik – ijtimoiy amaliyot ko‘rinishidagi bilim va ko‘nikmalarning mavjudligi bo‘lib, u ta’lim jarayoni natijalariga ijtimoiy madaniy talablar va jamiyat tomonidan talablar qo‘yiladigan hollarda namoyon bo‘ladi.
|
| |
