Mavzu: Hujjatlarda shakl va blok-sxemalar yaratish mavzusini o'qitishda innovatsion texnologiyalardan foydalanish Bajardi

Download 3,46 Mb.
bet	7/16
Sana	27.01.2024
Hajmi	3,46 Mb.
	#147177

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 16

Bog'liq
Hujjatlarda shakl va blok-sxemalar yaratish mavzusini o\'qitishda innovartsion texnologiyalardan foydalanish

Tizim xususiyati	An’anaviy ta’lim
Rivojlantiruvchi ta’lim
Ta’limning maqsadi		Bilim, ko‘nikma va malakalarni berish	Qobiliyatlarni rivojlantirish. Mavjud sharoitda mavzuni o‘rganish orqali o‘zini-o‘zi o‘zgartira oladigan qobiliyatlarni shakllantirish.
Ta’limni mazmuni		O‘qituvchi rejalashtirgan bilim, ko‘nikma va malakalar	O‘quvchilarni izlanishi va amaliy ko‘nikmalarini mazmunli bo‘lishini ta’minlaydigan ilmiy tushunchalar tizimi
O‘qitish metodlari		Tushuntirish-namoyish etish metodi. Katta hajmdagi o‘quv axborotlarini aytib berish	O‘quv materiallarini o‘rganish uchun guruhlarga taqsimlash, topshiriqlar berish, topshiriqni bajarish jarayonida o‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasidagi dialog
Integrallashgan nom		Xotira maktabi	Fikrlash maktabi, ochiq pedagogika
Pedagog shiori		Men kabi bajar	Qanday bajarishni o‘yla va bajar!
O‘qituvchi aqidasi		Men sizdan yuqoridamen	Men siz bilan birgamen
O‘qituvchi roli		Axborot tashuvchi, bilimlarni, urf-odatlar targ‘ibotchisi	O‘quv jarayonining boshqaruvchisi, maslahatchi, o‘quv jarayonini hamkorlikda tashkil etuvchisi
Pedagog vazifasi		Bilimlarni yetkazish	Shaxsni “o‘stirish”, rivojlantirish
O‘qitish usuli		Avtoritar	Demokratik
O‘qituvchi va o‘quvchining hamkorlik usuli		O‘qituvchi tomonidan monolog			Dialog-ikki tomonlama
O‘qitish metodini ustunligi	Axborotli			Muammoli-qidiruv
O‘quvchilar faoliyatini ustunligi	Eshitish, suhbatga qatnashish, yodlash, algoritm bo‘yicha ishlash			Mustaqil izlanuvchi, , ma’lumot beruvchi, turli ko‘rinishdagi ijodiy faoliyat
O‘quvchi vaziyati	Qiziqishi kam nisbatan passiv			Faol, tashabbuskor, qiziqishi yuqori
O‘qishga nisbatan motiv	Vaqti-vaqti bilan vujudga keltiriladi			Maqsadli, doimo vujudga keltiriladi
Darsning psixologik faollik holati	Ba’zida, “o‘z-o‘zidan” faollik			Maqsadli, doimo faollik shakllantiriladi

Shunday qilib rivojlantiruvchi ta’lim o‘quvchilarni umumiy va maxsus rivojlanishga olib keladigan shunday ta’limki, unda maxsus pedagogik vositalar yordamida o‘quvchilarning fikrlash qobiliyati va bilish ehtiyojini shakllantirishga yo‘naltirilib boriladi.

Pedagogikada tanqidiy tafakkur ni rivojlantirish texnologiyasi XX asrning 90-yillarida amerikalik psixologlar D.Stil, K.Meredit va CH Templlar tomonidan taklif etilib, “tanqidiy tafakkur” atamasi axborotlar bilan samarali ishlashga imkon beradigan shaxsning aqliy xususiyati va kommunikativ fazilatlar tizimi tushuniladi [48].
Tanqidiy tafakkurni rivojlantirish texnologiyalarining maqsadi o‘quvchilarda o‘quv jarayonida va kundalik turmushda ham zarur aqliy qobiliyatlarni rivojlantirishdir. Shuningdek shaxsiy qarorlarni qabul qilish uchun axborotlarni yig‘ish, ular ustida ishlash, axborot va hodisalarni turli tomondan (yaxshi-yomon, foydali-zarari, ijobiy-salbiy, to‘g‘ri-noto‘g‘ri va h.k.) tahlil qilishdir. Tanqidiy tafakkurning rivojlanishi natijasida o‘quvchilar kundalik turmushda ro‘y beradigan voqea-hodisalarni ham har tomonlama ijobiy va salbiy, foydali va zararli tomondan tahlil qila oladilar.
Amerikalik olim J.Dyuining fikricha: «O‘quvchilar muayyan muammoni yechish bilan shug‘ullana boshlasalargina, ularda tanqidiy fikrlash paydo bo‘ladi. Shu sababli, o‘quv jarayonining boshlang‘ich nuqtasida mavzuga mos qandaydir muammoni vujudga keltirish, muammoli topshiriq yoki savollar berish kerak bo‘lib, o‘quvchining faqatgina muayyan muammo bilan kurashib, murakkab vaziyatdan chiqish uchun o‘zining shaxsiy yo‘lini izlagandagina, o‘quvchi haqiqatan ham fikrlaydi». Masalan, o‘qituvchi chiziqli dasturga doir bitta masala dasturini tuzish yo‘liga ko‘rsatma bersa, o‘quvchi shu dasturni tuzib shunga o‘xshash masalalarni o‘zi izlab topishi, uning dasturini tuzib, yechimni olishi va yechimni masaladagi o‘zgaruvchi o‘rniga qo‘yib to‘g‘ri yoki noto‘g‘riligi haqida o‘z qarorlarini chiqarishini misol qilib ko‘rsatishimiz mumkin.
Misol. Jamiyatni kompyuterlashtirishning ijobiy va salbiy tomonlarini quyidagi jadvalga to‘ldiring!

Download 3,46 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 16

Download 3,46 Mb.