|
Mavzu: Kompyuterli matematika, matematik modellar, sonli usullar va analitik hisoblar Kompyuterli matematika
|
| bet | 5/9 | | Sana | 09.06.2022 | | Hajmi | 392.5 Kb. | | #23324 |
Bog'liq tata maruza Algoritm rascheta stipendii po perepodgotovke, 2-topshiriq.doc , tashakkurnomaMatematik modelni tahlil qilish o‘rganilayotgan hodisaning ichiga kirish imkoniyatini beradi. Hodisalarni matematik model yordamida o‘rganish to‘rt bosqichda amalga oshiriladi.
Birinchi bosqich - modelning asosiy ob’ektlarini bog‘lovchi qonunlarni ifodalash.
Ikkinchi bosqich – matematik modeldagi matematik masalalarni tekshirish.
Uchinchi bosqich – modelning qabul qilingan amaliyot mezonlarini qanoatlantirishini aniqlash. Boshqacha aytganda, modeldan olingan nazariy natijalar bilan olingan ob’ektni kuzatish natijalari mos kelishi masalasini aniqlash.
To‘rtinchi bosqich – o‘rganilayotgan hodisa haqidagi ma’lumotlarning yig‘ilishi munosabati bilan modelning navbatdagi tahlilini o‘tkazish va uni rivojlantirish, aniqlashtirish.
Shunday qilib, modellashtirishning asosiy mazmunini ob’ektni dastlabki o‘rganish asosida modelni tajriba orqali va (yoki) nazariy tahlil qilish, natijalarni ob’ekt haqidagi ma’lumotlar bilan taqqoslash, modelni tuzatish (takomillashtirish) va shu kabilar tashkil etadi.
Matematik model tuzish uchun, dastlab masala rasmiylashtiriladi. Masala mazmuniga mos holda zarur belgilar kiritiladi. So‘ngra kattaliklar orasida formula yoki algoritm ko‘rinishida yozilgan funktsional bog‘lanish hosil qilinadi.
Aytib o‘tilganlarni aniq misolda ko‘ramiz.
1-masala. O’ylagan sonni topish masalasi (matematik fokus). Tomoshabinlarga ixtiyoriy son o‘ylash va u son ustida quyidagi amallarni bajarish talab etiladi:
O’ylagan son beshga ko‘paytirilsin;
Ko‘paytmaga bugungi sanaga mos son (yoki ixtiyoriy boshqa son) qo‘shilsin;
Hosil bo‘lgan yig‘indi ikkilantirilsin;
Natijaga joriy yil soni qo‘shilsin.
Olib boruvchi biroz vaqtdan so‘ng talaba o‘ylagan sonini topishi mumkinligini ta’kidlaydi.
Ravshanki, talaba o‘ylagan son matematik fokusga mos model yordamida aniqlanadi.
Masalani rasmiylashtiramiz: X - talaba o‘ylagan son, U – hisoblash natijasi, N- sana, M – joriy yil.
Demak, olib boruvchining ko‘rsatmalari
|
| |
