• Nazorat uchun savollar
  • Difraksion panjaraga monoxramatik yorug’lik nurlar dastasi tushayotgan bo’lsin (3-rasm). Difraksiya tufayli tirqishdan o’tgan




    Download 8,06 Mb.
    bet152/197
    Sana01.02.2024
    Hajmi8,06 Mb.
    #149719
    1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   197
    Bog'liq
    Fizikadan maruza matni

    Difraksion panjaraga monoxramatik yorug’lik nurlar dastasi tushayotgan bo’lsin (3-rasm). Difraksiya tufayli tirqishdan o’tgan nurlar dastlabki yo’nalishga nisbatan  burchakka og’adi. Bu burchakka difraktsiya burchagi deyiladi. Panjaradan o’tgan kogerent nurlarni linza yordamida ekranga yig’ilsa, u yerda interferetsion manzara vujudga keladi. Markazda (M nuqtada) optik yo’l farqiga ega bo’lmagan nurlar yig’ilib, interferetsion maksimumi hosil qiladi, qolgan nuqtalarda nurlarning yo’l farqi yarim to’lqin uzunliklarining toq yoki juft sonlariga to’g’ri kelgan almashinib boruvchi minimumlar va maksimumlar (qorong’i va yorug’ yo’llar) hosil bo’ladi. Difraktsiya tufayli yorug’lik nurining og’ish burchagini deb belgilasak va optik yo’llar farqi bo’lsin (chizmada ). 3-rasmdagi BDK uchburchadan nurlarning yo’l farqi (1) ga teng bo’ladi.
    Panjaraga yorug’lik tik tushganda yo’l farqi bo’lsa difraksiylangan yorug’likning maksimum sharti quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
    dsin=k (2) Bu yerda - ktartibdagi maksimum yo’nalishini tafsiflaydigan difraktsiya burchagidir. Agar yo’l farqi
    (2) bo’lsa, difraktsiya minimum sharti bajariladi. Ya’ni (3)


    Nazorat uchun savollar:

    1. Elektromagnit to’lqinning tarqalish tezligi nimaga teng?

    2. Monoxramatik nur deganda qanday nur tushuniladi?

    3. Elektromagnit to’lqinning muhitdagi tezligi qanday aniqlanadi?

    4. Elektromagnit to’lqin bir muhitdan ikkinchi muhitga o’tganda uning qaysi parametri o’zgarmaydi?

    5. To’lqinlar kogerentligining sharlarini izohlang.

    6. Yorug’lik interferensiyasi nima?

    7. Optik yo’llar farqi deganda nimani tushunasiz.

    8. Interferensiyon manzarada yorug’lik intinsivligining maksimum va minimum shartlari qanday hollarda kuzatiladi ?


    Download 8,06 Mb.
    1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   197




    Download 8,06 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Difraksion panjaraga monoxramatik yorug’lik nurlar dastasi tushayotgan bo’lsin (3-rasm). Difraksiya tufayli tirqishdan o’tgan

    Download 8,06 Mb.