Mavzu: Rivojlantiruvchi va tanqidiy fikrlashga yo'naltirilgan texnologiyalar




Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/9
Sana15.12.2023
Hajmi0,64 Mb.
#119740
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Faxriddin Xudoyorov pedagogika (2)

bo'lishi tufayli, boshlang'ich maktabda ham har qanday hodisaning aks (teskari) 
tomoni bor, degan narsani his qilishga, tushunishga, ko'rishga imkon beryapti. 
Amaliy holatlarda (tortmoqitarmoq, chizmoq-o'chirmoq, qo'ymoq-olmoq...), 
matematik amallar va nisbatlarda 
8
(qo'shish - ayirish, ko'paytirish - unga teskari 
bo'lish, ko'p - oz, keng - tor), misollarda, nisbatlarda, ona tili darslarida til 
hodisalarida (antonimlar), adabiy qahramonlami tavsiflashda, jonli va jonsiz tabiat 
munosabatlarida bola tili bilan aytiladigan «Birisiz ikkinchisi bo'lmaydi» 
mazmunidagi ushbu qonunning mujassamligini ko'ramiz. 
Adabiyotda bir xil adabiy qahramonlaming oliyjanobligi va boshqalaming 
zaifligi ko'rinishi uchun, ulaming o'ziga xos tomonlarini ko'rsata olishi uchun shart-
sharoitlar zarur bo'ladi. Ayni bir qahramon ba’zan uning ijobiy tomoni ham, ba’zan 
8
Umumiy pedagogika. 1- qism. O.Musurmanova va boshqalar tahriri ostida–T.: O‘zkitobsavdo 
nashriyoti. -2020 y. 400 bet.


salbiy tomoni ham aks ettiriladi, shu sababli utarga bir xil tavsifni taqash to'g'ri 
bo'lmaydi. Hayotdagi har bir hodisa (eng betarafi ham) hamisha kim uchundir 
yaxshilik bo'lib ko'rinishi, kim uchundir yomonlik bo'lib ko'rinishi mumkin. 
Farzandlarimiz 
qachonlardir 
bunday 
narsalar 
to'g'risida 
o'ylab 
ko'risharmikan? 89-110- maktabdagi birinchi sinf o'quvchilari allaqachon «yaxshi-
yomon» o'yinini o'ynashgan. Bu tajribadan ko‘rinadiki, bolalar o'yin usulini o‘z 
hayotiga tezda kiritadilar va bu ulaming axloqiy xatoliklardan saqlanishga, o‘z so‘zi 
va xattiharakatlarida shoshma-shosharlik qilmaslikka yordam beradi. 
Yuqorida ko‘rsatilgan ta’lim texnologiyasidan foydalanib, matematika 
darslarida misollar zanjirini yechib, teskari operatsiyalar tizimini tuzish, tekshirib 
chiqish va ayni chog‘da, bir tenglamani yechib, unga teskarisini tuzish va yechish 
mumkin. Bu o‘z-o‘zini tekshirish usulining bir shaklidir. 
3. Qayta o'zgartirish g'oyasi. Dunyoda hech narsa izsiz ketmaydi. Bironta 
hodisadagi qaysidir o'zgarish o‘z ortidan oqibatini olib keladi. Matematikada bu 
tadqiqotlar turli-tuman materiallar yordamida amalgaoshirilishi mumkin. 
Komponentlar o'zgarishiga qarab natijalar o‘zgarishini kuzatilganda, yechilgan 
masala bilan qo‘shimcha ishlashda undan keng foydalaniladi (agar masalada 
...o‘rniga murakkablashgan tenglamalar yechishga o'tishda, yechim va javob qanday 
o‘zgarishi mumkin?) 
(x — 8 = 12лх-8 = 3 6 : 3 лх-4»2 = 36:3). 
Qayta o‘zgartirish g‘oyasi o‘quvchilaming o‘zlariga ma’lum bilimlardan 
qochib, o‘zlari uchun yangi bo‘lgan masalani kutishga, yechib ko‘rishga imkon 
beradi. 
23 23 23 123 
+16 +17 +18 +418 
Dars mavzusi: «Bosqichlarga o‘tish orqali yozma qo‘shish usullari». 
48 : 2 AD(40 + 8): 2 648 : 2 Q> 648 : 2 748 : 2 Q> 748 : 2 
O‘quvchilar bunga o‘xshash tadqiqot faoliyatini mantiqiy urg‘uni aniqlash va 
gapda so‘z tarkibini aniqlash vazifalarida, deformatsiyalangan matnni (testni) 
tiklashda amalga oshiradilar. 


Tabiatshunoslikda sabab-oqibat aloqalarining aniqlanishi, bu - hayotning 
boshqa sohasida ayni shu falsafiy mohiyatoi namoyon etishdir. Albatta, taklif 
etilayotgan dalillar ko‘pgina o‘quvchilar uchun kutilmagan narsa boMishi mumkin 
va bulami boshlang‘ich sinflar ish tajribasida maqbul deb hisoblagan kishilar esa 
fanlararo aloqalar va umumlashtirishlami qayta ko'rib chiqishlari kerak bo‘ladi. 

Download 0,64 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Mavzu: Rivojlantiruvchi va tanqidiy fikrlashga yo'naltirilgan texnologiyalar

Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish